Na tropie wielkiej tajemnicy wszechświata. Te piękne zdjęcia zapowiadają przełom

Euclid to europejski teleskop kosmiczny, który ma na celu zbadać tajemnicze ciemną materię i ciemną energię, które stanowią większość naszego Wszechświata. Choć Euclid dopiero zaczął swoją misję, już teraz zaskakuje nas niesamowitymi zdjęciami, które zrobił swoimi dwoma instrumentami: w świetle widzialnym (VIS) i podczerwonym (NISP). Teleskop należy do Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA).

Te pierwsze testowe zdjęcia pokazują nam niewielki fragment nieba, który zawiera mnóstwo gwiazd, gromad gwiazd i galaktyk. Niektóre z nich są łatwo dostrzegalne, inne ukrywają się wśród gwiazd i czekają na to, by Euclid je odkrył w przyszłości. Zdjęcia te mają jednak nie tylko walory estetyczne, ale także naukowe. Dzięki nim naukowcy mogą sprawdzić, czy teleskop i instrumenty działają poprawnie i czy będą w stanie osiągnąć cele naukowe, dla których zostały zaprojektowane.

Instrument VISible Euclid (VIS) wykona bardzo ostre zdjęcia miliardów galaktyk, aby zmierzyć ich kształty. Chociaż obraz jest pełen szczegółów, obszar nieba, który obejmuje, to w rzeczywistości tylko około jednej czwartej szerokości i wysokości Księżyca w pełni.

Instrument Euclid's Near-Infrared Spectrometer and Photometer (NISP) pełni podwójną rolę: obrazuje galaktyki w świetle podczerwonym i mierzy ilość światła emitowanego przez galaktyki na różnych długościach fal. Ta druga rola pozwala nam bezpośrednio określić, jak daleko znajdują się poszczególne galaktyki.

Przeczytaj także:
- Czym jest ciemna materia i ciemna energia? Nie widzimy ich, ale wiemy, że tam są
- 10 najważniejszych pytań dotyczących kosmosu, na które wciąż nie znamy odpowiedzi
- Pięć historii jak z horroru, które naprawdę przydarzyły się astronautom w kosmosie

Euclid ma za zadanie stworzyć największą i najdokładniejszą trójwymiarową mapę nieba, obejmującą ponad miliard galaktyk. Będzie to możliwe dzięki pomiarowi kształtów i odległości galaktyk za pomocą instrumentów VIS i NISP.

Łącząc informacje o odległości z kształtami galaktyk mierzonymi przez VIS, będziemy w stanie odwzorować rozmieszczenie galaktyk we Wszechświecie i zmiany tego rozmieszczenia w czasie. Ostatecznie mapa 3D pozwoli poznać nam rozmieszczenie ciemnej materii i ciemnej energii. Te dane pozwolą nam lepiej zrozumieć naturę ciemnej materii i ciemnej energii oraz ich wpływ na rozwój Wszechświata.

Ciemna materia to niewidzialna substancja, która oddziałuje z materią zwykłą tylko przez grawitację. Ciemna energia to tajemnicza siła, która powoduje przyspieszone rozszerzanie się Wszechświata. Razem stanowią około 95 proc. masy i energii Wszechświata, ale nie wiemy dokładnie, co one są i skąd się biorą.

Euclid ma szansę zmienić to stan rzeczy i dać nam nowe spojrzenie na kosmos. Aby to zrobić, musi jednak najpierw przejść przez kilka miesięcy testów i kalibracji. Teleskop znajduje się obecnie na swojej docelowej orbicie około 1,5 miliona kilometrów od Ziemi i jest w fazie sprawdzania swojej wydajności.

Pierwsze prawdziwe obserwacje naukowe Euclid rozpocznie w październiku 2023 r. i potrwają sześć lat. W tym czasie Euclid będzie obserwował ponad jedną trzecią nieba, zaglądając 10 miliardów lat wstecz w czasie. Dzięki temu będziemy mogli zbliżyć się do odpowiedzi na pytania o fundamentalne prawa fizyki Wszechświata oraz o jego początek i skład.