Picie alkoholu za młodu zmienia chemię mózgu. Naukowcy właśnie znaleźli sposób na odwrócenie tego procesu
Nie jest żadnym odkryciem, że nadużywanie alkoholu - zwłaszcza w okresie dojrzewania - niesie za sobą długofalowe skutki. Amerykańscy badacze mają na ten wielowiekowy problem rozwiązanie - modyfikację genów.
Nadużywanie alkoholu w młodym wieku negatywnie rzutuje na dorosłe życie. Jednak jak dowodzą naukowcy z Uniwersytetu Illinois w Chicago, edycja genów może być potencjalnym sposobem leczenia lęków i zaburzeń związanych z nadużywaniem alkoholu u dorosłych, którzy sięgali do kieliszka zbyt często w okresie dojrzewania.
Wyniki eksperymentu zostały opublikowane na początku maja w czasopiśmie Science Advances przez zespół pod przewodnictwem Subhasha Pandeya. Jednocześnie nie jest to pierwsza publikacja dotycząca dalekosiężnych efektów picia w okresie dojrzewania. We wcześniejszych badaniach zespół Pandeya udowodnił, że picie w tym okresie zmienia chemię mózgu i zmniejsza ekspresję konkretnego genu w ciele migdałowatym zarówno gryzoni, jak i ludzi. Gen ten ulega dość unikalnemu procesowi ekspresji w układzie nerwowym. Powstałe w jej wyniku białko jest niezbędne dla zmian w synapsach, uczestnicząc w procesach związanych z nauką i zapamiętywaniem.
Zmiany w ciele migdałowatym - ośrodku emocji, zachowania i pamięci emocjonalnej powodują rozwój predyspozycji do zaburzeń lękowych i zaburzeń związanych z piciem alkoholu w wieku dorosłym.
W najnowszej publikacji amerykańscy uczeni dowodzą, że opisany wyżej proces jest odwracalny za pomocą edycji genów.
Pandey i jego zespół do przeprowadzenia eksperymentu wykorzystali narzędzie do edycji genów o nazwie CRISPR-dCas9. Pozwoliło im na manipulację procesami u dorosłych szczurów.
Zmiany w mózgu można odwrócić.
W pierwszym etapie eksperymentu naukowcy obserwowali dorosłe szczury, które w wieku dojrzewania (odpowiadającym ludzkiemu przedziałowi 10-18 lat) były poddawane okresowej ekspozycji na alkohol. Uczeni zaobserwowali, że po zastosowaniu dCas9, ekspresja genu Arc uległa normalizacji. W wyniku czego u obserwowanych szczurów zmniejszyły się wskaźniki lęku.
Lęk u zwierząt mierzono za pomocą testów behawioralnych, takich jak dokumentowanie aktywności eksploracyjnej szczurów umieszczonych w labiryncie. Natomiast preferencje dotyczące spożycia alkoholu mierzono poprzez monitorowanie ilości spożytego płynu, gdy szczurom udostępniano dwie butelki składające się z kilku opcji: woda z kranu, woda z cukrem i różne stężenia alkoholu (3 proc., 7 proc. i 9 proc.).
Druga faza badań pod lupę wzięła dorosłe szczury, które w okresie dojrzewania nie spożywały alkoholu. Kiedy dCas9 został użyty, ekspresja genu Arc zmniejszyła się, a wskaźniki lęku i spożycia alkoholu wzrosły.
Zgodnie z wynikami badań przeprowadzonych w 2019 roku w ramach projektu "Europejski Program Badań Ankietowych w Szkołach na Temat Używania Alkoholu i Narkotyków" (European School Survey Project on Alcohol and Drugs, ESPAD), 80 proc. nastolatków wieku 15-16 lat oraz 92,8 proc. w wieku 17-18 lat przynajmniej raz w życiu sięgnęło po alkohol. Z kolei w ciągu 30 dni przed badaniem spożycie alkoholu potwierdziło 46,7 proc. ankietowanych w grupie 15-16 lat i 76,1 proc. w grupie 17-18 lat. Jednocześnie w czasie całego swojego życia upiło się w takim stopniu, że doświadczało zaburzeń równowagi, mowy lub nie pamiętało co się z nimi działo 33,3 proc. ankietowanych młodszej grupy i 56,6 proc. starszej grupy
