Fortran właśnie wskoczył do topu najpopularniejszych języków programowania. Staruszek ma ponad 60 lat

Jednym z raportów indeksujących popularność języków programowania jest tzw. Tiobe Index. Tiobe stosuje kombinację kilku metod - bierze pod uwagę liczbę specjalistów chwalących się znajomością danego języka, ilością dostępnych szkoleń i wyników w wyszukiwarce. Jest to tak samo dobra metoda jak każda inna, TIOBE jednak robi to od wielu lat, i jego indeks zdobył sporą popularność.

TIOBE Index aktualizowany jest co miesiąc i kwietniowa aktualizacja przyniosła dwie niespodzianki. Pierwsza, to nieobecność w czołowej dwudziestce niegdysiejszego standardu w świecie Apple'a, czyli Objective-C. Po wielu latach dominacji tego języka specjaliści piszący na platformy Apple'a zaczęli powszechnie stosować nowocześniejszy i wygodniejszy język Swift. Język, którego premiera miała miejsce niecałe siedem lat temu.

Drugą niespodzianką kwietniowej edycji indeksu TIOBE jest powrót na salony języka Fortran. Był to pierwszy komercyjnie dostępny i łatwy w pisaniu język programowania. Powstał pod koniec lat 50. XX w. Mimo tak zaawansowanego wieku, jest on wciąż zrozumiały nawet dla programisty widzącego kod napisany w nim po raz pierwszy w życiu.

Fortran zaprojektowany został jako język przeznaczony do pisania programów obliczeniowych, statystycznych i matematycznych. Tworzono w nim obliczenia inżynierskie oraz symulacje, a formalnie rozwijany jest do dziś. Podejrzewam, że nie powstaje w nim wiele nowych rozwiązań, ale na pewno w Europie Zachodniej oraz w Stanach Zjednoczonych jest wiele systemów typu legacy, których trzeba wciąż utrzymywać. Są to często systemy bankowe czy finansowe napisane niegdyś w Fortranie.

Jeżeli weźmiemy pod uwagę ten fakt, oraz to, że potrzebujemy przetwarzać ogromne ilości danych, to można wytłumaczyć powrót Fortrana do rankingu, pomimo faktu, że najpopularniejszy w tym zastosowaniu jest Python.

W pierwszej dziesiątce najpopularniejszych języków znalazły się: C, Java, Python, C++, C#, Visual Basic, JavaScript, Assembly language, PHP, oraz SQL.

Postanowiłem spróbować swoich sił w napisaniu choć Hello World w tym języku. Moim ulubionym środowiskiem programowania jest Visual Studio Code. Na początek poszukałem odpowiedniego dodatku, oferującego podkreślanie składni i debugowanie kodu w Fortranie. Najpopularniejszym takim dodatkiem do Visual Studio Code jest Modern Fortran.

To jednak nie wszystko - sam fakt napisania programu w Fortranie nie oznacza jeszcze możliwości jego uruchomienia. W tym celu musimy ściągnąć Gnu Fortran. Ja pobrałem eksperymentalny build, przeznaczony dla Apple Silicon.

Pozostaje stworzyć plik (roszerzenie .f) z prostym programem z pozdrowieniami:

Zwróćmy uwagę na sześć pustych znaków na początku linijki. To konwencja Fortrana - pochodząca z czasów, kiedy programy zapisywano na kartach perforowanych. Margines kartki służył do ich spinania.

Pozostaje jeszcze skompilować napisany program poleceniem gfortran helloSpider.f -o helloSpider i już możemy się cieszyć pierwszym programem w Fortranie, wypisującym tekst określony w poleceniu PRINT.

Wciągające? Pamiętajcie jednak, że nie gwarantuję ofert pracy dla znawców Fortrana, przynajmniej w Polsce.