miasta

A po co takie drogie? A po co pofalowane? A nie można było wydać pieniędzy inaczej? Zamiast narzekać, warto spojrzeć na krakowską ławkę nieco inaczej. Okaże się, że dziwna konstrukcja może przywrócić zapomnianą funkcję miejsc do siedzenia.

To dane z raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego "Społeczno-gospodarcze skutki chaosu przestrzennego". Polskie gminy mogłyby zaoszczędzić nawet 6 mld zł rocznie, gdyby ograniczyć zjawisko chaosu przestrzennego. Niestety, Polacy nie tylko nie zdają sobie sprawy z tego, że pieniądze są wrzucane w błoto, ale przede wszystkim nie dostrzegają tego problemu.

Grzechy główne polskich miast? Samochodoza, betonoza, paczkomatoza i stara, wcale nie dobra reklamoza. Mimo że od jakiegoś czasu istnieje coś takiego jak ustawa krajobrazowa, to ciągle mało gdzie jest realizowana. Co by się stało, gdyby podejść do problemu na poważnie? Profil Rzeszowski Adblock pokazał, jak wiele by się zmieniło. Na lepsze? Jeszcze jak.

Wychodzę z nowego dworca. Idę przed siebie, przechodząc obok nowego biurowca, po nowej, pięknej betonowej drodze. Dochodzę do ulicy i chcę przejść, ale prawie rozjeżdża mnie rower. No tak – władowałem się na ścieżkę, moja wina. Ale dlaczego ona tutaj jest? Odpowiedzą na to nawet dzieci: bo polskie miasta, jeśli mają komuś służyć, to wyłącznie kierowcom.

Przez pandemię 2020 i 2021 zlewają się niektórym w jedną całość. Paradoksalnie miniony rok był jednocześnie bardzo krótki, jak i niezwykle długi. Jeszcze większy szok musieli przeżyć mieszkańcy Wiednia, bo jedna ulica zrobiła w tym czasie postęp, który w wielu innych miastach zajmuje dziesiątki lat. Wystarczyło postawić na zieleń i przegonić samochody.

Wrocławski Solpol lada moment przestanie istnieć. Zwariowany budynek wybudowany na początku lat 90. jest brzydki, bo chaotyczny, od czapy, dziwny. Ale taki właśnie miał być. Od kilku miesięcy w Polsce trwa dyskusja, czy Solpol powinien zostać wymazany z kart historii jako żart, który się nie udał, czy wręcz przeciwnie: symbol okresu, w którym wielu uważało, że prawo własności to rzecz święta.

Betonoza jest zjawiskiem znanym od lat, ale chyba dopiero w tym roku zrozumieliśmy jak wielki to problem. Media społecznościowe co rusz piętnowały nieudane rewitalizacje rynków, a dbający o środowisko pokazywali, do czego takie remonty prowadziły: np. smażąc jajka na rozgrzanej betonowej powierzchni. Inni w tym absurdzie poszli krok dalej i na pustym placu docenili drzewo, stawiając przyrodzie… pomnik.

Spokojnie, wszystko jest zgodnie z przepisami. Odległość parkingu od mieszkania jest jednak na tyle duża, że trudno wyobrazić sobie, aby mieszkańcy faktycznie decydowali się na taki spacer. Tym bardziej w jesienne czy zimowe dni. W efekcie sąsiedzi nowej inwestycji pewnie będą musieli liczyć się z bardziej zatłoczoną okolicą.

To kolejna część wielkiej inwestycji zakładającej wybudowanie czegoś na kształt utopii. Po ekologicznym mieście bez samochodów przyszedł czas na budowę na wodzie.

Była betonowa pustynia, będzie w końcu zielony placyk. Mówimy jednak nie o inwestycji sprzed 30 lat, a projekcie, który oddany został raptem trzy lata temu. Dziś miasto i łódzki biznes bohatersko walczy z betonozą – problemem stworzonym przez nich samych.

Dziś bardzo często miasta chwalą się zwiększeniem zieleni dość typowo: posadziliśmy tyle i tyle drzew, zasialiśmy tyle i tyle kwietnych łąk. Niektórzy jednak wykazują się większą kreatywnością, próbując oplątać zielenią budynki i obiekty.

Łódź: ej, zobaczcie jak fajnie będzie wyglądało Nowe Centrum Łodzi. Elegancko, hotel, beton, betonowe schody i jeszcze trochę betonu. Mieszkańcy: chyba żartujecie, nie?

Jeśli zastanowić by się, co trapi polskie miasta, zapewne obok betonozy to reklamoza byłaby najczęściej wymienianą cechą. Okazuje się, że to nie jest tylko nasz problem. Za to Genewa potrafi podejść do niego naprawdę radykalnie.

Ustawa krajobrazowa miała zrobić porządek z tzw. szyldozą i szpecącymi bilbordami. Nie oznacza to jednak, że wyeliminuje reklamy z miasta, co pokazuje przykład Gdańska. Władze mają solidny argument w rękach i nie zawahają się go użyć.

„Nie sadźcie drzew w donicach” – zaapelowała Wiceminister Kultury Dziedzictwa Narodowego i Sportu oraz Generalny Konserwator Zabytków Magdalena Gawin. Jej inicjatywa już ma poparcie m.in. prezydent Gdańska.

Jeszcze do niedawna wydawało się, że odpowiedzialni za renowację Łazarskiego rynku są nieczuli na problem, którym żyje cała Polska – czyli betonozę. Na szczęście krytyka mieszkańców i aktywistów podziałała, bo remontowany plac doczeka się inwestycji w zieleń.

Niby coraz częściej mówi się o tym, że natura, której nie przeszkadza człowiek, ma korzystniejszy wpływ na środowisko, ale im więcej dowodów, tym lepiej. Nowe dane dostarczają naukowcy z  Uniwersytetu Łódzkiego i Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.

Groteskowy na pierwszy rzut oka pomnik zadziwił, rozśmieszył i przeraził – wszystko to jednocześnie. Jan Mencwel, autor książki „Betonoza”, złapał się za głowę, że ktoś w Wieleniu postawił takiego potworka. Miasto na to: do nie do końca tak, jak myślicie.

Poznań stawia na odbrukowanie, czyli „zastępowanie utwardzonych nawierzchni roślinnością”. Sposób sprawdza się tam, gdzie miejsc na nowe drzewa nie ma.

To bardzo ważny apel, bo wreszcie nie tylko aktywiści i mieszkańcy zwracają uwagę na problem. Przede wszystkim to urząd zadba o zabytkowe tereny. Jeśli jakieś władze miasta zechcą chwycić za topory, będzie można powołać się na generalną konserwator zabytków prof. Magdalenę Gawin.