REKLAMA

Dlaczego właściwie ludzie chowają zmarłych? Małpy mogą mieć z tym coś wspólnego

Obserwacja innych naczelnych może rzucić światło na źródła różnych ludzkich zachowań. Jedną z punktów wspólnych każdej kultury, jaką znamy, są obrzędy pogrzebowe.

Skąd się wzięły ceremonie pogrzebowe? Podobno... od małp
REKLAMA

Ludzkość swoich zmarłych traktowała zawsze w specjalny sposób. Najwcześniejsze miejsca pochówku mają około 100 tysięcy lat. Jak się podejrzewa, pochówek spełnił co najmniej dwie potrzeby ludzkich społeczności: zabezpieczał żywych przed chorobami związanymi z rozkładającymi się zwłokami i symbolizował szacunek dla tych, którzy odeszli.

Zwyczaje pogrzebowe wśród zwierząt również są znane. Między innymi delfiny i słonie znane są z czuwania przy zwłokach towarzyszy, i obrony ich przez jakiś czas po śmierci. Być może spodziewają się, że jednak żyją, tylko chwilowo pozostają nieruchome?

REKLAMA

Kolejnym ciekawym obrzędem jest ten zaobserwowany niedawno u szympansów w Zambii.

Zespół badaczy z angielskiego uniwersytetu St Andrews zauważył, że pozostali przy życiu członkowie stada… czyszczą zęby zmarłego przyjaciela.

Podobne zachowania zaobserwowano również u szympansów w Ugandzie. Klaus Zuberbuehler, jeden z badaczy, jest jednak ostrożny w wyciąganiu pochopnych wniosków z dokonanych obserwacji:

Być może takie zachowania społeczne są manifestacją żałoby na wzór ludzki, a być może szympansy są po prostu zaaferowane sytuacją w której jeden z członków stada pozostaje nieruchomy przez dłuższy czas.

REKLAMA

Czyszczenie zębów lub sierści innych członków stada to oznaka dbania i czułości u szympansów. Czyżby był to obrzęd który ma za zadanie pomóc im z pogodzeniem się z odejściem jednego z nich? Nie wiemy na pewno, ale możemy podejrzewać, że w ten sposób właśnie rodzi się obrzędowość związana z pochówkami zmarłych.

Na koniec mam krótką informację dla tych z czytelników, którzy mają ochotę skomentować „a co to ma wspólnego z technologią?”. Otóż ceremonialny pochówek jest jednym z pierwszych odkryć w drzewku technologii w Cywilizacji. Bez niej w „jedynce” nie byłoby nawet monarchii!

REKLAMA
Najnowsze
Aktualizacja: 2025-10-09T12:25:08+02:00
Aktualizacja: 2025-10-09T10:34:55+02:00
Aktualizacja: 2025-10-09T09:38:23+02:00
Aktualizacja: 2025-10-09T06:15:00+02:00
Aktualizacja: 2025-10-09T06:12:00+02:00
Aktualizacja: 2025-10-09T06:07:00+02:00
Aktualizacja: 2025-10-08T20:30:49+02:00
Aktualizacja: 2025-10-08T20:03:42+02:00
Aktualizacja: 2025-10-08T19:56:02+02:00
Aktualizacja: 2025-10-08T18:16:36+02:00
Aktualizacja: 2025-10-08T17:49:28+02:00
Aktualizacja: 2025-10-08T17:30:09+02:00
Aktualizacja: 2025-10-08T16:32:28+02:00
Aktualizacja: 2025-10-08T15:50:13+02:00
Aktualizacja: 2025-10-08T15:39:40+02:00
Aktualizacja: 2025-10-08T15:11:08+02:00
Aktualizacja: 2025-10-08T13:59:04+02:00
Aktualizacja: 2025-10-08T13:21:26+02:00
Aktualizacja: 2025-10-08T12:51:43+02:00
Aktualizacja: 2025-10-08T10:31:28+02:00
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA