Zmarł Jim Lovell. Człowiek, który znał smak ciszy między gwiazdami
Na zawsze pozostanie tym, który patrzył na Księżyc z bliska, ale dotknął czegoś znacznie większego - granicy ludzkiej wytrzymałości. Misja Apollo 13 uczyniła z niego symbol odwagi i opanowania, a jego życie było dowodem, że nawet w kosmicznej pustce można znaleźć drogę do domu. Wczoraj Jim Lovell ruszył w podróż, z której nikt już nie wraca.
James Jim Lovell urodził się w 1928 r. w Racine, Wisconsin. W czasach, gdy większość dzieci marzyła o zostaniu pilotami myśliwców również i mały Jim uparcie dążył do celu. To właśnie za sterami odrzutowców Sił Powietrznych Stanów Zjednoczonych zdobył doświadczenie, które utorowało mu drogę do NASA. Choć w lotach testowych przekraczał prędkość dźwięku to najwięcej sławnych mil na swoim liczniku odnotował w próżni kosmicznej.
Jako pilot i dowódca kilku misji Gemini Lovell zapisał się złotymi literami w historii lotów międzyplanetarnych. W 1965 r. był u steru Gemini 7 pobijając rekord najdłuższego pobytu w kosmosie do tamtego czasu. To jednak dopiero rozgrzewka przed spektaklem, jaki miał nastąpić osiem lat później, kiedy to imię Lovella miało rozbrzmieć na całym świecie w kontekście dramatycznego zwrotu akcji na orbicie Księżyca.
To też jest ciekawe:
Apollo 13 - katastrofa, która ukształtowała legendę
Misja Apollo 13 rozpoczęła się 11 kwietnia 1970 r. i była perfekcyjnie zaplanowana. Wszystko szło zgodnie z harmonogramem… aż eksplodował zbiornik tlenowy. Kompletnie niespodziewana awaria zamieniła tę kosmiczną wycieczkę w walkę o życie - dla Lovella i jego załogi Jacka Swigerta i Freda Haise’a.
Lovell zachowując zimną krew poprowadził zespół naziemny i astronautów ku jednemu celowi: bezpiecznemu powrotowi na Ziemię. W sytuacji gdy systemy podtrzymywania życia działały na rezerwie, a temperatury spadały do nie dającego się znieść poziomu to właśnie spokój dowódcy przesądził o przetrwaniu. Kiedy wreszcie kapsuła wodowała w ciemnych wodach Pacyfiku cały świat odetchnął z ulgą - a Lovell wykonał manewr, który przeszedł do historii astronautyki.
Cisza między gwiazdami - medytacja w bezkresie
Astronauta często wspominał, że najtrudniejszym elementem podróży kosmicznych nie są przeciążenia ani skomplikowane obliczenia, lecz przerażająca cisza. W tej absolutnej pustce nie słychać niczego - ani własnego oddechu, ani bicia serca za skafandrem. To w niej Jim Lovell odnalazł coś, co nazwał kosmiczną medytacją - stan, w którym umysł odpoczywa, a duch bada nowe granice. Opowiadał, że kiedy patrzył na Ziemię jak na małą niebieską kropkę wszystkie codzienne zmartwienia i niepokoje znikają. Ten moment transcendentnego skupienia, połączony z humorem sytuacyjnym czynił z każdej misji nie tylko wyzwanie techniczne, lecz również wewnętrzną podróż.
Po zakończeniu kariery NASA Jim Lovell nie zdecydował się na odpoczynek. Związał się z przemysłem technologicznym, doradzając firmom zajmującym się elektroniką konsumencką i systemami obliczeniowymi. Dzięki jego wskazówkom kolejne generacje pilotów i inżynierów otrzymywały bardziej ergonomiczne panele sterowania, a użytkownicy domowych urządzeń mogli cieszyć się prostotą i niezawodnością.
Był też zapalonym fotografem - w kosmosie robił zdjęcia aparatem Hasselblad, na Ziemi zaś chętnie sięgał po najnowsze modele cyfrowe. W swoich wystąpieniach publicznych żartował, że dobry aparat to taki, który nie rozładuje się w połowie wyprawy na Grenlandię. Jego przywiązanie do detali i dbałość o jakość sprawiały, że także hobby stało się inspiracją dla pasjonatów nowych technologii.
Dziedzictwo - milczące świadectwo odwagi
Jim Lovell dotarł do miejsca, gdzie technologia zawodzi a jedynym działającym miernikiem pozostaje odwaga. Dzisiaj, kiedy patrzymy na kolejne misje na Marsa czy turystyczne loty suborbitalne, warto pamiętać o tym co się wydarzyło na orbicie Księżyca w 1970 r. Wzór reakcji na nieprzewidzianą sytuację, absolutnie nieskazitelne przywództwo podczas najdalszej wówczas wyprawy w historii ludzkości.
Na zawsze zapamiętamy go jako człowieka, który nie tylko zbliżył się do gwiazd, ale także pokazał, że w wewnętrznej ciszy kosmosu kryje się siła, która pozwala przetrwać największe próby. Jim Lovell odszedł, lecz jego opowieść wciąż napędza kolejne generacje marzycieli i inżynierów przypominając, że nawet w najbardziej zaawansowanej technologii to wciąż człowiek wyznacza granice tego, co jest możliwe.
