Polskie F-16 będą oślepiać przeciwnika. Wszystkie dostaną niewidzialną tarczę
Polska staje do wyścigu technologicznego, kupując od Stanów Zjednoczonych system walki radioelektronicznej, znany jako Viper Shield. To kluczowy element gigantycznego programu modernizacji, który ma na celu upewnienie się, że nasze myśliwce F-16 Jastrząb pozostaną podczas ewentualnego konfliktu na szczycie łańcucha pokarmowego.
Kiedy 20 lat temu pierwsze polskie F-16 Jastrząb wzbiły się w niebo, były symbolem wejścia Polski do nowoczesnej ery lotnictwa wojskowego. Dziś stają przed kolejną wielką zmianą. Rząd ogłosił, że wszystkie 47 maszyn zostanie zmodernizowanych do standardu Viper Block 72, a jednym z kluczowych elementów tej transformacji będzie amerykański system walki radioelektronicznej Viper Shield.
Dla pilotów oznacza to ogromny skok jakościowy. To rozwiązanie, produkowane przez firmę L3Harris Technologies, pozwoli skuteczniej wykrywać, namierzać i neutralizować zagrożenia na współczesnym polu walki, gdzie liczy się nie tylko siła ognia, ale przede wszystkim informacja i przewaga technologiczna. Co to oznacza po polsku?
Oślepić i zagłuszyć przeciwnika
Jeśli chcemy wykryć przeciwnika w powietrzu najczęściej korzystamy z radarów, które pozwalają namierzyć cele z odległości wielu kilometrów. Niestety wróg też posiada radary. Współczesna bitwa dosłownie najeżona jest jednostkami, których jedynym zadaniem jest przeczesywanie przestrzeni powietrznej i poszukiwanie celów.
Wyjściem może być technologia stealth, która potrafi sprawić, że samolot jest "niewidzialny" dla radarów. Ale jest też inna droga. I tu na scenę wkracza Viper Shield.
Viper Shield automatycznie analizuje sygnały radarowe w otoczeniu, identyfikuje zagrożenia i w razie potrzeby zakłóca ich pracę, uniemożliwiając naprowadzanie pocisków. Zanim pilot zobaczy wroga, komputer już wie, że ktoś próbuje go namierzyć i rozpoczyna proces obrony F-16. Ten zaawansowany system walki elektronicznej zapewni wirtualną elektroniczną tarczę wokół samolotu.
Oficjalna nazwa systemu to AN/ALQ-254(V)1 Viper Shield. Dzięki zaawansowanym algorytmom i architekturze definiowanej programowo (SDN), system można modyfikować i aktualizować poprzez oprogramowanie, zupełnie jak w przypadku smartfona. Cyfrowy system zagłuszania oparty na pamięci częstotliwości radiowej (DRFM) zapewnia zwiększoną skuteczność.
Polska modernizuje wszystkie F-16
Decyzja o zakupie Viper Shield to część większego planu. 13 sierpnia 2025 r. wicepremier i minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz podpisał kontrakt wart 3,8 mld dol. na kompleksową modernizację wszystkich 47 myśliwców F-16 C/D Block 52+. Polska posiadała 48 samolotów F-16, ale jeden rozbił się w tragicznej katastrofie w Radomiu, 28 sierpnia 2025 r.
Maszyny, które weszły do służby w 2006 r., zostaną unowocześnione do wariantu Block 72, co stawia je w jednej linii z najnowszymi wersjami używanymi przez sojuszników z NATO. Modernizacja obejmie nie tylko elektronikę i systemy walki radioelektronicznej, ale także awionikę, radary AESA i możliwość przenoszenia nowoczesnego uzbrojenia.
Prace przeprowadzą Wojskowe Zakłady Lotnicze nr 2 w Bydgoszczy, a całość programu zaplanowano na lata 2030–2038. Dzięki temu polskie Jastrzębie pozostaną kluczowym elementem obrony powietrznej jeszcze przez co najmniej dwie dekady.
Więcej na Spider's Web:
Przewaga technologiczna w nowej erze konfliktów
Dlaczego systemy walki radioelektronicznej są dziś tak ważne? Współczesne konflikty, od Ukrainy po Bliski Wschód, pokazują, że zwycięża nie ten, kto ma więcej samolotów, ale ten, kto potrafi je lepiej chronić i wykorzystywać informacje. Radar można oszukać, sygnał zakłócić, a pocisk, zgubić cel.
To wojna niewidzialnych fal i algorytmów. Kto ją wygra może panować w powietrzu i wygrywać na lądzie.
