układy podwójne

Naukowcy z Kalifornii odkryli właśnie na nocnym niebie kolejny przypadek gwiezdnego kanibalizmu. Po raz pierwszy jednak udało się go odkryć tak blisko. No, chyba że to coś zupełnie innego.

Naukowcy poszukujący czarnych dziur w celu ich lepszego poznania wszędzie widzą potencjalne kandydatki na czarne dziury. Czasami nawet tam, gdzie ich w ogóle nie ma.

Beta Centauri to gwiazda, którą na południowym nocnym niebie można wskazać palcem, jest ona bowiem widoczna gołym okiem. W rzeczywistości tak naprawdę jest to układ dwóch gwiazd krążących wokół wspólnego środka masy. Jeszcze do niedawna naukowcy nie brali takich gwiazd pod uwagę, poszukując planet pozasłonecznych. Zakładano, że wokół tak masywnych, gorących i młodych gwiazd planet raczej nie ma. Cóż, teraz sytuacja się zmieniła.

Nietypowego odkrycia dokonali astronomowie analizujący dane z przeglądu nieba wykonywanego za pomocą sieci Very Large Array. Chwilę zajęło, zanim naukowcy ustalili co tam tak naprawdę się stało.

O tym, że istnieją planety krążące wokół gwiazd należących do układów podwójnych lub nawet układów wielokrotnych wiemy już od dawna. Naukowcy jednak do dzisiaj zastanawiają się jak w takim chaotycznym otoczeniu takie gwiazdy mogą się formować. Badacze z Cambridge właśnie opracowali model tego procesu.

TESS, następca kosmicznego teleskopu Kepler, od początku swojej pracy w 2018 r. dokonał już wielu odkryć, ale to, co udało mu się dostrzec teraz bije poprzednie odkrycia na głowę. I co ciekawe nie jest to kolejna planeta pozasłoneczna, choć właśnie do ich badania został stworzony. 

Pod koniec 2020 roku wskutek zerwania lin podtrzymujących instrumenty naukowe, zniszczeniu uległ radioteleskop w Arecibo, do niedawna największy radioteleskop na świecie. Choć nie wiadomo jeszcze, czy zostanie odbudowany, to zebrane przez niego dane wciąż dostarczają fascynujących informacji o przestrzeni kosmicznej. 

W 1670 r. na nocnym niebie w gwiazdozbiorze Liska rozbłysła nowa gwiazda. W ciągu kolejnych kilku miesięcy jasnością zrównała się z Gwiazdą Polarną, a następnie zaczęła ciemnieć, aby zniknąć całkowicie po roku. Teraz naukowcy dowiedzieli się o niej czegoś zaskakującego.

Kilka miesięcy temu, w maju, naukowcy poinformowali o odkryciu najbliższej jak dotąd czarnej dziury. Obiekt ten oddalony od nas o nieco ponad 1000 lat świetlnych stanowi element układu potrójnego. A przynajmniej tak się wydawało.

Naukowcy z Uniwersytetu w Sydney przeprowadzili obserwacje bardzo egzotycznej pary gwiazd. Jeszcze niedawno gwiazdy te wyglądały zupełnie inaczej, wkrótce nie będą wglądały tak jak dzisiaj.

Eksplodujący biały karzeł wyrwał się ze swojej orbity w układzie podwójnym w trakcie częściowej eksplozji supernowej i teraz mknie przez naszą galaktykę z ogromną prędkością.

Astronomowie odkryli dwa białe karły okrążające wspólny środek masy i emitujące fale grawitacyjne.

Astronomowie analizujący wyniki pierwszych obserwacji przeprowadzonych za pomocą nowego teleskopu w Chile przypadkiem odkryli niezwykle rzadki zaćmieniowy układ dwóch brązowych karłów.

Badacze z Centrum OzGrav przewidują, że planowane obserwatorium fal grawitacyjnych LISA będzie w stanie obserwować fale grawitacyjne emitowane przez układy składające się z dwóch gwiazd neutronowych. Pomiary takich fal mogą nam wiele powiedzieć o życiu i śmierci gwiazd.

Słabo świecąca gwiazda V Sagittae znajdująca się w gwiazdozbiorze Strzały jest ledwo widoczna nawet dla całkiem dużych teleskopów. Najprawdopodobniej zmieni się to w okolicach 2083 r., kiedy eksplodując, swoim blaskiem dorówna Syriuszowi, najjaśniejszej gwieździe nocnego nieba. 

Białe karły to same w sobie ciekawe obiekty kosmiczne. Dość niewielkie (czasami rozmiarów Ziemi), składające się ze zdegenerowanej materii gwiazdy, w których ustały reakcje jądrowe. Zdarzają się również białe karły o masie zbyt małej, by doszło w nich do zapłonu helu.

Astronomowie od lat byli zaciekawieni obiektem kryjącym się w centrum Drogi Mlecznej. Do jego określenia używa się kryptonimu Obiekt G2. Dotychczas myślano, że jest to wielka chmura wodoru, wciągana przez znajdującą się tam czarną dziurę.

Astronomia jest nauką opartą na obserwacji i przez wiele stuleci, w czasie których człowiek patrzył w gwiazdy, nauczyliśmy się już odkrywać pewne reguły i zasady rządzące typami formacji ciał, które możemy zaobserwować. Niektóre zjawiska i układy, mimo że możliwe, są bardzo rzadko spotykane. Wciąż jednak, i w tym jest cały romantyzm astronomii, od czasu do czasu astronomowie znajdą coś, co ich zadziwi.