REKLAMA

Dlaczego właściwie ludzie chowają zmarłych? Małpy mogą mieć z tym coś wspólnego

Obserwacja innych naczelnych może rzucić światło na źródła różnych ludzkich zachowań. Jedną z punktów wspólnych każdej kultury, jaką znamy, są obrzędy pogrzebowe.

Skąd się wzięły ceremonie pogrzebowe? Podobno... od małp
REKLAMA

Ludzkość swoich zmarłych traktowała zawsze w specjalny sposób. Najwcześniejsze miejsca pochówku mają około 100 tysięcy lat. Jak się podejrzewa, pochówek spełnił co najmniej dwie potrzeby ludzkich społeczności: zabezpieczał żywych przed chorobami związanymi z rozkładającymi się zwłokami i symbolizował szacunek dla tych, którzy odeszli.

Zwyczaje pogrzebowe wśród zwierząt również są znane. Między innymi delfiny i słonie znane są z czuwania przy zwłokach towarzyszy, i obrony ich przez jakiś czas po śmierci. Być może spodziewają się, że jednak żyją, tylko chwilowo pozostają nieruchome?

REKLAMA

Kolejnym ciekawym obrzędem jest ten zaobserwowany niedawno u szympansów w Zambii.

Zespół badaczy z angielskiego uniwersytetu St Andrews zauważył, że pozostali przy życiu członkowie stada… czyszczą zęby zmarłego przyjaciela.

Podobne zachowania zaobserwowano również u szympansów w Ugandzie. Klaus Zuberbuehler, jeden z badaczy, jest jednak ostrożny w wyciąganiu pochopnych wniosków z dokonanych obserwacji:

Być może takie zachowania społeczne są manifestacją żałoby na wzór ludzki, a być może szympansy są po prostu zaaferowane sytuacją w której jeden z członków stada pozostaje nieruchomy przez dłuższy czas.

REKLAMA

Czyszczenie zębów lub sierści innych członków stada to oznaka dbania i czułości u szympansów. Czyżby był to obrzęd który ma za zadanie pomóc im z pogodzeniem się z odejściem jednego z nich? Nie wiemy na pewno, ale możemy podejrzewać, że w ten sposób właśnie rodzi się obrzędowość związana z pochówkami zmarłych.

Na koniec mam krótką informację dla tych z czytelników, którzy mają ochotę skomentować „a co to ma wspólnego z technologią?”. Otóż ceremonialny pochówek jest jednym z pierwszych odkryć w drzewku technologii w Cywilizacji. Bez niej w „jedynce” nie byłoby nawet monarchii!

REKLAMA
Najnowsze
Aktualizacja: 2025-07-14T21:38:59+02:00
Aktualizacja: 2025-07-14T21:01:22+02:00
Aktualizacja: 2025-07-14T20:35:53+02:00
Aktualizacja: 2025-07-14T20:11:02+02:00
Aktualizacja: 2025-07-14T19:02:54+02:00
Aktualizacja: 2025-07-14T18:34:32+02:00
Aktualizacja: 2025-07-14T18:04:00+02:00
Aktualizacja: 2025-07-14T17:30:15+02:00
Aktualizacja: 2025-07-14T16:44:05+02:00
Aktualizacja: 2025-07-14T13:38:43+02:00
Aktualizacja: 2025-07-14T12:42:50+02:00
Aktualizacja: 2025-07-14T12:16:02+02:00
Aktualizacja: 2025-07-14T11:55:12+02:00
Aktualizacja: 2025-07-14T11:50:58+02:00
Aktualizacja: 2025-07-14T10:00:00+02:00
Aktualizacja: 2025-07-14T09:44:58+02:00
Aktualizacja: 2025-07-14T09:17:10+02:00
Aktualizacja: 2025-07-14T07:59:30+02:00
Aktualizacja: 2025-07-13T16:40:00+02:00
Aktualizacja: 2025-07-13T16:10:00+02:00
Aktualizacja: 2025-07-13T16:00:00+02:00
Aktualizacja: 2025-07-13T07:44:00+02:00
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA