Galaktyki

Cały Układ Słoneczny położony jest w gigantycznej strukturze magnetycznej mającej długość nawet tysiąca lat świetlnych. To, co wydawało się wieloma obiektami, tworzy jedną większą całość. Naukowcy jeszcze nie wiedzą, jak powstają i jak utrzymują się takie magnetyczne struktury.

Kosmiczny Teleskop Hubble’a sfotografował ostatnio niezwykłą galaktykę spiralną. NGC 5728 ma niezwykle intrygujące centrum.

Mimo wielu lat poszukiwań wciąż nie udało się znaleźć ani jednego dowodu na istnienie jakiegokolwiek życia poza Ziemią. Czy zatem jesteśmy sami w pustce wszechświata? Teraz pojawił się płomyk nadziei na coś intrygującego.

Trzy obrazy wybuchu supernowej Requiem dotarły do Ziemi już kilka lat temu. Czwarty leci okrężną drogą, więc jeszcze trochę mu to zajmie. Poczekamy.

Supermasywne czarne dziury kojarzą się zazwyczaj z samym centrum masywnych galaktyk. Jak jednak pokazują badania, być może powinniśmy poszukać ich także zupełnie gdzie indziej.

Kosmiczny Teleskop Hubble’a sfotografował fascynującą galaktykę spiralną w Gwiazdozbiorze Pieca. Nazwa gwiazdozbioru zaskakująco dobrze pasuje do samej galaktyki.

Wyobraźcie sobie, że dwadzieścia metrów za domem odkrywacie potężny statek kosmiczny. Nie widzieliście go wcześniej, bo tuje w ogrodzie go zasłaniały. A teraz wyobraźcie sobie, że to nie 20 metrów a tysiące lat świetlnych, nie za domem, a za Galaktyką i nie statek kosmiczny, a potężny obłok gazowy.

Astronomowie obserwujący niebo za pomocą południowoafrykańskiego radioteleskopu MeerKAT opublikowali zdjęcie promieniowania radiowego, emitowanego przez odległą galaktykę eliptyczną IC 4296.

Gromady kuliste to jedne z najciekawszych i jednocześnie najbardziej urodziwych obiektów nocnego nieba. Składające się z dziesiątek, a nawet setek tysięcy gwiazd sfery zazwyczaj powstałe jeszcze przed powstaniem Drogi Mlecznej, skrywają w swoich wnętrzach wiele niewiadomych.

Dopóki w galaktyce jest odpowiednio dużo gazu, galaktyka może się rozwijać i bezustannie zastępować stare gwiazdy nowymi. Gdy gazu zabraknie, galaktyka zaczyna obumierać: nowe gwiazdy już nie powstają, istniejące powoli się starzeją. Co jednak się dzieje, gdy gaz jest… ale galaktyki nie ma?

Kiedy myślimy o największych wirujących obiektach we wszechświecie, najpierw do głowy przychodzą planety, gwiazdy, duże gwiazdy. Potem sobie uświadamiamy, że w sumie przecież galaktyki spiralne są spiralne, bo… wirują. Gdzie się jednak to szaleństwo kończy?

Japońscy naukowcy odkryli właśnie niezwykle silny wiatr w galaktyce odległej od nas o rekordowe 13,1 mld lat świetlnych. Jeżeli weźmiemy pod uwagę fakt, że wszechświat ma 13,7 mld lat, to wyjdzie na to, że były one naturalnym procesem obecnym przy powstawaniu wszystkich galaktyk.

Pod względem budowy astronomowie dzielą galaktyki na spiralne, soczewkowate, eliptyczne i nieregularne. Nasza galaktyka – Droga Mleczna – jest na przykład galaktyką spiralną. Zwykle takie galaktyki są najbardziej uporządkowane: wyraźne centrum i ułożone w dysk otaczające je ramiona spiralne. Zwykle, ale nie zawsze.

Szybkie błyski radiowe to zjawisko wciąż w dużym stopniu niewyjaśnione. Z uwagi na to, że pojawiają się bez ostrzeżenia i trwają zaledwie tysięczną część sekundy, astronomowie nie mają szans na to, aby szybko skierować w ich stronę instrumenty i dowiedzieć się, gdzie znajduje się ich źródło.

Choć proces powstawania gwiazd z rozległych obłoków gazowo-pyłowych znany jest od wielu lat, to jego wiarygodne odtworzenie w symulacji komputerowej stanowiło do niedawna ogromne wyzwanie. Rozmiary obłoku, wielość procesów w nim zachodzących oraz interakcje między poszczególnymi zagęszczeniami pyłu, jak i samymi dopiero powstającymi gwiazdami wymagały nie lada sprzętu.

Początki historii naszej galaktyki Drogi Mlecznej wciąż w dużej mierze stanowią dla nas tajemnicę. Nie wiadomo, jak szybko uformowały się pierwsze gwiazdy i jak szybko galaktyka rosła w początkowym etapie swojego istnienia. Naukowcom właśnie udało się jednak potwierdzić, że nasza galaktyka wyglądała tak, jak teraz, stosunkowo wcześnie. Jak udało się to sprawdzić?

Poszukiwanie ciemnej materii to naprawdę frustrujące zajęcie. Z jednej strony wiemy, że jest jej mnóstwo, a z drugiej ani razu nie udało się jej zobaczyć czy złapać choć jednej cząstki ją tworzącej. Tymczasem, jak wskazują najnowsze badania, tuż nad dyskiem Drogi Mlecznej unosi się sporych rozmiarów bańka ciemnej materii.

Ewolucja galaktyk to jeden z ciekawszych procesów zachodzących we wszechświecie na przestrzeni miliardów gwiazd. Dzisiaj na tapecie ląduje galaktyka spiralna NGC 2841.

Kosmiczny Teleskop Hubble’a to nasze okno na odległy wszechświat. W odległości 10 mld lat świetlnych od Ziemi astronomowie dostrzegli właśnie za jego pomocą dwa podwójne kwazary znajdujące się w łączących się galaktykach. A to dopiero początek.

Okres świąt to zazwyczaj czas, w którym warto zdystansować się od codzienności i spojrzeć albo z daleka na to, co robimy w życiu, albo daleko w przestrzeń kosmiczną, aby poczuć skalę otaczającego nas, a na co dzień zapomnianego wszechświata.