Astronauci szybciej się starzeją. Są na to dowody
Sławosz ma się czego obawiać? Najnowsze badania wykazały, że nawet krótki pobyt w przestrzeni kosmicznej może znacząco przyśpieszyć procesy starzenia komórkowego.
Po zaledwie 32 dniach lotu kosmicznego komórki macierzyste odpowiedzialne za zdrowie krwi i układu odpornościowego wykazały oznaki starzenia molekularnego. Wyniki tych obserwacji wskazują zagrożenia, z jakimi mierzą się astronauci podczas długich misji poza Ziemią.
Badacze skupili się na komórkach HSPC, czyli hematopoetycznych komórkach macierzystych i progenitorowych, które są fundamentem dla wszystkich typów komórek naszej krwi. Z pomocą NASA oraz firmy Space Tango opracowano zaawansowaną platformę hodowli tych komórek w warunkach mikrograwitacji. Urządzenie trafiło na pokład Międzynarodowej Stacji Kosmicznej w ramach jednej z misji SpaceX, a przez ponad miesiąc prowadziło dokładny monitoring zmian zachodzących w komórkach w czasie rzeczywistym.
Niepokojące zmiany wystąpiły już po kilkudziesięciu dniach
Jak czytamy w komunikacie, już po kilkudziesięciu dniach w kosmosie komórki HSPC wykazywały niepokojące zmiany: nadmierną aktywność metaboliczną, zaburzenia regeneracji, utratę zdolności do tworzenia zdrowych komórek, skrócenie telomerów oraz uszkodzenia DNA. Zaobserwowano też zmiany w mitochondriach oraz niepokojącą aktywację fragmentów genomu, które zwykle pozostają uśpione. Takie zakłócenia mogą obniżać odporność, a w dłuższej perspektywie zwiększać ryzyko wystąpienia różnych chorób.
Część z tych uszkodzeń udało się częściowo odwrócić po powrocie na Ziemię, ale nie w przypadku wszystkich było to możliwe. Skutki pobytu w kosmosie mogą mieć więc trwały wpływ na funkcjonowanie organizmu. Dla naukowców to istotna wskazówka przy planowaniu przyszłych misji. Szczególnie tych, które mają prowadzić poza orbitę okołoziemską. Obecnie trwają przygotowania do kolejnych eksperymentów, które mają sprawdzić, czy dłuższy pobyt w przestrzeni kosmicznej potęguje obserwowane zmiany oraz w jakim stopniu można im przeciwdziałać.
Przeczytaj także:
Co będzie ważną informacją dla nas wszystkich, zmiany obserwowane w HSPC przypominają niektóre procesy związane z chorobami nowotworowymi czy naturalnym starzeniem organizmu. W efekcie badania te mogą więc przynieść korzyści także dla terapii przeciwnowotworowych czy badań nad odmładzaniem komórkowym.
*Grafika wprowadzająca wygenerowana przez AI
