W trakcie testów teleskopu astronomowie odkryli niezwykle rzadki obiekt
Astronomowie analizujący wyniki pierwszych obserwacji przeprowadzonych za pomocą nowego teleskopu w Chile przypadkiem odkryli niezwykle rzadki zaćmieniowy układ dwóch brązowych karłów.
Odkrycie tego nietypowego obiektu było możliwe dzięki teleskopowi SPECULOOS, którego głównym zadaniem jest poszukiwanie planet krążących wokół ultra-chłodnych karłów, najmniejszych istniejących gwiazd oraz tzw. brązowych karłów.
Brązowe karły to obiekty, które nie osiągnęły wystarczającej masy, aby mogły w nich zachodzić procesy przemiany wodoru w hel, które są głównym źródłem energii emitowanej przez gwiazdy.
Z tego też powodu na skali masy brązowe karły znajdują się między gwiazdami a planetami.
Naukowcy przypuszczają, że wokół ultra-chłodnych karłów krąży wiele planet skalistych, z których spora część może posiadać warunki sprzyjające powstaniu życia. Z uwagi na niewielką masę i rozmiary ultra-chłodnych karłów, odkryte w ich otoczeniu planety idealnie nadają się do badania różnorodności atmosfer planetarnych. Przykładem może tutaj być chociażby słynny układ TRAPPIST-1 składający się z siedmiu planet skalistych.
Tuż po zbudowaniu pierwszych teleskopów SPECULOOS, jeszcze w trakcie testowych obserwacji, badacze przyjrzeli się znanemu brązowemu karłowi o katalogowym oznaczeniu 2MASSW J1510478-281817 w gwiazdozbiorze Wagi. Obserwacje przeprowadzone za pomocą SPECULOOS wskazały, że obiekt ten w rzeczywistości może być układem podwójnym składającym się z dwóch brązowych karłów.
Badacze szybko doszli do wniosku, że najprawdopodobniej patrzą na dwa brązowe karły, a w momencie pociemnienia jeden przechodził na tle tarczy drugiego. Hipotezę udało się potwierdzić za pomocą 10-metrowego teleskopu Keck na Hawajach i 8-metrowego teleskopu VLT w Chile. Obydwa teleskopy wyposażone są w niezwykle dokładne spektrometry, które można wykorzystać do zmierzenia prędkości ciał niebieskich. W trakcie obserwacji astronomowie zarejestrowali prędkości obu składników układu podwójnego krążących wokół wspólnego środka masy.
Odkrycie zaćmieniowego układu dwóch brązowych karłów należy do rzadkości - jak dotąd udało się odkryć tylko jeden taki system.
Układy tego typu stanowią niezwykle rzadką okazję do wykonania pomiarów promieni i mas brązowych karłów, czyli parametrów niezwykle istotnych przy tworzeniu wszystkich modeli teoretycznych.
Układ 2M1510 jest wyjątkowy jeszcze pod jednym względem: to jeden z nielicznych brązowych karłów, którego wiek znamy dość dokładnie, bowiem należy on do pobliskiej gromady młodych gwiazd.
