Co psy mówią o ludziach?

Osobom z problemami z kontaktami międzyludzkimi często polecam psa. Nie tylko dlatego, że to zwierzę zwykle wdzięczne i kochające, ale też dlatego, że posiadacz i miłośnik psów nie ma ucieczki przed kontaktami z ludźmi. Wyprowadzając psa automatycznie stykamy się z osobami, które zagają rozmowę - zapytają o imię, opowiedzą coś o swoim psie lub rozpoczną niezobowiązującą pogawędkę. Ludzie z psami uśmiechają się, są skłonniejsi do rozmowy i bardziej przyjaźni.

Nie z każdym jednak psem. O wiele większe szanse na interakcje mamy posiadając psa “przytulankowego”: szczeniaczka, labradora czy cocker spaniela. Rottweiler niestety nie wywołuje tak dużych reakcji. Z doświadczenia wiem, że szczeniaki oraz małe, śmieszne pieski (jak mój Kaziu) sprawdzają się najlepiej w roli “rozgrzewaczy serc”.

Podryw jest o wiele skuteczniejszy z psem. Szanse na dostanie numeru przypadkowej osoby wzrastają z 9 do 28 proc., ludzie z psami budzą większe zaufanie, inni ludzie chętniej im pomagają, psy (i koty) zwykle oznaczają, że właściciele są szczęśliwsi i zdrowsi, lepiej kontaktują się z ludźmi oraz prawdopodobnie mają większą empatię. Pies w klasie zmniejsza agresywne zachowania i sprawia, że dzieci zwracają na siebie większą uwagę.

Nie do końca rozumiemy wszystkie zjawiska zachodzące w kontaktach ludzi z psami, jednak mamy już pojęcie o tym, dlaczego psy mogą mieć tak pozytywny wpływ na ludzi.

Ludzie stworzyli psy i od 15 tys. lat, być może nawet dłużej, oba gatunki ewoluowały razem, co stworzyło niesamowitą sieć powiązań. O ile pies nie jest tak inteligentny i nie potrafi myśleć logicznie, jak na przykład szympansy, o tyle nie ma innego zwierzęcia posiadającego tak mocno rozwiniętą inteligencję emocjonalną.

Psom przydaje się to, bo odczytując ludzi potrafią lepiej zaadaptować się do ludzkiej kultury i środowiska zbierając korzyści z tego wynikające. Pies potrafi wyczuć ludzkie emocje, ale też wykorzystuje człowieka jako wsparcie w wielu sytuacjach. W paradoksalny sposób trochę skrzywdziliśmy tym psy, bo okazuje się, że bardziej polegają na człowieku, niż przypuszczaliśmy.

Badania oksytocyny, hormonu wydzielanego przy porodzie, kontaktach rodziców z dziećmi czy bliskich kontaktów międzyludzkich wskazują, że psy “shakowały” trochę więzi międzyludzkie. Właściciel wchodzący w interakcję z psem wykazuje zwiększony poziom oksytocyny, a pies… też. Być może to dlatego spojrzenie w oczy pupila wywołuje ciepłe uczucie, być może dlatego tak przywiązujemy się do czworonogów i traktujemy jak członków rodziny.

Oksytocyna to w ogóle ciekawy temat. Hormon ten media okrzyknęły niemal cudownym hormonem miłości, moralności i wszystkiego, co dobre. Tymczasem oksytocynę dopiero poznajemy. Wiemy, że jest przydatna w tworzeniu więzi z innymi, ale nie wiemy jak to robi.

Jedna z hipotez mówi, że oksytocyna zwiększa zdolności wyłapywania wskazówek społecznych. Mając zwiększony poziom oksytocyny zwracamy większą uwagę na innych ludzi i być może nawet zwierzęta, stajemy się wrażliwsi na społeczne bodźce, stąd zwiększona empatia czy chęć chronienia własnej grupy.

Hipoteza ta wyjątkowo dobrze współgra ze wszystkim, co wiemy o psach i o tym, jakie reakcje wywołują. Jeśli oksytocyna sprawia, że jesteśmy podatniejsi na wskazówki społeczne, jeśli psy wywołują u nas choćby lekkie skoki oksytocyny, to wrażenie, że właściciele psów są wrażliwsi czy bardziej empatyczni jest prawdziwe.

Symbioza psa i człowieka jest niesamowita i choć jeszcze nie rozumiemy jej całkowicie, wiemy, że dużo mówi o nas samych - o tym, jak formują się więzi społeczne i interakcje.

Mówi też, że jest trochę racji w twierdzeniu, że ludzie dzielą się na tych, którzy kochają i którzy nie kochają psów.