Rewolucja w Windowsie. Nadchodzi nowy porządek rzeczy
Po miesiącach testów i eksperymentów nadchodzi duża zmiana. Windows App SDK 1.8.1 wprowadza stabilną wersję Windows ML oraz pełnoprawne API do lokalnej sztucznej inteligencji. To może brzmieć zawile, ale dla świata programistów oznacza to nowy porządek rzeczy - taki, w którym AI nie mieszka wyłącznie w chmurze, ale mieszka na naszych biurkach.
Jeśli kiedykolwiek zastanawialiście się dlaczego Microsoft tak bardzo promuje komputery Copilot+, teraz wszystko staje się jasne. Gigant z Redmond właśnie oddał deweloperom klucze do królestwa lokalnej sztucznej inteligencji.
Windows ML wraca z przytupem
Windows ML to wysokowydajny runtime do lokalnego wnioskowania AI, wbudowany bezpośrednio w system operacyjny. Największą zaletą jest jego uniwersalność. Windows ML automatycznie wykrywa dostępny sprzęt - czy to CPU, GPU czy NPU - i dobiera odpowiedni sprzęt do zadania. Deweloperzy nie muszą się martwić o optymalizację pod konkretne chipy czy układy graficzne. System sam decyduje co jest najlepsze w danej sytuacji.
Czytaj też:
Windows ML korzysta z systemowego ONNX Runtime. Oznacza to, że aplikacje nie muszą dostarczać własnych kopii tego runtime'u, co znacząco redukuje rozmiar instalatorów i eliminuje konflikty wersji.
Phi Silica - mały gigant w NPU
Drugim filarem tej rewolucji jest Phi Silica, model językowy Microsoftu, który działa lokalnie na procesorach NPU w komputerach Copilot+. To w pełni funkcjonalny 3,3-miliardowy model, który potrafi generować tekst z prędkością 650 tokenów na sekundę, zużywając przy tym zaledwie 1,5 wata.
Skuteczność energetyczna Phi Silica jest imponująca. Model działa w tle, praktycznie nie wpływając na żywotność baterii czy wydajność procesora. Microsoft twierdzi, że operacje na NPU są o 56 proc. bardziej energooszczędne niż te same zadania wykonywane na CPU.
Phi Silica to nie tylko generowanie tekstu. Model obsługuje też podsumowywanie konwersacji, przepisywanie tekstu z różnymi tonami (casualowy, formalny, ogólny) oraz analizę promptów pod kątem limitów wielkości. To wszystko dzieje się lokalnie, bez wysyłania danych do chmury.
Nowe API dla deweloperów
Windows App SDK 1.8.1 wprowadza bogaty zestaw nowych API dla sztucznej inteligencji. Znajdziemy tu Microsoft.Windows.AI.Text z klasami do pracy z tekstem, Microsoft.Windows.AI.Imaging do operacji na obrazach oraz Microsoft.Windows.AI.Foundation jako fundament całego ekosystemu.
Szczególnie interesujące jest Object Erase API, które pozwala usuwać obiekty z obrazów. Deweloper dostarcza obraz oraz maskę w skali szarości wskazującą obiekt do usunięcia, a model automatycznie wypełnia powstałą przestrzeń odpowiednim tłem.
API są zaprojektowane z myślą o prostocie użycia. Na przykład inicjalizacja generatora tekstu z Phi Silica wymaga zaledwie kilku linijek kodu, a cały proces jest asynchroniczny i nie blokuje interfejsu użytkownika.
Foundry Local - otwartość na modele zewnętrzne
Microsoft nie ogranicza się do własnych modeli. Foundry Local to platforma, która automatycznie wykrywa sprzęt użytkownika i listuje kompatybilne modele open-source. Deweloperzy mogą przeglądać katalogi modeli z Ollama, Nvidia NIMs czy innych źródeł, testować je lokalnie i integrować ze swoimi aplikacjami.
System automatycznie pobiera odpowiednie runtime'y, narzędzia optymalizacji i SDK dla danego sprzętu. Gdy pojawia się nowy hardware Microsoft aktualizuje komponenty, eliminując problemy z kompatybilnością. To podejście znacząco obniża próg wejścia dla deweloperów chcących eksperymentować z lokalnymi modelami AI. Foundry Local działa nie tylko na Windowsie, ale też na macOS-ie.
Fundamentalna zmiana w NuGet
Microsoft przeprowadził również istotną zmianę w strukturze Windows App SDK. Główny pakiet NuGet stał się metapakietem, który zawiera referencje do poszczególnych komponentów jako osobne pakiety. Deweloperzy mogą teraz wybierać tylko te funkcjonalności, których rzeczywiście potrzebują.
Ta modularność oznacza mniejsze aplikacje i szybsze aktualizacje. Można aktualizować tylko konkretne komponenty zamiast pobierać cały SDK za każdym razem. To szczególnie ważne dla aplikacji mobilnych czy tych działających na urządzeniach o ograniczonych zasobach.
Dodatkowo obsługa publikowania MSIX została wydzielona do osobnego pakietu NuGet, co pozwala na niezależne rozwijanie tej funkcjonalności i użycie jej w innych projektach poza Windows App SDK.
Bezpieczeństwo i odpowiedzialność. Rewolucja czy ewolucja?
Phi Silica przeszedł przez pięcioetapowy proces wyrównania bezpieczeństwa używający metodologii break-fix. Model zawiera wbudowaną moderację treści, a całe API przeszło przez ocenę wpływu Responsible AI. To, co dzieje się z Windows App SDK 1.8.1, to znacznie więcej niż kolejna aktualizacja.
Microsoft w ten sposób zapewnia łatwy dostęp do lokalnej sztucznej inteligencji, czyniąc ją dostępną dla każdego programisty z podstawową znajomością .NET czy C++. Już nie trzeba być ekspertem od machine learning, żeby dodać inteligentne funkcje do swojej aplikacji.
Największą zmianą jest przesunięcie paradygmatu. Dotychczas AI oznaczał chmurę, latencję, koszty API i obawy o prywatność. Teraz oznacza lokalność, natychmiastowość, brak kosztów operacyjnych i pełną kontrolę nad danymi. To zmienia zasady gry dla wszystkich - od małych niezależnych deweloperów po wielkie korporacje.
Microsoft stawia też na długoterminowość. Windows ML będzie rozwijany jako część systemu operacyjnego, co oznacza stabilność i wsparcie na lata. To nie jest eksperyment, który może zostać porzucony - to fundament przyszłości Windowsa.
Czy to rzeczywiście cicha rewolucja? Patrząc na skalę zmian i ich potencjalny wpływ na ekosystem aplikacji Windows, śmiało można tak twierdzić. Microsoft właśnie dał deweloperom supermoce, pozostaje tylko zobaczyć, jak z nich skorzystają.
