Jak usunąć wirusa z telefonu? Oto najlepsze aplikacje antywirusowe

Ach te smartfony. Popularyzacja telefonów z oprogramowaniem pozwalającym na instalację zewnętrznych aplikacji i przetwarzanie aplikacji webowych na zawsze zmieniła świat, głównie na lepsze. Dziś niemal każdy konsument ma w swojej kieszeni wielofunkcyjne urządzenie elektroniczne, stanowiące okno na wielki świat. Telefony to dziś kieszonkowe, przenośne komputery. I podobnie jak one, są narażone na ataki ze strony cyberprzestępców.

Wirusy na telefony komórkowe są dużo rzadziej spotykane niż te na klasyczne PC. Głównie z uwagi na fakt, że większość ich użytkowników nie pobiera innego oprogramowania z innych źródeł niż to proponowane przez producenta telefonu. Jest to zazwyczaj Sklep Play, którego oferta pod względem bezpieczeństwa jest kontrolowana przez firmę Google. Rzadziej nie oznacza jednak wcale.

Złośliwe oprogramowanie można złapać również przez aplikację webową – a więc przez przeglądarkę internetową – a także z podejrzanego załącznika czy innych źródeł. Szansa na infekcję telefonu złośliwym oprogramowaniem jest mała, ale zdecydowanie niezerowa.

Niestety, rozpoznanie infekcji nie jest łatwe. Twórcom niektórych rodzajów złośliwego oprogramowania wręcz bardzo zależy, by użytkownik nigdy się nie dowiedział, że w jego telefonie znajduje się wirus. Chociażby po to, by jak najdłużej podsłuchiwać i kraść potencjalnie cenne dane.

Poniższa lista nie jest więc listą definitywną. Wskazane niżej symptomy mogą, ale nie muszą świadczyć o infekcji. Dodatkowo brak poniższych symptomów nie wyklucza, że na telefonie jest wirus. Bez wątpienia warto jednak nabrać podejrzeń, gdy urządzenie wykazuje następujące symptomy:

Pierwszy znany wirus na smartfony atakował urządzenia pracujące pod kontrolą systemu Symbian. Nazywał się Cabir i rozprzestrzeniał się za pośrednictwem łączności Bluetooth. Był nieszkodliwy: wyświetlał tylko na ekranie telefonu swoją nazwę. Szybko jednak pojawiły się jego groźne przeróbki, które usuwały dane z telefonu, modyfikowały jego interfejs czy nawet resetowały całe urządzenie.

Dziś telefony są atakowane przez niemal każdy rodzaj złośliwego oprogramowania. Złapać można spyware (oprogramowanie szpieguje użytkownika i rejestruje wprowadzane przez niego dane), ransomware (oprogramowanie szyfruje dane na telefonie i żąda wpłaty okupu za ich odszyfrowanie), klasyczne wirusy i wreszcie trojany, pozwalające cyberprzestępcy na zdalne sterowanie telefonem.

Podobnie jak na systemy typu Windows i Mac, również na systemy mobilne – w tym na Androida – opracowywane są rozwiązania antywirusowe. Nie rekomenduję ich instalacji każdemu użytkownikowi, bowiem oprogramowanie antywirusowe istotnie obciąża telefon i sprawia, że działa nieco wolniej i nieco krócej na baterii. Dbałość o aktualizacje oprogramowania i ostrożność przy otwieraniu plików z nieznanych źródeł w połączeniu ze wbudowanymi w telefon fabrycznie zabezpieczeniami powinny wystarczyć. Nie wszyscy jednak mogą korzystać z aktualizacji, a niektórzy już złapali szkodnika. A teraz szukają sposobu na jego usunięcie.

Dobrym pomysłem przy wyborze aplikacji antywirusowej będzie zajrzenie na dwie witryny: AV-TEST oraz AV-Comparatives. To niezależne instytuty badawcze, które regularnie testują rozwiązania antywirusowe pod względem ich skuteczności. Biorąc pod uwagę ogromną dynamikę w świecie cyberprzestępczoci, polecane dziś aplikacje za pół roku mogą okazać się mniej skuteczne od konkurentów.

Na dziś najwyżej ocenianą aplikacją antywirusową na AV-TEST jest ESET Endpoint Security. AV-Comparatives poleca:

Wszystkie powyższe aplikacje są dostępne w Sklepie Play. Nie wszystkie są darmowe – należy uważnie czytać opisy przed instalacją.

Rozwiązaniem, które gwarantuje pozbycie się wszystkich wirusów i złośliwych plików z telefonu jest przywrócenie go do ustawień fabrycznych z wymazaniem wszystkich danych. Nie licząc malware’u typu rootkit – który jest na telefonach spotykany ekstremalnie rzadko, jeżeli użytkownik nie modyfikuje plików systemu operacyjnego – reset do ustawień fabrycznych czyści telefon ze wszystkich złośników.

Niestety, rozwiązanie to, choć skuteczne, nie jest wygodne. Reset do ustawień fabrycznych oznacza pozbycie się wszystkiego z telefonu, w tym aplikacji, kont użytkownika, plików, SMS-ów i całej reszty. To dobry moment, by włączyć w telefonie funkcję tworzenia automatycznych kopii zapasowych. By w razie konieczności resetu telefonu móc go względnie szybko przywrócić do używalności.