"Lecę z Bin Ladenem", czyli rasizm na YouTubie

Dashan Singh wyznaje Sikhizm. Jest to religia powstała w XV wieku w Pendżabie (dzisiejsze pogranicze indyjsko – pakistańskie). W uproszczeniu można przyjąć, że jej twórca Guru Nanak postanowił połączyć obie dominujące tamże religie – islam i hinduizm -  w jedną.

Sikhowie są pacyfistami, choć zdarzają się wyjątki, często medytują, wierzą w reinkarnację i jednego Boga posiadającego „miliony imion”. Religia nakazuje im utrzymywanie się z uczciwej pracy, pomaganie sobie i przestrzeganie ścisłej diety.

Sikhowie wyróżniają się wyglądem. Ci, którzy przeszli inicjację i należą do wspólnoty Khalsa przestrzegają tzw. Pięciu K – symboli religijnych. Są to: Kangha (mały drewniany grzebień), Kaććh (krótki spodenki), Kirpan (sztylet do obrony), Kara (bransoletka), Kesa (niestrzyżone włosy, często przykrywane turbanem).

Stało się tak choćby po zamachach na WTC z 11 września 2001 r., kiedy liczna, ponad 300-tysięczna grupa amerykańskich Sikhów cierpiała represje.

Na początku grudnia ofiarę zupełnie publicznego rasizmu padł właśnie Dash Singh, który w czasie lotu do Kalifornii został nagrany w czasie snu. Jego sąsiad wrzucił później wideo na YouTube i podpisał „Czy czułbyś się bezpiecznie”. W opisie znalazło się hasło: „Lot z Bin Ladenem”.

Obecnie film ma już ponad 100 tys. odsłon, które ściągnęły na jego twórcę masową krytykę.

Czymże innym niż rasizmem jest ocenianie kogokolwiek po wyglądzie i insynuowanie związków z terrorystami. Nagrywający filmik może być ignorantem niezdającym sobie sprawy z fundamentalnych różnic pomiędzy islamem, a sikhizmem, ale i to przecież nie daje żadnych podstaw to wytykania palcami muzułmanów – „bo mogą wysadzić się w samolocie”.

Na szczęście zadziałał w tym przypadku społeczny ostracyzm i twórca wideo został potępiony tak przez oficjeli, jak i przez zwykłych odbiorców.

Nawet jeśli coś może wydawać nam się niewybrednym żartem, to żyjąc w zglobalizowanym świecie nie możemy sobie pozwolić potępiani konkretnych grup społecznych ze względu na działalność ekstremistów.

Wcale nie chodzi tu o chorą dbałość o poprawność polityczną, a o wolność jednostki, której granice wytyczone są tak daleko, póki nie przecinają granic wolności innych osób.

Technologia ułatwia nam komunikowanie się ze sobą, ale i może pozornie zanonimizować, co doskonale pokazała mowa nienawiści wylewająca się w polskich mediach społecznościowych podczas kryzysu migracyjnego i po zamachach w Paryżu.

Pisanie pod własnym imieniem i nazwiskiem nie przeszkodziło w szkalowaniu, grożeniu, namawianiu do przestępstw i zbrodni.

Problem ten można ekstrapolować daleko ponad Polskę - na Stany Zjednoczone chociażby, gdzie wciąż spotkać można rasistowskie zachowania. Posłużę się tu przykładem aplikacji Nextdoor, uruchomionej w 2011 roku. Umożliwia ona szybką komunikację ludziom zamieszkującym wspólne osiedla.

Zrozumiałe jest że Amerykanie zaczęli ją wykorzystywać, aby nawzajem ostrzegać się przed niebezpieczeństwami. Uznawano za nie najczęściej Latynosów i czarnoskórych mieszkańców osiedli o wysokim standardzie. Za wystarczający argument uznano kolor skóry, lub noszenie bluzy z kapturem.

Podobna historia dotyczy aplikacji GroupMe, która miała pomóc sprzedawcom w ochronie przez złodziejami. 70 proc. zgłoszeń dotyczyło czarnoskórych, a najczęstszym ich powodem był same podejrzenia o kradzież. Na zarzuty o to, że wynik potwierdza rzeczywiste tendencje ludzi o różnym kolorze skóry odpowiem nagłówkiem The Washington Post z zeszłego roku: "Biali są częściej handlują narkotykami, ale czarnych częściej się aresztuje".

Naprawdę niebezpiecznie robi się jednak kiedy zamiast wyśmiewać się z kogoś w sieci dochodzi do działań w świecie rzeczywistym. Niestety stereotypom dała się również zwieść amerykańska policja, której algorytm przewidujący miejsce popełnienia przestępstwa (prawie jak Raport Mniejszości) częściej wskazywał ośrodki, gdzie biali byli w znaczącej mniejszości.