Sobota bez mediów społecznościowych i gapienia się w ekran - podejmiesz wyzwanie?

Statystyki są przytłaczające – jesteśmy przyklejeni do ekranów. Trzymając się samych tylko smartfonów, według raportu Bank my Cell na 2019 r.:

Mało? To spójrzmy na statystyki przedstawiające wpływ korzystania z urządzeń mobilnych na nastolatków:

Według badań, którymi dysponujemy już teraz (a co dopiero będzie za kilka lat, gdy rzeczywiście będzie można przebadać długoterminowy wpływ smartfonów na nasze życie…) częste korzystanie ze smartfona powoduje w nas niepokój, podnosi stres, prowadzi do narcyzmu lub – z drugiej stron – depresji i samotności, a także drastycznie wpływa na naszą zdolność koncentracji, zapamiętywania i przyswajania informacji.

A przecież cały czas mówimy o samych smartfonach! Wśród czytelników Spider’s Web znajduje się mnóstwo osób spędzających czas za biurkiem, przed ekranami laptopów czy monitorami. Osób, które przez co najmniej 6-8 godzin dziennie bombardowane są szkodliwym sztucznym światłem niebieskim z wyświetlaczy ciekłokrystalicznych. W połączeniu z odblaskami na błyszczących ekranach, przekłada się to na zmęczenie wzroku (a w perspektywie nawet uszkodzenie komórek siatkówki), bóle głowy i ogólne złe samopoczucie.

Nawet ci, którzy nie pracują przed komputerem, spędzają mnóstwo czasu przed innymi ekranami – choćby przed telewizorem. Zależnie od badań, mówi się, że statystyczny przedstawiciel zachodniej cywilizacji spędza przed ekranem (dowolnego typu) ponad 6 godzin dziennie.

Problem naszego uzależnienia od świecących okienek jest tak poważny, że nawet czołowi producenci sprzętu mobilnego i oprogramowania – Apple i Google – postanowili wspomóc nas w walce z uzależnieniem, zaszywając w iOS i Androidzie narzędzia do mierzenia czasu spędzanego przed ekranem oraz ograniczenia korzystania z aplikacji.

Wbudowane narzędzia to jedno, ale widać też, że wielu użytkowników szuka rozwiązania na własną rękę – świadczyć o tym może choćby pozycja aplikacji Forest: Stay Focused w App Storze, gdzie regularnie trafia do TOP 5, choć jest płatną aplikacją. Nieustannie wzrasta też zainteresowanie aplikacjami pomagającymi się „odłączyć” – wystarczy spojrzeć na aplikację do medytacji Calm, która w zaledwie siedem lat z małego projektu zyskała status tzw. jednorożca, czyli firmy wycenianej na ponad miliard dolarów.

Według eksperymentu przeprowadzonego w ubiegłym roku na Uniwersytecie w Pensylwanii, częste korzystanie z Facebooka, Instagrama, Twittera i Snapchata potęguje nasze poczucie osamotnienia, zamiast je obniżać. Nie są to zresztą pierwsze tego typu badania – już w 2012 roku naukowcy udowodnili, że media społecznościowe, mówiąc wprost, wpędzają nas w depresję.

Nie mówiąc już o tym, jak wiele czasu pochłaniają media społecznościowe. Bardzo ciekawie mówił o tym w swoim ostatnim wideo Casey Neistat. Przy praktycznie każdym zdaniu mogłem tylko ze smutkiem kiwać głową, myśląc „mam tak samo, jak ty”:

Nie jest jednak łatwo ot tak odstawić smartfona, media społecznościowe, czy wyświetlacze w ogóle.

Telefon stał się dziś centrum naszych indywidualnych mikrokosmosów. I pewnie, nadużywamy wielu aplikacji (w dużej mierze także dlatego, że są projektowane przez korporacje właśnie w taki sposób – by uzależniać), ale też jeszcze więcej aplikacji jest nam użyteczna na co dzień i poprawia jakość życia.

Tak, media społecznościowe mają negatywny wpływ na naszą psychikę, ale też nie da się ukryć, że zamieniły świat w globalną wioskę i otworzyły niespotykane wcześniej możliwości, nie tylko pod względem komunikacji, ale np. docierania z własną twórczością/pasją do innych ludzi.

Sądzę, że nie jest dziś możliwym zupełne odstawienie tych zdobyczy XXI wieku. Ale bezwzględnie musimy nauczyć się korzystać z nich w sposób bardziej rozsądny i intencjonalny.

Bardzo ciekawe wyzwanie przedstawili Joshua Fields Millburn i Ryan Nicodemus, czyli twórcy The Minimalists – m.in. bloga i podcastu, na które każdego miesiąca trafiają miliony odbiorców, a także autorzy popularnego dokumentu dostępnego na Netfliksie: „Minimalism: A documentary about the important things”.

Millburn i Nicodemus we wrześniu ubiegłego roku wyciągnęli na światło dzienne istniejący wcześniej, ale niezbyt popularny, ruch #screenlesssaturdays.

Mówiąc wprost – wyzwanie polega na nieużywanie ekranów przez całą sobotę. Wiadomo, że kompletne odcięcie się od wyświetlaczy byłoby niepraktyczne, a czasem jest wręcz niemożliwe (co jeśli masz samochód z wirtualnym kokpitem?), dlatego Minimaliści proponują trzy „poziomy trudności”:

Aby wyzwanie nie pozostało jałowym trudem, autorzy proponują na koniec takiej „bezekranowej soboty” poświęcić trzy minuty na podsumowanie (w formie pisemnej lub w zaciszu własnego mózgu), jak minął dzień, czym różnił się od pozostałych i jak czuliśmy się odcięci od Internetu i innych „rozpraszaczy” przez całą sobotę.

Z fascynacją obserwuję od września, jak ten ruch przybiera na sile. W podcaście The Minimalists można często usłyszeć o tysiącach wzmianek i maili od ludzi, którzy podejmują wyzwanie.

Przyznaję się bez bicia – mi się jeszcze nie udało. Nawet gdy zaplanuję sobie, że przez całą sobotę nie siądę do komputera, nie skorzystam z mediów społecznościowych, nie będę się pacyfikował YouTube’em; przegrywam albo z prozą życia, albo siłą uzależnienia.

Cały dzień bez świecących ekranów. Cały dzień bez mediów społecznościowych. Do tego cały dzień wolny, czyli dzień, w którym tym bardziej jesteśmy kuszeni bogactwem internetowych treści, w którym łatwo jest z nudów zacząć przewijać Facebooka albo spędzić na kanapie przed telewizorem pół dnia, oglądając powtórki telenoweli z całego tygodnia.

Sobota bez ekranu wydaje się prostym wyzwaniem, ale ilu z nas faktycznie jest w stanie mu podołać?

Dajcie znać w komentarzach!