Laserem za miliony Polacy pomogą posprzątać kosmos
Jeszcze w tym roku w stacji laserowej w Borówcu zostanie zainstalowany nowy laser. Pomoże badać trajektorię śmieci kosmicznych.
Dzięki opiewającej na 2,3 mln zł dotacji z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego mogliśmy kupić impulsowy, nanosekundowy lasera typu Nd:YAG (czyt. neodymowy typu jag) dużej mocy i osprzęt do niego, a także zintegrowany z nim systemem dalmierza optyczno-laserowego – poinformowało na facebookowym profilu Centrum Badań Kosmicznych PAN.
- To ostatnie urządzenie powstaje bezpośrednio w naszej stacji laserowej, będącej częścią Obserwatorium Astrogeodynamicznego CBK PAN w Borówcu pod Poznaniem – wyjaśnia dr Paweł Lejba, kierownik obserwatorium.
Laser na początku ma śledzić 300 wyznaczonych kosmicznych śmieci, co pozwoli wesprzeć plany oczyszczania Niskiej Orbity Ziemskiej z odpadków.
Jak wytłumaczono osprzęt w tym projekcie dotyczy systemu detekcji. Pozwala odbierać fotony wysłane przez laser w kierunku znajdujących się na orbicie ziemskiej obiektów. Po dotarciu wiązki do obiektu, odbija się i wraca do dalmierza. Pozwala to na „wyjątkowo precyzyjne” określenie wysokości względem Ziemi, na jakiej porusza się śledzony obiekt i jego prędkości.
Centrum Badań Kosmicznych PAN przypomina, że kosmiczne śmieci to kosmiczny problem
Według raportu Europejskiej Agencji Kosmicznej tylko w 2022 r. wyniesiono na orbitę 2409 ładunków, w tym głównie małe satelity. Po dwóch latach działania spalają się w atmosferze. Na tej samej orbicie zidentyfikowano też około 30 tys. kosmicznych odpadków większych niż 10 cm.
Naukowcy tłumaczą, że pędzące po orbicie z prędkością nawet 28 tys. km/h kosmiczne śmieci mogą uszkadzać satelity oraz Międzynarodową Stację Kosmiczną.
Więcej o kosmicznych śmieciach przeczytasz na Spider`s Web:
Jeśli nie zaczniemy kontrolować ich przyrostu, mogą doprowadzić do tzw. syndromu Kesslera. Czyli sytuacji, w której dochodzi do takiego nagromadzenia na niskiej orbicie obiektów kosmicznych, głównie śmieci, że te, zderzając się ze sobą, będą nieustannie i lawinowo generowały kolejne śmieci.
- przestrzegają naukowcy.
Laser w stacji laserowej w Borowcu zostanie oddany do użytku w drugiej połowie roku
Sama stacja należy do Obserwatorium Astrogeodynamicznego Centrum Badań Kosmicznych PAN i działa od lat 80. XX w. Wykonuje laserowe pomiary odległości do sztucznych satelitów Ziemi i śmieci kosmicznych. Od 1988 roku wchodzi w skład międzynarodowej sieci International Laser Ranging Service (ILRS) jako stacja BORL, organizacji skupiającej podobne ośrodki z całego świata. Jest to jedyna tego typu jednostka w Polsce, jak zaznacza CBK PAN.
„W połączeniu z pozostałymi częściami obserwatorium – Laboratorium Czasu z najbardziej precyzyjnymi zegarami atomowymi w Polsce oraz z jedną z trzech stacji wielkiego międzynarodowego radioteleskopu LOFAR - tworzy najbardziej unikatowe miejsce na naukowej mapie Polski” – podkreślają badacze.
