Polak leci w kosmos. Tak otworzyliśmy sobie drzwi do gwiazd

Już wkrótce polski astronauta, dr Sławosz Uznański poleci na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS). Drugi Polak w kosmosie to ogromny krok dla polskiej nauki i technologii. 

– Loty w kosmos to nie tylko eksploracja, ale przede wszystkim rozwój technologii. Doskonale widać to po tym, jak dziś wyglądają kariery astronautów. Dawniej byli to przede wszystkim piloci wojskowi, a dziś to w dużej mierze naukowcy, inżynierowie – mówił jeszcze w zeszłym roku w rozmowie z naszym magazynem Spider’s Web+ dr Uznański.

Droga do tego etapu dla Polaka była długa i wyboista. W listopadzie 2022 roku Sławosz Uznański, pokonując ponad 22 tysiące innych kandydatów, trafił na listę rezerwową Europejskiej Agencji Kosmicznej, która wybrała astronautów do korpusu podstawowego. Procedura rekrutacyjna obejmowała testy sprawnościowe, na inteligencję, z wiedzy o kosmosie i technologii używanej podczas lotów. Oczywiście uczestnicy przeszli również szereg testów medycznych i psychologicznych. Sito selekcji było więc niezwykle gęste. A jednak udało się i w czerwcu 2023 roku ogłoszono, że to Polak poleci w kosmos.

Nim jednak dojdzie do tej historycznej chwili warto zwrócić uwagę na to, skąd mógł wziąć się ten sukces. To w rzeczy samej efekt międzynarodowej współpracy i docenienie talentów technologicznych, jakimi dysponuje Polska. 

W poniedziałek, 20 stycznia, w Ambasadzie Kanady w Warszawie odbyło się wydarzenie „Celebrating Poland joing ISS family”, podczas którego właśnie o współpracy i wykorzystaniu (a także wspieraniu!) talentów rozmawialiśmy. 

Uczestników wydarzenia powitała Jej Ekscelencja Catherine Godin, Ambasador Kanady w Polsce. W swoim wystąpieniu zwróciła uwagę na ogromny potencjał współpracy pomiędzy polskim a kanadyjskim sektorem kosmicznym, podkreślając jednocześnie przełomowy moment, w którym obecnie się znajdujemy. Ambasador zaznaczyła również znaczenie budowania partnerstw oraz rosnącej pozycji Polski na międzynarodowej arenie kosmicznej.

Z kolei Prezes Polskiej Agencji Kosmicznej, prof. Grzegorz Wrochna, przypomniał, że 13 lat temu Polska wkroczyła w nową erę rozwoju w sektorze kosmicznym dzięki przystąpieniu do Europejskiej Agencji Kosmicznej. W swoim wystąpieniu określił Międzynarodową Stację Kosmiczną jako wyjątkowe laboratorium badawcze, z którego możliwości skorzystało ponad 65 podmiotów zgłaszających swoje projekty w ramach misji IGNIS. Zgodnie z obecnymi planami, dr Sławosz Uznański-Wiśniewski przeprowadzi 13 eksperymentów z zakresu m.in. medycyny, mikrobiologii i nowych technologii.

Polski astronauta, który nie mógł osobiście uczestniczyć w wydarzeniu, przesłał list odczytany przez jego małżonkę, Aleksandrę Karolinę Uznańską-Wiśniewską. W liście dr Uznański-Wiśniewski nazwał misję IGNIS platformą, na której Polska będzie mogła zaprezentować swój potencjał technologiczny i naukowy. Podkreślił również, że misja ta stworzy możliwości realizacji licznych badań.

Kanadyjska Agencja Kosmiczna (CSA) zaprezentowała zgromadzonym gościom bieżącą pozycję sektora kosmicznego w Kanadzie oraz plany rozwoju. Wskazano również na międzynarodowy, rosnący udział kobiet  w tej branży. I to właśnie ekspertki przejęły dalszą część wydarzenia.

W panelu dyskusyjnym, prowadzonym przez Macieja Myśliwca ze Space Agency, wzięły dział: prof. dr hab. Elżbieta Trafny z Centrum Inżynierii Biomedycznej, Instytutu Optoelektroniki Wojskowej Akademii Technicznej, Julia Marushchak, Head of Business Development w KP Labs, Ewa Borowska, Founder&CTO Extremo Technologies oraz Kinga Gruszecka, Space Lead w CGI Polska.

Ekspertki opowiadały między innymi o doświadczeniach realizacji projektów związanych z ISS, w tym o wyłonionych na drodze selekcji eksperymentach, które przeprowadzi w przestrzeni kosmicznej dr Sławosz Uznański-Wiśniewski. To badania mikrobiomu jelitowego czy eksperyment biotechnologiczny z udziałem specjalnego gatunku glonów. Badane będą również zaawansowane technologie komputerowe i AI. Wszystkie eksperymenty mają wymiar utylitarny, a ich wyniki mają na celu przełożenie nowej wiedzy i rozwiązań na sektor medyczny, farmaceutyczny, biznes czy przemysł. 

– Efektywna współpraca wymaga budowania zaufania i precyzyjnego określania swoich potrzeb i możliwości. Oczywiście możemy zrobić coś samodzielnie, tylko po co? Sektor kosmiczny pokazuje, jak ważna jest współpraca i zaufanie i powinniśmy nad tym pracować – mówiła  Kinga Gruszecka, Space Lead CGI Polska.

Dziś możemy mieć nadzieję, że polska misja na Międzynarodową Stację Kosmiczną wzmocni naszą pozycję negocjacyjną i pozwoli utrzymać budżet na rozwój tego sektora, uchwalany podczas tegorocznej Rady Ministerialnej Europejskiej Agencji Kosmicznej.