System Patriot. Najważniejsze fakty o tej broni

Najważniejszą rzeczą, która trzeba uświadomić sobie na początku przyswajania wiedzy o Patriot, to fakt, że jest to cały system, kompleks wielu różnych elementów połączonych w całość.

System Patriot ma cztery główne funkcje: łączność, dowodzenie i kontrolę, obserwację radarową i naprowadzanie rakiet. Cztery funkcje łączą się, aby zapewnić skoordynowany, zintegrowany, mobilny system obrony powietrznej.

System Patriot produkowany jest przez amerykański koncern Raytheon. Jest modułowy i wysoce mobilny. Element wielkości baterii można rozstawić w mniej niż godzinę. Wszystkie podzespoły składające się z sekcji kierowania ogniem (zestaw radarowy, stanowisko kierowania ogniem, grupa masztów antenowych, zasilanie) oraz wyrzutni, montowane są na ciężarówkach lub przyczepach. 

Sercem baterii Patriot jest sekcja kierowania ogniem, składająca się z radaru kierowania ogniem AN/MPQ-53 lub −65/65A (RS), stacji zarządzania walką AN/MSQ-104 (ECS), masztu antenowego OE-349 (AMG) oraz stacji zasilania EPP-III (EPP). 

Radar kierowania ogniem AN/MPQ-65 (RS) to zmodernizowana wersja radaru, która może naprowadzać na cel najnowsze pociski przeciwlotnicze PAC-3. Taką wersję kupiła właśnie Polska. Radar ma możliwość wykrywania małych, szybkich celów, takich jak pociski balistyczne, lub celów o niskiej skutecznej powierzchni odbicia , takich jak samoloty stealth lub pociski manewrujące.

MPQ-65 jest radarem z anteną fazowaną, może śledzić do 125 celów jednocześnie. Wykorzystując częstotliwość pasma C, radar ma zasięg ponad 170 km i jest obsługiwany za pomocą ESC. 

AN/MSQ-104 Engagement Control Station (ECS) jest centrum nerwowym baterii Patriot. To centrum dowodzenia baterii przeciwlotniczej. ECS jest klimatyzowane, odporne na ataki chemiczne oraz biologiczne i jest zabezpieczone przed impulsem elektromagnetycznym (EMP). Główne elementy ECS to komputer kontroli uzbrojenia (WCC) i terminal łącza danych (DLT).

Komputer kontroli uzbrojenia (WCC) jest głównym komputerem w systemie Patriot. Jest to 24-bitowy, równoległy komputer w konfiguracji wieloprocesorowej, która działa z maksymalną częstotliwością taktowania 6 MHz. Komputer steruje interfejsem operatora, oblicza algorytmy przechwytywania pocisków i zapewnia diagnostykę usterek. 

Terminal łącza danych (DLT) łączy ECS ze wyrzutniami rakiet systemu Patriot. Do przesyłania zaszyfrowanych danych między ECS a wyrzutniami wykorzystuje radio (system SINCGARS) lub kable światłowodowe. Dzięki DLT operatorzy systemu mogą zdalnie ustawiać, obracać lub składać wyrzutnie, przeprowadzać diagnostykę wyrzutni lub pocisków oraz odpalać pociski.

Polska zakupiła system Patriot w konfiguracji 3+ z systemem IBCS. IBCS niezwykle nowoczesny (pomyślne testy przeszedł w 2022 r.) system zarządzania walką, który spina w jeden system wszystkie radary (np. z myśliwców F-35) i decyduje jakiej użyć broni. Nie muszą być to nawet pociski z systemu Patriot. Mogą to być np. rakiety systemu Narew, które od niedawna posiada Wojsko Polskie.

Polska będzie drugim krajem na świecie po Stanach Zjednoczonych z najnowocześniejszymi zestawami Patriot z systemem IBCS.

Kolejny ważny element całego systemu to pojazd z teleskopowym masztem z grupą anten OE-349. Maszt rozsuwa się na wysokość 30,76 m. Anteny zapewniają między innymi łączność pomiędzy innymi bateriami Patriot. W ten sposób powstaje bezpieczną sieć wymiany danych w czasie rzeczywistym (znana jako PADIL, Patriot Data Information Link), która pozwala dowódcy wyższego szczebla scentralizować kontrolę nad podległymi mu bateriami.

Wszystko to nie działałoby bez odpowiedniego zasilania. Odpowiada za to elektrownia polowa  EPP-III (EPP)

Składa się z dwóch silników wysokoprężnych o mocy 150 kilowatów z generatorami trójfazowymi 400 Hz, które są połączone ze sobą za pośrednictwem jednostki dystrybucji mocy. Każdy EPP ma dwa 450 l zbiorniki paliwa. Każdy silnik może pracować przez ponad osiem godzin z pełnym zbiornikiem paliwa. 

Kły i pazury systemu Patriot to oczywiście pociski przeciwlotnicze. Polska kupiła jedne z najnowocześniejszych rakiet przeciwlotniczych PAC-3 MSE (Missile Segment Enhancement), która charakteryzuje się większą manewrowością i o 50 proc. większym zasięgiem niż poprzednie wersje PAC-1 i PAC-2. Producentem jest Lockheed Martin.

Polska kupiła w sumie 208 pocisków PAC-3 MSE.

PAC-3 MSE to oczywiście kolejny podsystem, który składa się pocisku typu hit-to-kill (niszczy cel poprzez bezpośrednie trafienie, a nie eksplozję w pobliżu), stacji startowej M903A2, komputera oraz ulepszonego elektronicznego systemu wyrzutni (ELES). 

Pocisk PAC-3 MSE ma większy zasięg i osiąga większą wysokość dzięki mocniejszemu silnikowi, który zapewnia dodatkowy ciąg oraz większym skrzydłom, które składają się w wyrzutniach.

Nowy system wyrzutni M903A2 ma modułową konstrukcję zdolną pomieścić łącznie 12 pocisków z PAC-3 MSE w skrzyniach startowych (w 3 rzędach po 4). 

Dane techniczne pocisku PAC-3 MSE:

Patriot wykrywa cele z odległości około 170 km ( w zależności od wysokości - im cel wyżej tym łatwiej i wcześniej można go wykryć) i może je niszczyć z odległości 60 km. Oczywiście wszystkie dokładne parametry systemu pozostają tajne.

Bateria Patriot ma osiem wyrzutni. Polska kupiła dwie baterie Patriot.

Za dwie baterie Patriot w konfiguracji 3+ z systemem IBCS Polska zapłaciła 4,75 mld dolarów. To cena za zakup kompletnych systemów wraz z pociskami PAC-3 MSE i systemem IBCS.