Sprawdzi twój bilet i cię nagra. Polskie miasto rozjuszy pasażerów
Krakowscy kontrolerzy podczas kontroli biletów będą mogli zarejestrować każdy występek, który wydarzy się na ich oczach. Podobnych sprzętów należy spodziewać się w wielu polskich autobusach i tramwajach.
Kraków informuje, że od poniedziałku 13 października Zarząd Transportu Publicznego rozpoczyna wdrażanie systemu kamerek nasobnych dla kontrolerów biletów w pojazdach komunikacji miejskiej.
Cel? Bezpieczeństwo osób sprawdzających bilety i samych pasażerów.
Urządzenia mają pomóc w ograniczaniu sytuacji konfliktowych, poprawie kultury zachowań w trakcie kontroli oraz w zapewnieniu wiarygodnego materiału dowodowego w przypadku spornych zdarzeń – wyjaśnia miasto.
Najpierw 30 proc. kontrolerów będzie wyposażonych w urządzenia, ale docelowo każda osoba sprawdzająca bilety ma mieć własną kamerkę. Jak zapewnia miasto, sprzęty będą wykorzystywane zgodnie z przepisami o ochronie danych osobowych. Nagrania mają posłużyć wyłącznie celom dowodowym i zapewnieniu bezpieczeństwa kontrolerowi w przypadku wystąpienia incydentów – tłumaczy Kraków.
fot. Zarząd Transportu Publicznego w Krakowie
To działa – mówią w miastach, w których kontrolerzy noszą kamery
Ruch rozważa Łódź, Szczecin czy Opole już się zdecydowały. W Szczecinie decyzję podjęto po wydarzeniach z 2024 r., kiedy to jeden z pasażerów został brutalnie potraktowany przez kontrolera. W Opolu twierdzą, że odkąd sprawdzający bilety mają przy sobie urządzenia rejestrujące obraz i dźwięk, w pojazdach komunikacji zrobiło się spokojniej. Na dodatek w razie ewentualnych nieporozumień nie dochodzi do sytuacji słowo przeciwko słowu. Można sprawdzić, jak kontrola przebiegała.
Rozwiązanie coraz więcej zwolenników znajduje w Olsztynie. Radna zwróciła się nawet z apelem do prezydenta miasta. Robert Szewczyk zgodził się, że dobro pasażerów i kontrolerów jest ważne, ale pojawiły się wątpliwości związane z RODO.
Wydaje się, że podstawę prawną w tym przypadku stanowiłby art. 6 ust. 1 lit. f) RODO, zgodnie z którym przetwarzanie jest legalne, gdy jest niezbędne do celów wynikających z prawnie uzasadnionych interesów realizowanych przez administratora lub przez stronę trzecią, z wyjątkiem sytuacji, w których nadrzędny charakter wobec tych interesów mają interesy lub podstawowe prawa i wolności osoby, której dane dotyczą – cytowało stanowisko prezydenta olsztyńskie radio Eska.
Dlatego niewykluczone, że sprzęty kupione zostaną w przyszłym roku.
Na kwestię niejasnego prawa zwracano też uwagę w Poznaniu. Tamtejszy Zarząd Transportu Publicznego zauważał, że "większość organizatorów [transportu publicznego] nie wdrożyła takiego rozwiązania, głównie z uwagi na brak jednoznacznych podstaw prawnych". Przywoływano jednak stanowisko UODO. Według urzędu "w polskim prawie krajowym nie ma przepisów, które wprost regulowałyby używanie kamer nasobnych przez kontrolerów biletów", ale z drugiej strony "takie użycie nie jest również zakazane". Czyli, przynajmniej w teorii, co nie jest zakazane, jest dozwolone.
I do takiego wniosku dochodzi coraz więcej polskich miast. Mimo to w Poznaniu stwierdzono, że spokojniej i bezpieczniej jest bez kamer, więc nie ma sensu wylewać dziecka z kąpielą.
Z przeprowadzonej przez ZTM analizy wynika, że liczba sytuacji konfliktowych, agresji pasażerów oraz wypadków w pracy kontrolerów biletowych znacząco zmalała. W 2024 r. ZTM nie odnotował wypadków w pracy z ich udziałem. Ponadto większość pojazdów komunikacji miejskiej wyposażona jest w monitoring wizyjny, co bezpośrednio wpływa na zmniejszenie agresji ze strony pasażerów oraz stanowi ewentualny materiał dowodowy w prowadzonych postępowaniach – wyjaśniono w stanowisku ZTP.
Chociaż w Poznaniu póki co nie ma tematu wyposażenia kontrolerów biletowych w kamery nasobne, to furtka jest otwarta, bo kwestia "pozostanie w obszarze zainteresowania i analiz tej jednostki".
Jedni chcą przeprowadzić operację na żywym organizmie, drudzy wolą poczekać na efekty. Krakowski sprawdzian powinien być szczególnie interesujący, bo mówimy o naprawdę dużym mieście z wieloma pasażerami. Czy dzięki kamerkom sytuacja się uspokoi, czy może pasażerowie będą mieli dość permanentnej inwigilacji?
Więcej o monitoringu przeczytasz na Spider's Web:
Zdjęcie główne: Dutch_Photos / Shutterstock
