Nowa interaktywna mapa jakości wód już działa. Sprawdź, co płynie w twojej rzece
Czy woda w pobliskim jeziorze jest czysta? Jakie substancje wykryto w twojej ulubionej rzece? Teraz każdy może łatwo to sprawdzić. Główny Inspektorat Ochrony Środowiska (GIOŚ) uruchomił nową interaktywną mapę, która pozwala na śledzenie jakości wód powierzchniowych w Polsce. To narzędzie, które może zainteresować nie tylko ekologów i urzędników, ale także mieszkańców, wędkarzy czy turystów.

Nowa funkcjonalność pojawiła się na Portalu Jakości Wód Powierzchniowych. Korzystanie z niej jest proste: wystarczy otworzyć mapę, kliknąć interesujący nas punkt pomiarowy i odczytać wyniki.
Na mapie zaznaczone są tzw. punkty pomiarowo-kontrolne (PPK), których jest kilka tysięcy na terenie całej Polski. To właśnie tam regularnie prowadzone są badania składu chemicznego i stanu ekologicznego wód.
Po kliknięciu w wybrany punkt otworzy się okno z danymi pomiarowymi. Można tam znaleźć informacje o poziomie substancji chemicznych, klasyfikacji stanu ekologicznego oraz chemicznego, a także ocenę dla poszczególnych typów zbiorników wodnych, takich jak rzeki, jeziora, zbiorniki zaporowe czy wody przybrzeżne. Za pomocą strzałek „<”, „>” można przejść do kolejnego pomiaru danego wskaźnika.
Sprawdzić w ten sposób można m.in. poziom benzo(a)pirenu, fosforu, azotu, odczynu pH, czy też temperaturę wody.
Dane, które się nie starzeją
Pomiary, których wyniki prezentowane są w punktach pomiarowo-kontrolnych, są wykonywane w stanowiskach badawczych.
Poza wyświetlaniem informacji o stanie wód oraz bieżących wyników pomiarów portal mapowy oferuje możliwość wyboru blisko 30 rodzajów podkładów mapowych, oraz wykonywanie indywidualnych pomiarów powierzchni.
GIOŚ zapewnia, że dane na mapie będą regularnie aktualizowane. Pomiar poszczególnych wskaźników przeprowadzany jest maksymalnie raz w miesiącu, więc co cztery tygodnie mapa otrzymuje nową porcję informacji.
Natomiast ogólna ocena stanu jednolitych części wód powierzchniowych (JCWP) wykonywana jest raz na trzy lata na podstawie danych z sześcioletniego okresu pomiarowego. Ostatnia ocena obejmowała lata 2016-2021, a kolejna (za lata 2019-2024) zostanie opublikowana do 30 września 2025 r.
Więcej przeczytasz na Spider's Web:
Dlaczego to narzędzie jest ważne?
W Polsce jakość wód powierzchniowych jest monitorowana od lat, ale dotychczas dostęp do danych był raczej ograniczony do specjalistycznych raportów. Teraz każdy może szybko sprawdzić, czy woda w jego okolicy spełnia normy ekologiczne i chemiczne.
Może to mieć kluczowe znaczenie dla wędkarzy, którzy chcą łowić w czystych akwenach, osób uprawiających sporty wodne czy po prostu miłośników przyrody.
Nie bez znaczenia jest też aspekt zdrowotny. Wody o wysokim poziomie zanieczyszczeń mogą stanowić zagrożenie, zwłaszcza dla osób mających bezpośredni kontakt z nimi, np. podczas kąpieli. Warto więc regularnie sprawdzać wyniki pomiarów i podejmować decyzje na podstawie rzetelnych danych.
Nie tylko monitoring – funkcje dodatkowe
Mapa oferuje także opcje przydatne dla bardziej zaawansowanych użytkowników. Można na niej nakładać różne warstwy mapowe, wybierając spośród 30 dostępnych podkładów.
Pozwala to na lepsze dopasowanie wizualizacji do potrzeb użytkownika. Dodatkowo możliwe jest wykonywanie indywidualnych pomiarów powierzchni, co może być szczególnie przydatne dla planistów przestrzennych czy naukowców analizujących konkretne obszary.
Jak skorzystać z mapy?
Mapa jest dostępna dla wszystkich za darmo. Wystarczy wejść na stronę Portalu Jakości Wód Powierzchniowych i przejść do sekcji mapy interaktywnej. Nie potrzeba żadnych specjalistycznych umiejętności – interfejs jest intuicyjny i przejrzysty, a wyniki pomiarów są przedstawione w przystępny sposób.
To kolejny krok w kierunku otwartości danych i świadomości ekologicznej. Każdy z nas może teraz łatwo sprawdzić, jak wygląda stan wód w jego okolicy i świadomie decydować o ich wykorzystaniu.
W dobie rosnącej troski o środowisko narzędzia takie jak to są niezwykle cenne – im więcej wiemy, tym lepiej możemy chronić nasze rzeki, jeziora i morze.