Nauczą książki migać. Jest już pierwszy tytuł
Sztuczna inteligencja wkracza w świat literatury i edukacji w sposób, którego jeszcze niedawno nikt się nie spodziewał.

Dzięki projektowi Dostępna książka realizowanemu przez instytut Łukasiewicz-AI stało się możliwe tłumaczenie polskich książek na polski język migowy.
Nowe narzędzie edukacyjne i ambitny cel badawczy
Pierwszym efektem prac zespołu jest wyjątkowa wersja Małego Księcia Antoine’a de Saint‑Exupéry’ego, która dzięki cyfrowemu awatarowi pozwala osobom głuchym doświadczać treści tej ponadczasowej lektury w swoim naturalnym języku.
Jak podkreśla lider projektu, dr inż. Adam Piasecki, badania mają podwójny wymiar. Po pierwsze chodzi o stworzenie dużej bazy materiałów w języku polskim i polskim języku migowym, która pozwoli wytrenować AI w automatycznym tłumaczeniu literatury. Po drugie to misja społeczna. Celem jest udostępnienie kanonu szkolnych lektur osobom niesłyszącym, dla których PJM (polski język migowy) jest pierwszym i najważniejszym językiem. Do końca roku powstanie jeszcze 15 kolejnych tytułów, tak by w sumie 16 klasycznych pozycji trafiło do tego wyjątkowego zbioru.
Jak wygląda proces powstawania miganej książki?
Zanim AI weźmie udział w tłumaczeniu, potrzebna jest praca tłumaczy PJM i całego zespołu interpretacyjnego. Nagrywany materiał wideo musi być precyzyjnie dostosowany do specyfiki języka migowego, tak aby oddać sens i emocje oryginalnego tekstu. Potem wkracza AI. Nagrania są dzielone na krótkie sekwencje, a algorytmy uczą się odwzorowywać każdy ruch dłoni i mimikę twarzy, by w przyszłości samodzielnie tłumaczyć kolejne książki.
Projekt jest pierwszym takim przedsięwzięciem w Polsce. Zespół Łukasiewicz‑AI wierzy, że jego efektem będzie stworzenie programu, do którego będzie można wrzucić dowolną książkę, a system automatycznie przetłumaczy ją na PJM. Jak zapowiadają naukowcy, takie rozwiązanie może powstać w ciągu kilku najbliższych lat i stać się standardem w edukacji oraz w kulturze.
Instytut stawia na AI i dostępność
Łukasiewicz-AI, wcześniej znany jako Łukasiewicz-EMAG, przeszedł transformację i stawia na rozwój Krajowego Centrum Zaufanej AI oraz programu AI for All. Projekt Dostępna książka to jeden z pierwszych kroków na tej drodze. Jeśli inicjatywa okaże się sukcesem, planowane są kolejne publikacje oraz rozwój narzędzi, które uczynią świat literatury bardziej przyjaznym i otwartym dla wszystkich.
Przeczytaj także:
Ten przełom pokazuje, jak AI może stać się mostem pomiędzy kulturą a społecznością osób głuchych. To nie tylko innowacja technologiczna, lecz także dowód na to, że AI może zmieniać życie na lepsze.
*Źródło zdjęcia wprowadzającego: AYO Production / Shutterstock