Bogdan Stech

Wszystko wskazuje na to, że już za kilka dni ziemską atmosferę przeciąć może nieproszony gość z przeszłości – radziecki lądownik Wenus o nazwie Kosmos 482. Ta relikwia Zimnej Wojny, wystrzelona w 1972 r., miała podbić Wenus, ale jej los potoczył się zupełnie inaczej.

Prezydent Donald Trump ogłosił przełomową decyzję. Już wkrótce kultowe samoloty szturmowe A-10 Thunderbolt II zostaną zastąpione przez najnowsze myśliwce wielozadaniowe Boeing F-15EX Eagle II. Prezydent nie krył entuzjazmu, określając nowe maszyny mianem „najlepszych na świecie”.

Nazywamy Ziemię błękitną planetą, ale być może niedługo trzeba będzie zmienić ten przydomek. Nowe badania opublikowane w prestiżowym czasopiśmie Nature sugerują, że kolor naszych oceanów nie jest stały. Ba, nie zawsze był niebieski. W przeszłości dominował zielony, a przyszłość? Wcale nie taka błękitna.

Wygląda na to, że przyszłość sił powietrznych USA właśnie wystartowała — choć jeszcze nie w powietrzu, to na dobre rozgościła się na ziemi. Amerykańskie Siły Powietrzne rozpoczęły testy naziemne zaawansowanych dronów bojowych, które w niedalekiej przyszłości mają stać się skrzydłowymi dla myśliwców F-35 oraz nowej generacji maszyn oznaczonych jako F-47. To kluczowy krok w programie Collaborative Combat Aircraft (CCA), który może zrewolucjonizować sposób prowadzenia działań powietrznych.

W świecie, który tonie w elektrośmieciach, pojawił się światełko w tunelu. Naukowcy ze Szwajcarii stworzyli coś, co jeszcze niedawno mogłoby uchodzić za pomysł rodem z science fiction: w pełni biodegradowalną baterię z grzybów. I co najlepsze — zamiast ładować ją prądem, wystarczy dostarczyć jej wody i odrobiny pożywienia.

W świecie nowoczesnych systemów rakietowych długo dominowali Amerykanie, ale teraz do gry wchodzi Francja z własnym pomysłem. Na nadchodzącym Paris Air Show w Le Bourget, który odbędzie się w dniach 16–22 czerwca, francuska firma zbrojeniowa Turgis Gaillard zaprezentuje coś, co może solidnie zamieszać na rynku uzbrojenia: nową wieloprowadnicową wyrzutnię rakiet Foudre. Projekt powstawał po cichu przez ostatnie dwa lata, a teraz, po miesiącach tajemnic, światło dzienne ujrzy francuska odpowiedź na słynnego HIMARS-a.

Polska Grupa Zbrojeniowa nie zwalnia. Należąca do niej spółka Mesko SA właśnie podpisała kolejny gigantyczny kontrakt z Agencją Uzbrojenia. Tym razem chodzi o dostawę nowoczesnej amunicji kalibru 30 mm, przeznaczonej do armat automatycznych ATK Mk44, montowanych w Kołowych Transporterach Opancerzonych Rosomak.

Naukowcy odkryli właśnie zupełnie nowy sposób powstawania ciężkich pierwiastków, takich jak złoto, platyna czy uran. I nie chodzi tu o zderzenie gwiazd neutronowych — dotychczas uznawane za główne źródło tych metali — ale o gigantyczne erupcje z ekstremalnych gwiazd zwanych magnetarami.

W 2024 roku światowe wydatki wojskowe osiągnęły zawrotny poziom 2718 mld dol. To wzrost o 9,4 proc. w porównaniu do 2023 r. – największy roczny skok od zakończenia zimnej wojny. Nowe dane opublikowane przez Sztokholmski Międzynarodowy Instytut Badań nad Pokojem (SIPRI) malują obraz świata, który coraz bardziej inwestuje w obronność. Napięcia geopolityczne, wojna w Ukrainie, rosnąca rywalizacja USA z Chinami – wszystko to sprawia, że zbrojenia stają się dla wielu państw priorytetem.

To już pewne. Departament Stanu USA wydał zgodę na sprzedaż Polsce aż 400 nowoczesnych rakiet powietrze-powietrze AIM-120D3. Cała transakcja, która obejmuje także dodatkowy sprzęt i komponenty, może kosztować nawet 1,33 mld dol. Informację tę potwierdził również wicepremier i minister obrony Władysław Kosiniak-Kamysz, który napisał o tym na platformie X. To naprawdę duży krok dla polskich sił powietrznych.

To już oficjalne. Axiom Space potwierdziło, że misja Ax-4 wystartuje 29 maja 2025 r. o godzinie 19:03 czasu polskiego. Na pokładzie kapsuły Dragon znajdzie się Sławosz Uznański-Wiśniewski — astronauta Europejskiej Agencji Kosmicznej.

Południowokoreańska firma zbrojeniowa Hanwha Aerospace pokazała koncepcyjny film promocyjny prezentujący animację futurystycznego myśliwca szóstej generacji. To nie jest tylko pokaz slajdów z ładną grafiką – to jasny sygnał: Korea Południowa wchodzi do wyścigu zbrojeń nowej ery, w którym liczy się nie tylko siła ognia, ale też sztuczna inteligencja, niewykrywalność i autonomiczne działania w czasie rzeczywistym.

Wydawałoby się, że na jednym z największych okrętów wojennych świata wszystko jest pod kontrolą. A jednak – nawet na pokładzie amerykańskiego lotniskowca mogą zdarzyć się rzeczy, które trudno przewidzieć. F/A-18E Super Hornet, wart ponad 60 milionów dolarów, właśnie zniknął pod powierzchnią Morza Czerwonego.

Elon Musk i jego SpaceX od dłuższego czasu rozdają karty na orbicie okołoziemskiej, budując imponującą sieć satelitów Starlink. Ma zapewnić globalny dostęp do internetu. Jednak na arenę wkracza właśnie nowy, potężny gracz – Amazon ze swoim projektem Kuiper.

Wysoko nad naszymi głowami, krąży upiór z kosmicznej przeszłości. To fragment radzieckiej sondy Wenus, która ponad pół wieku temu miała podbić tę gorącą planetę. Misja Kosmos 482, wystrzelona 31 marca 1972 r. z kosmodromu Bajkonur w Kazachstanie, zakończyła się fiaskiem. Zamiast wyruszyć w stronę Wenus, statek utknął na orbicie okołoziemskiej. Teraz, po 53 latach kosmicznej tułaczki, ten nieproszony gość ma zamiar wrócić na Ziemię w niekontrolowany sposób.

Coś, co jeszcze kilka lat temu wydawało się domeną filmów science fiction, właśnie staje się rzeczywistością. Agencja kreatywna VML, biotechnologiczni innowatorzy z The Organoid Company oraz specjaliści od materiałów Lab-Grown Leather połączyli siły, by stworzyć skórę na bazie DNA… tyranozaura. Ze skóry tej powstaną luksusowe torebki i tapicerka do aut.

Jest to jedna z największych pojedynczych struktur na niebie i jedna z najbliższych Słońcu i Ziemi, jakie kiedykolwiek odkryto. A mimo to przez lata nikt jej nie zauważył. Aż do teraz.

Zakończyło się pierwsze w Polsce szkolenie żołnierzy w zakresie obsługi i naprawiania południowokoreańskich systemów rakietowych Homar-K. To początek dużych zmian w Wojsku Polskim, bo teraz ci wyszkoleni specjaliści będą dzielić się swoją wiedzą z kolejnymi grupami żołnierzy. A wszystko to pod czujnym okiem instruktorów Hanwha Aerospace – producenta słynnych wyrzutni K239 Chunmoo.

Amerykański gigant zbrojeniowy Lockheed Martin odebrał pierwszą partię kontenerów startowych dla rakiet PAC-3 MSE, wyprodukowanych w Polsce. Wojskowe Zakłady Lotnicze Nr 1 w Dęblinie, które jeszcze niedawno skupiały się głównie na serwisie sprzętu lotniczego, dziś stają się ważnym graczem w globalnym łańcuchu dostaw jednego z najnowocześniejszych systemów obrony przeciwlotniczej świata. I choć te kontenery nie trafią bezpośrednio na polski rynek, ich znaczenie dla bezpieczeństwa — także naszego kraju — jest ogromne.

Czy wszystko, co nas otacza, jest tylko wynikiem niezwykle zaawansowanego kodu komputerowego? To pytanie od lat rozpala wyobraźnię naukowców. Tym razem sprawie przygląda się fizyk z University of Portsmouth, dr Melvin Vopson, którego najnowsze badania mogą kompletnie zmienić nasze rozumienie wszechświata.

Rząd Francji rozszerzył ochronę swojego parasola nuklearnego na siły sojusznicze, w tym Polskę. Francuskie samoloty bojowe Dassault Rafale, zdolne do przenoszenia broni jądrowej, przeprowadzają właśnie wspólne ćwiczenia z siłami powietrznymi europejskich państw członkowskich NATO.

W niewielkiej gminie Słupia Konecka, w województwie świętokrzyskim, szykuje się ogromna inwestycja. Na terenach pomiędzy wsiami Mnin i Wólka powstanie nowoczesna fabryka amunicji wielkokalibrowej, której budowa ma pochłonąć około 100 mln zł. Inwestorem projektu jest AMC Global Group, a pierwsze serie amunicji mają zjechać z taśm już pod koniec 2026 lub na początku 2027 r.

Czy przyszłość naszych obiadów wyrośnie w szklanych naczyniach zamiast na farmach? Naukowcy robią gigantyczne kroki w tym kierunku. Zespół z Uniwersytetu w Tokio dokonał czegoś, co wielu ekspertów uważa za przełom. Udało im się bowiem wyhodować w laboratorium pokaźny kawałek mięsa kurczaka, który swoimi rozmiarami zaczyna przypominać to, co znamy z tradycyjnej produkcji.

Czarne dziury to jedne z najbardziej fascynujących i tajemniczych obiektów we wszechświecie. Ich grawitacyjne macki są tak potężne, że nawet światło nie ma szansy ucieczki. Ale co jeśli dałoby się z nich wydobywać energię? Brzmi jak science fiction, ale fizycy właśnie zbudowali coś, co przez dekady istniało jedynie na papierze – bombę z czarnej dziury. I choć na szczęście nie użyli do tego prawdziwej czarnej dziury, lecz wirującego aluminiowego cylindra, zasady fizyki są dokładnie takie same.

Słońce towarzyszy nam codziennie, ale zdjęcia, które właśnie opublikowali naukowcy to przełom w historii jego obserwacji. Amerykański teleskop słoneczny Daniel K. Inouye po raz pierwszy spojrzał na naszą gwiazdę z pomocą nowego, niezwykle zaawansowanego instrumentu – Visible Tunable Filter (VTF). I to, co zobaczył, zapiera dech w piersiach.

Naukowcy śledzący najjaśniejsze eksplozje we wszechświecie – tzw. rozbłyski gamma – odkryli coś, co może zmusić fizyków do przepisania podręczników. Mowa o gigantycznej strukturze znanej jako Wielka Ściana Herkulesa-Korony Północnej. To coś większego niż wszystko, co wcześniej widzieliśmy. I wygląda na to, że struktura ta jest jeszcze większa, niż wcześniej przypuszczaliśmy.

Wielkopolska umacnia swoją pozycję na energetycznej mapie Polski. Koncern Orlen właśnie uruchomił eksploatację nowego złoża gazu ziemnego Grodzewo, położonego w malowniczej gminie Śrem. Szacuje się, że pod wielkopolską ziemią kryje się aż ćwierć miliarda metrów sześciennych tego cennego surowca. To gigantyczna ilość, która, jak prognozują eksperci, pozwoli na wydobycie „błękitnego paliwa” przez blisko osiemnaście lat.

Drony od dawna przestały być zabawkami dla entuzjastów technologii. Dziś są narzędziami, które decydują o przewadze operacyjnej w realnych warunkach walki – a nowy system „Kuna” to tego najlepszy przykład. Stworzony z myślą o wyzwaniach XXI wieku i na podstawie doświadczeń wojny w Ukrainie, ten zaawansowany duet: bezzałogowy pojazd lądowy Kuna i dron powietrzny Raven, to odpowiedź na realne potrzeby służb mundurowych i wojska. I to nie tylko na papierze – ten system faktycznie działa, a jego funkcjonalność robi wrażenie.

Rachunki za prąd nie zmienią się w wakacje. Sejm zdecydował, że nowe taryfy dla gospodarstw domowych wejdą w życie z opóźnieniem – dopiero od 1 października 2025 r. Choć brzmi to jak kolejny techniczny niuans w gąszczu przepisów, to decyzja ta może wpłynąć bezpośrednio na nasze portfele – i to w pozytywnym sensie.

Historyczny moment dla polskiego lotnictwa, polskiej zbrojeniówki i Wojska Polskiego. Pierwszy w pełni wyprodukowany w Polsce śmigłowiec AW149 odbył swój dziewiczy lot. A to dopiero początek większej rewolucji.