Nawet słupy energetyczne mogą być piękne. Oto niezwykły projekt
Słupy wysokiego napięcia nie kojarzą się z niczym estetycznym. Te stalowe kratownice to jednak nieodłączny element krajobrazu, który zazwyczaj pozostaje w cieniu codzienności. Estonia postanowiła zmienić to podejście, wprowadzając do swojej infrastruktury nietuzinkowy element – Soorebane. To pierwszy designerski słup wysokiego napięcia.
Soorebane, czyli lis bagienny stoi w miejscowości Risti w hrabstwie Lääne i już z daleka przyciąga wzrok. Jego autorami są estońscy architekci z Part OÜ – Sille Pihlak i Siim Tuksam. Twórcy zadbali o to, aby technologia spotkała się z estetyką, a efekt końcowy wyróżniał się spośród standardowych słupów energetycznych.
Nietypowe podejście do tematu
Konstrukcja mierzy imponujące 45 m wysokości i waży aż 38 t. Do jej budowy wykorzystano stal COR-TEN, która charakteryzuje się specyficznym, rdzawym odcieniem. Co ważne, ten materiał nie tylko dodaje konstrukcji industrialnego uroku, ale także sprawia, że słup jest odporny na warunki atmosferyczne i nie wymaga dodatkowej konserwacji – z założenia ma przetrwać co najmniej 50 lat.
Fundament pylonu jest również niezwykły. Ponieważ podłoże jest podmokłe, fundament pylonu jest zakotwiczony w podłożu za pomocą 25 słupów. Każdy z nich ma 19 m długości.
Soorebane wyróżnia się nie tylko wyglądem, ale także precyzyjnie zaplanowanym procesem produkcji i transportu. Najgrubszy punkt "pnia" konstrukcji ma średnicę 1,66 m, a ściany słupa osiągają maksymalną grubość 22 mm. To konstrukcja, która łączy lekkość wizualną z solidnością wykonania.
Nie mniej imponujący był proces dostarczenia słupa do Estonii. Powstał on w rumuńskiej fabryce, skąd został przetransportowany do Estonii (ponad 2000 km) w 11 częściach, przy użyciu trzech ciężarówek. To logistyczne wyzwanie, które wymagało precyzyjnego planowania i koordynacji.
Symbol nowoczesnej Estonii
Pylon został ustawiony 21 lipca 2020 r. i obsługuje linię wysokiego napięcia Harku-Lihula-Sindi. Projekt spotkał się z uznaniem branży. Otrzymał dwie nagrody w konkursie na projekt budowlany roku zorganizowanym w 2020 r. przez Estońskie Stowarzyszenie Firm Architektonicznych i Inżynieryjno-Konsultingowych, a także zajął pierwsze miejsce w konkursie na projekt innowacji cyfrowej roku i projekt budowlany roku w kategorii budynków.
W związku z sukcesem pierwszej konstrukcji, architekci Sille Pihlak i Siim Tuksam zaprojektowali dwa kolejne słupy, które stały się częścią modernizowanej infrastruktury energetycznej Estonii. Sookurg (słup bagienny) znajduje się niedaleko Tartu, a Sookureke (mały słup bagienny) niedaleko rzeki Mustvee.
Estońskie słupy wysokiego napięcia pokazują, że infrastruktura energetyczna nie musi być nudna. Coraz więcej krajów inwestuje w designerskie rozwiązania, które nie tylko spełniają swoją funkcję, ale także wzbogacają krajobraz. W Estonii ten projekt może stać się początkiem większej zmiany, gdzie inżynieria będzie łączyć się z architekturą w bardziej świadomy i estetyczny sposób.
