galaktyki

Największy i najnowocześniejszy teleskop kosmiczny został zaprojektowany przede wszystkim do obserwacji najdalszych, a tym samym najwcześniejszych zakamarków wszechświata.

Międzynarodowy zespół astronomów postanowił stworzyć Uchuu - symulację… całej ewolucji większej części wszechświata. Teraz każdy może przyjrzeć się dowolnej galaktyce na przestrzeni blisko 14 mld lat.

Zaledwie kilka dni temu na konferencji prasowej zorganizowanej przez NASA przedstawiono pierwsze zdjęcia wykonane za pomocą Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba. Na jednym z nich - Pierwszym Głębokim Polu Webba - naukowcy dostrzegli, jak się zdawało, najodleglejszą kiedykolwiek dostrzeżoną galaktykę. Teraz okazuje się, że James Webb spojrzał jeszcze głębiej.

To może wydawać się niewiarygodne, zważając na fakt, że naukowcy dopiero tydzień temu zakończyli wszystkie prace przygotowawcze i rozpoczęli pierwsze obserwacje naukowe za pomocą Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba. Wiele wskazuje, że od razu na samym początku teleskop zarejestrował na zdjęciu najodleglejszą kiedykolwiek dostrzeżoną z Ziemi galaktykę.

Patrząc w nocne niebo za pomocą instrumentów naukowych, astronomowie bezustannie obserwują lokalne zagęszczenia gwiazd w różnej skali. Tu większe, tam mniejsze. Czasami są to jedynie młode gromady otwarte, czasami starzejące się gromady kuliste, a czasami są to same galaktyki. Ostatnio jednak udało się zaobserwować strukturę, która nie pasuje ani do grupy galaktyk, ani gromad gwiazd. Co to jest?

Kiedy wyjrzymy poza Drogę Mleczną, w naszym bezpośrednim otoczeniu galaktycznym znajdziemy tylko dwie masywne galaktyki: Galaktykę Andromedy oraz Galaktykę Trójkąta. Oprócz nich w tzw. Grupie Lokalnej znajdziemy także kilkadziesiąt mniejszych galaktyk karłowatych. Droga Mleczna na przestrzeni swojej historii zderzyła się, rozszarpała i pożarła kilka takich mniejszych galaktyk. Jak się jednak okazuje, także i Galaktyka Andromedy ma w swojej historii podobne występki.

Kosmiczny Teleskop Hubble’a już od trzydziestu lat obserwuje wszechświat w zakresie widzialnym i w bliskiej podczerwieni. Teraz w ramach przeglądu nieba 3D-DASH zwierciadło teleskopu wykonało najdokładniejszy przegląd nieba w bliskiej podczerwieni.

W popkulturze i literaturze science-fiction laserami w kosmosie strzelają jedynie statki kosmiczne jednej cywilizacji do drugiej. Jak na razie jednak nie znamy żadnej innej cywilizacji niż nasza, a mimo to laserów w kosmosie jest całkiem sporo. Jeden z nich dostrzeżono właśnie aż 5 miliardów lat świetlnych od Ziemi.

Jeżeli macie wrażenie, że taki tytuł czytaliście już nie raz, to macie rację. Jak się jednak okazuje, naukowcy bezustannie przesuwają granice obserwowalnego wszechświata i co kilka-kilkanaście miesięcy odkrywają obiekty znajdujące się coraz dalej.

Kosmiczny Teleskop Gaia obserwuje nasze międzygwiezdne otoczenie bezustannie od końca 2014 r. mierząc odległości, prędkości i ruch ponad miliarda gwiazd. Najnowsze wnioski z tych obserwacji przynoszą nowe informacje o wieku Drogi Mlecznej, naszej galaktyki.