Planetoidy

W ten weekend niebo znów nas zaskoczy. Planetoida 2023 DZ2 przeleci bardzo blisko Ziemi! Ten kawałek kosmicznej skały jest tak duży jak obiekt, który spowodował katastrofę Tunguską. Naukowcy wyliczyli nawet prawdopodobieństwo uderzenia 2023 DZ2 w Ziemię.

To nie jest prezent, który chcielibyśmy otrzymać na Walentynki. Niestety takie ryzyko istnieje. W święto zakochanych w naszą planetę może uderzyć planetoida 2023 DW. Takiej wielkości jak ta, która spowodowała Katastrofę tunguską.

26 września 2022 roku miliony kilometrów od Ziemi doszło do pierwszego testu systemu obrony przeciw planetoidami zmierzającymi w kierunku Ziemi. Sonda DART o masie 545 kilogramów przemieszczająca się z prędkością 21 000 km/h z pełnym impetem uderzyła w planetoidę Dimorphos. Celem tego uderzenia była zmiana tempa obiegu Dimorphosa wokół planetoidy Didymos. Naukowcy chcieli bowiem sprawdzić, czy uderzenie w planetoidę zmierzającą w kierunku Ziemi pozwoli zmienić jej trajektorię lotu na tyle, aby ominęła ona Ziemię w bezpiecznej odległości.

Słowo Janusz ma wiele znaczeń. Widzieliście nie raz te memy i nie raz pewnie sami używaliście tego słowa w doniesieniu do tego, co nie jest fajne. Jednak Janusz oznaczać będzie o teraz coś naprawdę niezwykłego i w dodatku kosmicznego. Wszystko za sprawą Watykańskiego Obserwatorium Astronomicznego.

Na początku lutego w pobliżu Ziemi przeleciała planetoida. Nikt nawet o niej nie wspominał, bowiem przelot należał raczej do tych odległych. Choć w skali Układu Słonecznego było blisko, to jednak w naszym odczuciu było bezpiecznie. Planetoida 2011 AG5 przeleciała w odległości niemal dwóch milionów kilometrów od naszej planety, a następnie zaczęła się ponownie od niej oddalać.

Ziemia będzie miała nowego strażnika, a my będziemy mogli spać trochę spokojniej. Naszej planety będzie pilnować nowy system, który wykryje zagrażające nam asteroidy.

W nocy ze środy na czwartek polskiego czasu w pobliżu Ziemi przeleci dość sporych rozmiarów kosmiczna skała. Zagrożenia żadnego nie ma, większość ludzkości owego przelotu nie zauważy, generalnie nie ma się czym przejmować. Warto jednak pamiętać, że co do dnia dokładnie dziesięć lat temu mieliśmy znacznie bliższe spotkanie z kosmiczną skałą. Jego skutki były poważne. Jeżeli myślicie, że ze strony przestrzeni kosmicznej nam nic nie grozi, to jest to tylko złudzenie.

Wyobraź sobie, że jesteś naukowcem, który różnymi metodami próbuje z powierzchni Ziemi ustalić gdzie w przestrzeni kosmicznej znajdują się warunki sprzyjające powstaniu życia, gdzie możemy poszukiwać podstawowych komponentów, które niezbędne są do powstania życia takiego, jakie znamy z powierzchni naszej planety. I wtedy okazuje się, że gdzieś na Ziemi odpowiedzi na to pytanie same spadają z nieba i niemalże wpadają przypadkowym ludziom w ręce.

Wyobraźmy sobie - czysto teoretycznie - taką sytuację. W kierunku Ziemi leci planetoida, o której astronomowie dowiedzieli się na zaledwie pół roku przed zderzeniem. Tak niewielkie wyprzedzenie nie daje nam żadnej przewagi. Nie jesteśmy bowiem w stanie przygotować misji kosmicznej, w ramach której bylibyśmy w stanie zmienić trajektorię lotu planetoidy na tyle, aby bezpiecznie ominęła naszą planetę. Pozostaje przygotować się na uderzenie. Co więcej, jak na razie nie wiadomo, w które miejsce na powierzchnię Ziemi owa planetoida spadnie.

Tsunami na Marsie? Przecież tam nie ma wody w stanie ciekłym. Owszem, teraz nie ma, ale 3,5 miliarda lat temu Układ Słoneczny wyglądał zupełnie inaczej niż obecnie. Mars nie przypominał suchej, rdzawej planety, jaką dzisiaj możemy obserwować na nocnym niebie.

Planetoida Oumuamua odkryta w 2017 r. jest pierwszym obiektem pochodzenia międzygwiezdnego odkrytym w Układzie Słonecznym. Okazuje się jednak, że w pobliżu Ziemi taki obiekt przeleciał także cztery lata wcześniej. Co więcej, skończył swój lot na Ziemi.

Właśnie na takie sytuacje musimy być przygotowani. Naukowcy monitorujący niebo za pomocą jednego z teleskopów stworzonych do badania ciemnej materii odkryli przypadkiem masywną planetoidę, która przecina orbitę Ziemi.

Ponad rok temu z Przylądka Canaveral na Florydzie w kierunku trojańskich planetoid Jowisza wystartowała sonda Lucy. W ubiegłym tygodniu, po trwającym rok okrążeniu Słońca sonda przeleciała w odległości 300 km od powierzchni Ziemi, wykorzystując naszą planetę jako trampolinę grawitacyjną do dalszej podróży. Niejako przy okazji tej wizyty sonda sfotografowała powierzchnię Księżyca.

Kiedy wylecimy poza ziemską atmosferę, może wydawać nam się, że znaleźliśmy się w pustce przestrzeni międzyplanetarnej. Problem jednak w tym, że ta pustka nie jest wcale taka pustka. Tu naprawdę jest jeszcze wiele innych obiektów i dla własnego bezpieczeństwa powinniśmy je uważnie śledzić.

Już w 2024 r. japońscy naukowcy planują wysłać w przestrzeń kosmiczną sondę DESTINY+, której celem będzie przelot cztery lata później w pobliżu potencjalnie niebezpiecznej planetoidy Phaethon. Nic zatem dziwnego, że przygotowując tę misję naukowcy bardzo uważnie przyglądają się celowi jej misji.

Sonda Lucy wystartowała 16 października 2021 r. w podróż do planetoid trojańskich znajdujących się na orbicie Jowisza. Dokładnie rok po starcie, w najbliższą niedzielę przeleci w odległości 350 km od Ziemi. Nasza planeta posłuży za trampolinę, która pozwoli jej zwiększyć prędkość orbitalną. Zanim jednak sonda wyruszy do Jowisza, będzie potrzebowała jeszcze jednej wizyty w naszych okolicach.

Poszukiwanie jakichkolwiek ciał niebieskich w bezpośrednim otoczeniu Słońca stanowi poważne wyzwanie. Jakby nie patrzeć, trzeba przy tym szukać obiektów, które kryją się w blasku naszej gwiazdy.

Nie milknie echo ataku, jaki w ubiegłym tygodniu Ziemia przypuściła na niespodziewającą się tego planetoidę Dimorphos. Nikt nie wiedział, jaki skutek będzie miało uderzenie z prędkością ponad 22 000 km/h pozornie niewielkiej sondy kosmicznej w masywną planetoidę.

Planetoida, która uderzyła w Ziemię 65 milionów lat temu i usunęła z powierzchni Ziemi dinozaury, wcale nie była największą, jaka kiedykolwiek uderzyła w Ziemię. Dwa miliardy lat temu mieliśmy do czynienia ze znacznie większym zderzeniem.

Dwa najwspanialsze teleskopy kosmiczne w historii nie mogły nie skorzystać z okazji i nie spojrzeć w ten punkt w przestrzeni kosmicznej, w którym w poniedziałek doszło do potężnej eksplozji. Pędząca z prędkością 22 000 km/h sonda DART dosłownie wbiła się w planetoidę Dimorphos. Oba teleskopy to obserwowały.