OGLĄDAJ NA ŻYWO. Po 50 latach lecimy na Księżyc. Zobacz najważniejsze etapy misji
Od wczesnych godzin rannych na przylądku Canaveral trwają przygotowania do historycznego pierwszego lotu programu Artemis. Zbiorniki ciekłego tlenu i ciekłego wodoru są już zapełnione i wszystko wygląda na to, że dzisiaj rakieta wystartuje. Jak zatem będzie wyglądał początek misji?
O godzinie 12:30 polskiego czasu rozpoczęła się oficjalna transmisja ze startu rakiety SLS oraz statku Orion, które o godzinie 14:33 ma wystartować w podróż do Księżyca. Relację możecie obserwować w oknie poniżej.
Krytyczne elementy lotu rakiety: na co zwrócić uwagę?
Dzisiejszy lot będzie pierwszym lotem budowanej od 2011 roku rakiety Space Launch System. Tak naprawdę będzie to jej oficjalny lot testowy, a więc nie ma do końca pewności czy wszystko pójdzie zgodnie z planem.
Podczas dzisiejszego startu kluczowe będą trzy momenty. Jeżeli SLS spisze się w tych krytycznych momentach misji, w których ryzyko zniszczenia rakiety jest największe, będziemy mogli uznać dzisiejszy start za ogromny sukces. Całą misję natomiast będzie można śledzić na specjalnej stronie udostępnionej przez NASA.
Harmonogram lotu rakiety SLS i statku Orion
Dzień 1
- 14:33 Uruchomienie silników
- 14:35:12 odłączenie rakiet SRB na paliwo stałe
- 14:36:13 odrzucenie osłony modułu serwisowego
- 14:41:04 wyłączenie silnika głównego
- 14:41:16 odłączenie głównego członu rakiety
- 14:51:10 rozłożenie paneli słonecznych statku Orion
- 15:24:22 uruchomienie silników na 22 sekundy w celu podniesienia perygeum orbity
- 16:11:03 uruchomienie silników na 17 minut 59 sekund w celu wprowadzenia statku Orion na trajektorię lotu w stronę Księżyca
- 17:39:10 odłączenie Oriona od górnego członu rakiety ICPS
- 22:29:05 pierwszy manewr korygujący trajektorię lotu
Dzień 2-5
- Lot w kierunku Księżyca.
Dzień 6-9
- Wejście na wysoką orbitę wsteczną (DRO) wokół Księżyca.
Dzień 10-23
- 7 września: manewr wejścia na orbitę DRO.
- 8 września: Orion bije rekord odległości od Ziemi ustanowiony przez statek Apollo 13.
Dzień 24-34
- 21 września: manewr zejścia z orbity DRO.
- 23 września: maksymalna odległość od Ziemi (ponad 60 000 km za Księżycem).
Dzień 35-42
- Lot w stronę Ziemi.
Dzień 43 (10 października)
- Wejście w atmosferę z prędkością ponad 40 000 km/h, test osłony termicznej i lądowanie na powierzchni Ziemi.
Na powyższej liście wytłuszczone zostały cztery etapy, w których inżynierowie z NASA oraz tysiące osób pracujących od lat nad rakietą będą z nerwów bały się patrzeć na monitor z relacją.
Pierwszym etapem naturalnie jest sam start rakiety. 98-metrowa rakieta zostanie po raz pierwszy uniesiona przez cztery potężne silniki RS-25.
Jeżeli start przebiegnie prawidłowo, 132 sekundy po starcie od rakiety odłączą się dwie rakiety SRB na paliwo stałe. Takie wydarzenie może teoretycznie wpłynąć na stabilność wciąż pracującego głównego członu rakiety. Rakiety SRB opadną na spadochronach do oceanu. Załóżmy jednak, że i ten etap lotu przebiegnie prawidłowo. Silniki głównego członu rakiety wyłączą się dopiero po 8 minutach od startu. Na tym etapie nie powinno wydarzyć się nic przewidzianego.
Trzecim stresującym etapem lotu będzie uruchomienie na niemal 20 minut niewielkiego silnika górnego członu rakiety. Silnik RL10 wypchnie statek Orion z orbity okołoziemskiej i skieruje go w stronę Księżyca, dokąd Orion powinien dolecieć pięć dni później.
Czwartym i ostatnim stresującym momentem całej misji będzie wejście statku Orion w ziemską atmosferę 10 października. Statek wracający z Księżyca wejdzie w atmosferę Ziemi z prędkością blisko 40 000 km/h, czyli 11 km/s. Osłona termiczna zainstalowana na spodzie statku będzie musiała zmierzyć się z temperaturami rzędu 2760 stopni Celsjusza, kiedy statek gwałtownie będzie hamował w ziemskiej atmosferze. Jeżeli statek wytrzyma, pozostanie bezpieczne wodowanie na Oceanie Spokojnym u wybrzeży Meksyku.
Powodzenia SLS i Orion!
Aktualizacja
Dzisiejszy start został odwołany z powodu wystąpienia anomalii technicznej w jednym z czterech silników członu głównego rakiety. Jeżeli inżynierom uda się usunąć usterkę, rakieta może wystartować drugiego lub piątego września.
