Hubble odkrył galaktykę hybrydę. Jej przeszłość była brutalna
NGC 2775 to galaktyka, której nie da się jednoznacznie sklasyfikować. Hubble ujawnia jej niezwykłe cechy i przeszłość pełną zderzeń.
Teleskop Hubble’a po raz kolejny uchwycił obiekt, który wymyka się prostym definicjom. Odległa o 67 mln lat świetlnych NGC 2775 wygląda tak, jakby nie mogła się zdecydować, czy jest spiralna, eliptyczna, czy może jeszcze inna. Jej wygląd to efekt burzliwej, być może wręcz brutalnej przeszłości.
Galaktyka, która nie pasuje do schematu
Patrząc na zdjęcie wykonane przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a, widzimy galaktykę o gładkim, niemal pustym centrum, przypominającym klasyczne galaktyki eliptyczne. Jednak jej zewnętrzne obszary to już zupełnie inna historia: delikatny pierścień złożony z młodych gwiazd i pyłu, który na pierwszy rzut oka przywodzi na myśl typową galaktykę spiralną. Która z tych tożsamości jest prawdziwa?
Astronomowie mają twardy orzech do zgryzienia. Z racji tego, że patrzymy na NGC 2775 tylko z jednej strony, to trudno jednoznacznie ocenić jej strukturę. Niektórzy badacze klasyfikują ją jako spiralną, a inni jako soczewkowatą (typ pośredni między spiralnymi a eliptycznymi). I właśnie w tej niejednoznaczności tkwi największa zagadka.
Kosmiczne ślady z przeszłości
W przypadku NGC 2775 nie chodzi jednak tylko o to, jak wygląda dziś, ale o to, co przeszła. Choć na zdjęciu z Hubble’a tego nie widać, galaktyka posiada ogromny, ledwo wykrywalny ogon z wodoru molekularnego, który rozciąga się na niemal 100 tys. lat świetlnych. Może to być pozostałość po galaktykach, które zbliżyły się zbyt blisko i zostały dosłownie rozerwane, a ich materia wchłonięta przez większego sąsiada.
Tego typu ślady wskazują, że NGC 2775 mogła w przeszłości przechodzić fuzje, czyli zderzenia i łączenia z innymi galaktykami. Takie zderzenia często powodują zmiany strukturalne: wygaszają procesy formowania gwiazd, rozmywają spiralne ramiona lub tworzą nowe, chaotyczne układy. To właśnie może tłumaczyć jej dzisiejszy, hybrydowy wygląd.
Nowe spojrzenie Hubble’a
Choć NGC 2775 była już wcześniej fotografowana przez Hubble’a, najnowsze zdjęcie dostarcza świeżych danych. Tym razem naukowcy użyli filtrów rejestrujących charakterystyczne czerwone światło emitowane przez obłoki wodoru wokół masywnych, młodych gwiazd. Pozwala to lepiej zrozumieć, gdzie dziś w galaktyce zachodzą procesy gwiazdotwórcze i gdzie być może wygasły.
Przeczytaj także:
Nowe obserwacje mogą także pomóc odpowiedzieć na pytania o pochodzenie galaktyk soczewkowatych jako takich. Czy powstają w wyniku kolizji? A może są spiralnymi galaktykami, które po prostu wypaliły swoje paliwo gwiazdotwórcze? NGC 2775 może stać się odpowiedzią do rozwiązania tej zagadki.
