Tym Sławosz Uznański - Wiśniewski będzie zajmował się na orbicie. Ile czasu tam spędzi?

Start odbył się z kompleksu 39A w Centrum Kosmicznym im. Kennedy’ego — tego samego, z którego kiedyś startowały misje Apollo. Rakieta Falcon 9, należąca do firmy Elona Muska, to obecnie jedno z najważniejszych narzędzi wykorzystywanych w komercyjnych lotach kosmicznych.

Pod kapsułą Dragon, która zabrała astronautów w podróż, nie ma zbędnych luksusów, ale za to jest technologia z najwyższej półki. Dragon to jedyny obecnie statek kosmiczny, który potrafi samodzielnie cumować do ISS, bez potrzeby pomocy z ramienia stacji.

Lot do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej potrwa około 28 godzin. Zadokowanie kapsuły planowane jest na czwartek 26 czerwca, między 6:00 a 7:00 czasu EDT, co w Polsce oznacza godziny 13:00–14:00. To pozornie długi czas, ale daje załodze możliwość dokładnego przetestowania wszystkich systemów pokładowych przed manewrem podejścia do stacji.

Sławosz Uznański-Wiśniewski spędzi na ISS dwa tygodnie.

Misja Ax-4 to wspólne przedsięwzięcie NASA, firmy Axiom Space oraz Europejskiej Agencji Kosmicznej. Dowódczynią misji została Peggy Whitson, legendarna astronautka NASA, która ma na koncie aż 675 dni spędzonych w kosmosie. To absolutny rekord wśród kobiet i jeden z najwyższych wyników w historii astronautyki.

U jej boku znajdują się: Shubhanshu Shukla z Indii (pilot), Tibor Kapu z Węgier (specjalista) oraz nasz rodak, dr inż. Sławosz Uznański-Wiśniewski – również w roli specjalisty. Co ciekawe, aż trzech z czterech członków załogi to przedstawiciele krajów, które dotąd miały niewielki lub żaden udział w załogowych misjach kosmicznych. To czyni Ax-4 wyjątkowo symboliczną wyprawą — pokazującą, że era komercyjnego dostępu do orbity naprawdę nadeszła.

Sławosz Uznański-Wiśniewski to nie tylko astronauta, ale przede wszystkim naukowiec z ogromnym doświadczeniem w badaniach nad promieniowaniem kosmicznym. W przeszłości pracował m.in. w CERN przy Wielkim Zderzaczu Hadronów. Obecnie jest członkiem korpusu rezerwowego Europejskiej Agencji Kosmicznej. Jego udział w misji Ax-4 to nie tylko prestiż, ale i realny wkład w badania prowadzone na orbicie.

Polska czekała na ten moment ponad 45 lat — od czasu historycznego lotu Mirosława Hermaszewskiego w 1978 r.. Teraz, dzięki rozwojowi technologii i współpracy z ESA, mamy kolejnego reprezentanta na orbicie. Co więcej — tym razem nie będzie to kilkudniowa misja w kapsule Sojuz, lecz pełnoprawny pobyt na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, która od ponad dwóch dekad pozostaje symbolem międzynarodowej współpracy naukowej.

Pakiet badań misji Ax-4 obejmuje około 60 eksperymentów naukowych i działań badawczych reprezentujących 31 krajów, w tym m.in. USA, Indie, Polskę, Węgry, Arabię Saudyjską, Brazylię, Nigerię, Zjednoczone Emiraty Arabskie oraz inne państwa europejskie. Będzie to największa liczba eksperymentów naukowych przeprowadzonych w ramach misji Axiom Space na ISS.

Na pokładzie ISS Uznański-Wiśniewski będzie realizował zadania w ramach misji naukowej nazwanej „Ignis”. Nazwa nie jest przypadkowa — w ramach tej misji polski astronauta przeprowadzi eksperymenty z zakresu inżynierii materiałowej, biologii oraz promieniowania jonizującego, które mają kluczowe znaczenie dla przyszłych długoterminowych misji kosmicznych, takich jak loty na Marsa.

Jednym z eksperymentów, które będzie prowadził, jest badanie wpływu mikrograwitacji na wybrane typy komórek i materiałów, a także testowanie odporności elektroniki na promieniowanie. To dziedzina, w której Uznański jest prawdziwym ekspertem – sam pracował nad zabezpieczaniem układów elektronicznych wykorzystywanych w satelitach i akceleratorach.

Celem tych badań jest pogłębienie wiedzy na temat wyzwań związanych z misjami kosmicznymi oraz przygotowanie gruntu pod przyszłą eksplorację przestrzeni kosmicznej. Udział Polski w Ax-4 to znaczący krok w rozwoju krajowych ambicji kosmicznych i przykład skutecznej międzynarodowej współpracy.

Zakres badań obejmuje m.in. następujące eksperymenty:

Immune Multiomics / Wojskowa Akademia Techniczna

Immune Multiomics to eksperyment badający, wpływ lotu kosmicznego na ludzki układ odpornościowy. Analizując próbki krwi pobrane od astronautów przed, podczas i po ich pobycie na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, naukowcy badają, czy komórki odpornościowe zachowują się inaczej w warunkach mikrograwitacji i jak szybko wracają do normy po powrocie na Ziemię.

Kosmos to środowisko pełne wyzwań dla ludzkiego organizmu. Układ odpornościowy – nasza naturalna ochrona przed chorobami – może być szczególnie podatny na stres związany z mikrograwitacją i innymi czynnikami lotu kosmicznego. Obserwując zmiany w aktywności genów i metylacji DNA (procesie regulującym działanie genów), badacze będą mogli określić, jak komórki odpornościowe przystosowują się do życia w kosmosie. Zrozumienie tego zjawiska będzie kluczowe dla planowania długotrwałych misji, np. na Księżyc czy Marsa, podczas których dostęp do pomocy medycznej będzie ograniczony.

Poznanie mechanizmów, które wpływają na działanie układu odpornościowego w ekstremalnych warunkach nie tylko pomaga utrzymać astronautów w zdrowiu, ale może mieć również zastosowanie na Ziemi. Wyniki eksperymentu mogą wspomóc rozwój terapii immunologicznych, zarówno dla przyszłych astronautów, jak również dla osób z zaburzeniami odporności na Ziemi oraz lepiej zrozumieć, jak nasze ciało reaguje na stres, fizyczny i psychiczny, w różnych środowiskach.

Yeast TardigradeGene / Uniwersytet Szczeciński (koordynator), Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu i Uniwersytet Śląski w Katowicach

Yeast TardigradeGene to eksperyment, który bada, czy komórki drożdży wzmocnione genem niezwykle odpornych niesporczaków, mogą przetrwać trudne warunki w przestrzeni kosmicznej. Zmodyfikowane komórki drożdży są testowane na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, pod kątem odporności na mikrograwitację i promieniowanie – ze szczególnym uwzględnieniem poprawy oddychania komórkowego i zmniejszenia stresu oksydacyjnego.

Kosmos to trudne środowisko, z wysokim promieniowaniem, brakiem grawitacji i ograniczonym dostępem do podstawowych zasobów, takich jak żywność czy leki. Aby wspierać przyszłe długoterminowe misje kosmiczne, konieczne jest opracowanie systemów biologicznych, które są zdolne przetrwać i funkcjonować w tych warunkach.

Drożdże – jako organizm modelowy o wielu cechach wspólnych z ludźmi – mogą służyć nie tylko jako obiekt badań, ale też jako potencjalne źródło pożywienia lub biopaliwa. Niesporczaki z kolei słyną z przetrwania w ekstremalnych środowiskach, dzięki specjalnym białkom ochronnym. Połączenie mocnych stron obu organizmów stworzyć fundament dla przyszłych, bardziej odpornych biologicznych systemów wspierających życie w kosmosie.

Eksperyment może wesprzeć hodowanie żywności i produkcję podstawowych zasobów bezpośrednio w kosmosie, zmniejszając potrzebę kosztownych misji zaopatrzeniowych z Ziemi. Odkrycia mogą również wpłynąć na rozwój biotechnologii na Ziemi – od tworzenia bardziej odpornych na stres roślin, po innowacyjne terapie medyczne oparte na zrozumieniu, jak komórki radzą sobie w ekstremalnych warunkach.

Human Gut Microbiota / Wojskowa Akademia Techniczna

Eksperyment bada zmiany w mikrobiocie jelit – społeczności mikroorganizmów w układzie trawiennym – podczas krótkookresowej misji kosmicznej. Analizując, jak warunki kosmiczne wpływają na równowagę tych mikroorganizmów, badacze dążą do zrozumienia wpływu zmniejszonej grawitacji na zdrowie astronautów.

Zdrowie jelit odgrywa kluczową rolę w wydajności fizycznej i psychicznej. Podczas lotu kosmicznego stres, zmieniona dieta i mikrograwitacja mogą zakłócić naturalną równowagę bakterii jelitowych, co może wpływać na zdrowie fizyczne i psychiczne astronautów. Eksperyment pomoże określić, czy dwutygodniowa misja na Międzynarodową Stację Kosmiczną może spowodować zmiany, które mogłyby wpłynąć na zdrowie w perspektywie długookresowej, a jego wyniki pomogą opracować strategie wspierania mikrobiomu w kosmosie.

Badania te mogą pomóc osobom pracującym w warunkach silnego, takich jak służby mundurowe czy personel medyczny, wspierając rozwój nowych terapii oraz działań profilaktycznych. Mogą także inspirować młode pokolenie do zainteresowania biotechnologią, medycyną i naukami kosmicznymi, a w przyszłości – do wyboru ścieżki kariery w tych dziedzinach.

Scalable Radiation Monitor / Sigma Labs

Skalowalny Monitor Promieniowania to eksperyment na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, który mierzy poziomy promieniowania w kosmosie i monitoruje, jak promieniowanie wpływa na układy scalone – małe chipy, kluczowe dla wszystkich urządzeń elektronicznych.

W przeciwieństwie do Ziemi, kosmos wypełniony jest intensywnym promieniowaniem, które może zakłócać lub uszkadzać systemy elektroniczne. To poważne wyzwanie dla satelitów, statków kosmicznych i stacji kosmicznych, których sprawność polega na niezawodnym przetwarzaniu danych. Gdy misje kosmiczne wymagają coraz bardziej zaawansowanej mocy obliczeniowej, potrzebna jest elektronika, która sprawdzi się w ekstremalnych warunkach i będzie działać płynnie. Skalowalny Monitor Promieniowania pomoże zarządzać podsystemami pojazdów kosmicznych tak, aby nie uległy uszkodzeniom na skutek promieniowania.

Zbierając dane w czasie rzeczywistym o promieniowaniu i jego wpływach na chipy na orbicie, ten eksperyment pomoże inżynierom projektować bardziej wytrzymałe systemy elektroniczne do użytku w kosmosie. Oznacza to bezpieczniejsze, bardziej niezawodne misje – czy to na orbicie Ziemi, lądowanie na Księżycu, czy eksplorację Marsa. W dłuższej perspektywie będzie również wspierać rozwój inteligentniejszej technologii satelitarnej, która może lepiej nam służyć tutaj na Ziemi.

LeopardISS / KP Labs

LeopardISS to zaawansowana platforma przetwarzania danych, zainstalowana na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). Umożliwia naukowcom, firmom i studentom testowanie i walidację algorytmów sztucznej inteligencji (AI) w warunkach rzeczywistego lotu kosmicznego.

Zanim systemy AI będą mogły zostać użyte w przyszłych misjach kosmicznych, takich jak te z udziałem autonomicznych łazików czy eksploracji planetarnej, muszą zostać sprawdzone w warunkach kosmicznych. LeopardISS zapewnia takie środowisko, pozwalając budować zaufanie do nowoczesnych technologii. Wspiera również najnowocześniejsze badania w mapowaniu 3D, które jest niezbędne dla dokładnej nawigacji i eksploracji trudno dostępnych obszarów na innych planetach.

Platforma pozwala na przetwarzanie danych bezpośrednio w kosmosie, bez konieczności przesyłania ich na Ziemię – co przyspiesza analizę i zwiększa niezależność misji. Otwiera też drogę do bardziej autonomicznych i inteligentnych systemów przyszłości. Ułatwia również użytkownikom dostęp do środowiska testowego w kosmosie, tym samym wspierając rozwój innowacji i kształtując przyszłość eksploracji kosmosu.

AstroMentalHealth / Uniwersytet Śląski (we współpracy z: Uniwersytet Zielonogórski, Uniwersytet Wrocławski, SWPS z Wrocławia i LunAres Research Station)

Eksperyment bada zdrowie psychiczne i zachowania astronautów podczas misji kosmicznych, koncentrując się na ich stanie emocjonalnym, wydajności pracy i interakcjach zarówno ze środowiskiem, jak i technologią na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. W badaniach wykorzystywane są codzienne obserwacje, pomiary psychologiczne i wideodzienniki, które pozwalają śledzić doświadczenia i samopoczucie astronautów przez cały czas trwania misji.

Misje kosmiczne są wymagające, a izolacja i nowe środowisko w kosmosie mogą wpływać na psychikę, zdrowie i efektywność pracy członków załogi. Zrozumienie tych wpływów jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i sukcesu misji długoterminowych. Celem badania jest identyfikacja wzorców psychicznego funkcjonowania astronautów, co pozwoli na lepsze dostosowanie wsparcia psychologicznego, zwłaszcza w momentach krytycznych.

Wnioski mogą pomóc w opracowaniu skuteczniejszych metod wsparcia psychicznego dla osób pracujących w ekstremalnych warunkach na Ziemi. Badając, jak izolacja i zamknięcie wpływają na zdrowie psychiczne, można opracować lepsze metody monitorowania psychologicznego i interwencji, pomagając osobom radzić sobie ze stresem i izolacją w różnych zawodach wysokiego ryzyka.

Space Volcanic Algae / Extremo Technologies

Space Volcanic Algae to eksperyment biotechnologiczny, który bada ekstremofiliiczne algi – mikroorganizmy ze środowisk wulkanicznych, w warunkach przestrzeni kosmicznej. Celem jest sprawdzenie, jak dobrze adaptują się i funkcjonują w mikrograwitacji i promieniowaniu kosmicznym. Jednocześnie testowany jest nowo zaprojektowany czujnik, który mierzy ilość tlenu wyprodukowanego przez algi podczas fotosyntezy.

Algi znane z przetrwania w ekstremalnych warunkach na Ziemi, stanowią obiecującą bazę dla przyszłych systemów podtrzymania życia, podczas długoterminowych misji w kosmosie. Zrozumienie, jak zachowują się w przestrzeni kosmicznej pomoże ocenić, czy mogłyby produkować tlen, absorbować dwutlenek węgla i generować użyteczne substancje i tym samym wspierać załogi podczas przyszłych misji na Księżyc, Marsa i dalszych.

Ten eksperyment to krok w kierunku rozwoju zrównoważonych systemów do życia w kosmosie, gdzie produkcja tlenu i recykling zasobów będą krytyczne. Wyniki mogą również prowadzić do nowych odkryć w medycynie, biotechnologii czy nauce o środowisku na Ziemi, ujawniając, jak odporne formy życia reagują na ekstremalne środowiska.

Stability of Drugs / Centrum Materiałów Polimerowych i Węglowych Polskiej Akademii Nauk

Eksperyment Stability of Drugs bada, czy powszechnie stosowane leki mogą zachować skuteczność dłużej w warunkach kosmicznych, jeśli zostaną przechowywane w specjalnej folii polimerowej. Niewielkie dawki wybranych leków są osadzane w tym materiale i wysyłane na Międzynarodową Stację Kosmiczną, gdzie pozostaną przez kilka lat, zanim wrócą na Ziemię do analizy.

W przestrzeni kosmicznej, ze względu na promieniowanie i ekstremalne warunki środowiskowe, leki mogą szybciej tracić swoje właściwości. W kontekście przyszłych, długoterminowych misji na Księżyc i Marsa, astronauci muszą mieć dostęp do stabilnych i niezawodnych leków — nawet w sytuacjach awaryjnych, bez możliwości uzupełniania zapasów z Ziemi. Zapewnienie trwałości i skuteczności farmaceutyków w takich warunkach to kluczowy element bezpieczeństwa i zdrowia załogi.

Wyniki eksperymentu mogą przyczynić się do opracowania leków o wydłużonej trwałości, które sprawdzą się nie tylko w kosmosie, ale także na Ziemi. Przyczynią się również do projektowania bardziej odpornych systemów przechowywania i podawania leków, co może przynieść realne korzyści zarówno astronautom, jak i pacjentom przebywającym w trudnych i odizolowanych warunkach.

EEG Neurofeedback / Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku

EEG neurofeedback to technika treningu mózgu, która pomaga osobom nauczyć się regulowania swoich stanów psychicznych za pomocą informacji o aktywności mózgu w czasie rzeczywistym. Poprzez monitorowanie fal mózgowych za pomocą elektroencefalografii (EEG), uczestnicy otrzymują informację zwrotną, która pozwala im wzmocnić wzorce aktywności mózgowej sprzyjające koncentracji, spokojowi i efektywności.

Astronauci pracują w bardzo wymagających środowiskach, gdzie stres i izolacja mogą negatywnie wpływać na ich samopoczucie i wydajność. EEG neurofeedback oferuje narzędzie wspierające odporność psychiczną i koncentrację. Jego skuteczność będzie testowana podczas misji Ignis.
Podczas misji Ignis ta metoda będzie testowana w celu oceny jej skuteczności dla długotrwałych lotów kosmicznych.

Choć badania prowadzone są na orbicie, mogą przynieść realne korzyści na Ziemi – zwłaszcza w środowiskach pełnych stresu i presji. EEG neurofeedback ma potencjał wspierania profesjonalistów pracujących w warunkach wysokiego stresu, poprawiając zdolność koncentracji, uczenia się oraz radzenia sobie ze stresem.

PhotonGrav / Cortivision

PhotonGrav testuje możliwość komunikacji w mikrograwitacji bez użycia mięśni, z wykorzystaniem interfejsu mózg–komputer (BCI) opartego na spektroskopii w podczerwieni (fNIRS). Ta innowacyjna technologia śledzi aktywność mózgu, umożliwiając dwukierunkową komunikację poprzez sygnały w bliskiej podczerwieni. Celem eksperymentu jest sprawdzenie, w jaki sposób BCI może wspierać skuteczniejszą komunikację astronautów – zwłaszcza w sytuacjach, gdy ruch mięśni jest ograniczony.

W środowisku mikrograwitacji tradycyjna komunikacja może być utrudniona, co sprawia, że tradycyjne metody komunikacji stają się wyzwaniem. PhotonGrav sprawdza, czy możliwa jest komunikacja oparta wyłącznie na sygnałach mózgowych, bez angażowania mięśni. Takie rozwiązanie może znacząco zwiększyć bezpieczeństwo i efektywność działań astronautów, zmniejszając ryzyko błędów wynikających z obciążenia psychicznego lub fizycznego.

Technologia opracowana w tym eksperymencie może znaleźć zastosowanie nie tylko w kosmosie, ale i na Ziemi, np. w komunikacji z osobami z ograniczoną mobilnością lub w ekstremalnych warunkach pracy. Może również przyczynić się do rozwoju narzędzi wspierających eksplorację głębokiego kosmosu oraz inspirować innowacje w pokrewnych sektorach technologicznych.

MXene in LEO / Akademia Górniczo-Hutnicza (AGH)

MXene in LEO to demonstracja technologiczna testująca zaawansowany nanomateriał – MXene – w unikalnym środowisku kosmosu. Eksperyment ma dwie części: w pierwszej bada, jak właściwości fizyczne MXene wytrzymują warunki kosmiczne, a w drugiej testuje podobną do smartwatcha „opaskę” na nadgarstek, używającą sensora opartego na MXene do pomiaru tętna, aby zbadać jej przydatność do monitorowania stanu zdrowia w czasie rzeczywistym.

Nanomateriały jak MXene są niezwykle cienkie. I choć mają tylko kilka nanometrów grubości, mogą mieć potężne właściwości, co czyni je obiecującymi dla przyszłych technologii. To pierwszy raz, kiedy MXene jest testowane w kosmosie, dostarczając wglądu w to, jak sprawdza się w mikrograwitacji i promieniowaniu. „Opaska” bada również możliwość wykorzystania ekologicznych biomateriałów do monitorowania zdrowia astronautów, co jest kluczowym rozwiązaniem na potrzeby długoterminowych misji, gdzie dostęp do regularnej opieki medycznej jest ograniczony.

Poprzez rozwój technologii monitorowania zdrowia i zrozumienie, jak nowe materiały zachowują się w kosmosie, projekt wspiera rozwój bardziej odpornych urządzeń medycznych zarówno w kosmosie, jak i na Ziemi. Wyniki eksperymentu mogą przyczynić się do postępu w zdalnym monitorowaniu zdrowia (telemedycynie), udoskonalenia technologii fitness oraz powstania nowej generacji inteligentnych i niezawodnych narzędzi dla misji na Księżyc i Marsa.

Wireless Acoustics / Svantek

Eksperyment Wireless Acoustics ma na celu opracowanie bezprzewodowego systemu do ciągłego monitorowania hałasu na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. System wykorzystuje niewielkie urządzenia z technologią Bluetooth i mikrofonami MEMS, które umożliwiają bardziej efektywne i przyjazne dla użytkownika śledzenie dźwięków. Dane będą przesyłane bezprzewodowo do aplikacji EveryWear, integrując informacje o ekspozycji na hałas z parametrami fizjologicznymi i medycznymi astronautów.

Długotrwały hałas może negatywnie wpływać na komfort, koncentrację i wydajność pracy astronautów. Stałe i dokładne monitorowanie poziomu dźwięku jest kluczowe dla zapewnienia bezpiecznego i sprzyjającego środowiska pracy na Stacji Kosmicznej. Eksperyment pozwoli zidentyfikować potencjalne zagrożenia związane z hałasem i przyczyni się do poprawy warunków życia i pracy astronautów, szczególnie podczas długoterminowych misji.

Ten eksperyment przynosi korzyść astronautom poprzez zapewnienie dokładniejszego i bardziej efektywnego monitorowania hałasu, które jest niezbędne dla utrzymania ich zdrowia i bezpieczeństwa w unikalnym środowisku kosmosu. System bezprzewodowy i bezproblemowy transfer danych zmniejszą obciążenie psychiczne i poprawią doświadczenie użytkownika, pozwalając na częstsze próbkowanie i lepsze podejmowanie decyzji dotyczących ekspozycji na hałas.

Technologia znalazłaby również zastosowanie na Ziemi, np.: w szpitalach, przemyśle i innych miejscach pracy, gdzie kontrola poziomu dźwięku ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa i komfortu personelu.

Astro Performance / Mollis Textus - Smarter Diagnostics

Eksperyment bada, jak lot kosmiczny wpływa na tkanki miękkie w nogach astronautów – w szczególności na mięśnie i ścięgna – gdy ciało nie podlega codziennemu obciążeniu związanemu z grawitacją. Wykorzystuje zaawansowane metody, takie jak skany MRI, badania krwi oraz analizy ruchu wykonywane przed i po misji, by śledzić zachodzące zmiany. Analiza zebranych danych wspierana jest przez sztuczną inteligencję (AI).

Brak fizycznego obciążenia kończyn dolnych w warunkach nieważkości może prowadzić do osłabienia mięśni i degradacji tkanek, zwiększając ryzyko urazów. Zrozumienie tych procesów jest kluczowe dla lepszego przygotowania astronautów do długoterminowych misji kosmicznych. Wykorzystanie AI do analizy obrazów medycznych i oceny wydolności fizycznej wprowadza innowacyjny wymiar badań – otwierając drogę do tworzenia cyfrowych bliźniaków oraz bardziej zaawansowanego monitorowania zdrowia w przestrzeni kosmicznej.

Wyniki badań mogą wzbogacić programy szkoleniowe w fizjoterapii i edukacji medycznej, pokazując, jak mikrograwitacja wpływa na ludzki organizm oraz jak można przeciwdziałać tym zmianom lub je odwracać. Odkrycia te mogą również przyczynić się do opracowania nowych strategii rehabilitacyjnych i terapii wspieranych przez sztuczną inteligencję (AI), pomocnych w powrocie do zdrowia po urazach. Mogą również znaleźć zastosowanie w poprawie wydolności fizycznej i zapobieganiu kontuzjom w zawodach wymagających dużego obciążenia fizycznego – takich jak sport, wojsko czy służby ratunkowe.

Lot Uznańskiego-Wiśniewskiego to nie tylko ogromne wydarzenie medialne. To także kamień milowy w rozwoju polskiej obecności w kosmosie. Pokazuje, że współpraca z ESA i inwestycje w sektor kosmiczny mają realne przełożenie na udział Polaków w najambitniejszych projektach współczesnej nauki.

Misja potrwa około dwóch tygodni. Po zakończeniu eksperymentów i prac badawczych załoga Ax-4 powróci na Ziemię w kapsule Dragon, która woduje na Atlantyku u wybrzeży Florydy. Powrót planowany jest na początek lipca, ale dokładna data zależy od warunków pogodowych oraz sytuacji na orbicie.

Start misji Ax-4 i udział w niej Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego to wydarzenie, które może zainspirować nowe pokolenie polskich naukowców, inżynierów i entuzjastów technologii kosmicznych. Bo choć brzmi to jak wielkie słowa, to dzisiejszy lot pokazuje jedno: Polska ma już nie tylko aspiracje, ale i realne możliwości uczestniczenia w eksploracji kosmosu. A to dopiero początek.