Na księżycu Jowisza wykryto węgiel. Jest tam życie?
Europa to jeden z największych księżyców Jowisza, który od dawna fascynuje naukowców. Pod jego lodową skorupą kryje się ogromny słony ocean, który może zawierać warunki sprzyjające życiu. Jednak dotychczas nie było pewności, czy ten ocean ma odpowiednią chemię, zwłaszcza czy zawiera węgiel - niezbędny element dla życia opartego na węglu, takiego jak nasze.
Teraz nowy teleskop kosmiczny NASA - James Webb - dostarczył dowodów na obecność dwutlenku węgla na powierzchni Europy. Analiza danych z teleskopu wskazuje, że ten węgiel prawdopodobnie pochodzi z podpowierzchniowego oceanu i nie został dostarczony przez meteoryty lub inne zewnętrzne źródła. Co więcej, został zdeponowany w geologicznie niedawnej skali czasowej. To odkrycie ma ważne znaczenie dla potencjalnej przydatności Europy do życia.
James Webb to najnowocześniejszy teleskop kosmiczny, który został wyniesiony na orbitę w grudniu 2021 r. Jego głównym zadaniem jest obserwowanie Wszechświata w podczerwieni, co pozwala mu widzieć obiekty i zjawiska niewidoczne dla ludzkiego oka lub innych teleskopów. Dzięki temu może badać tajemnice naszego układu słonecznego, odkrywać odległe światy wokół innych gwiazd i sondować tajemnicze struktury i początki naszego wszechświata i naszego miejsca w nim.
Więcej o poszukiwaniu życia w kosmosie przeczytasz na Spider`s Web:
Jednym z celów misji Jamesa Webba jest zbadanie Europy i innych księżyców Jowisza, które mogą być potencjalnie zamieszkałe. Aby to zrobić, teleskop wykorzystuje technikę zwana bliską spektroskopią podczerwoną, która pozwala mu analizować skład chemiczny powierzchni tych księżyców poprzez pomiar odbitego światła słonecznego.
W 2019 r. obrazy Europy wykonane przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a ujawniły wysokie stężenie chlorku sodu, głównego składnika soli morskiej, w regionie zwanym Tara Regio. Jest to obszar o nazwie “teren chaosu”, ponieważ jest to obszar, który wydaje się być geologicznie aktywny w przeszłości.
Na mapach składu białe piksele odpowiadają dwutlenkowi węgla w wielkoskalowym obszarze zakłóconego obszaru chaosu znanego jako Tara Regio (w środku i po prawej), z dodatkowymi stężeniami w częściach obszaru chaosu Powys Regio (po lewej). Drugi i trzeci panel przedstawiają dowody na obecność krystalicznego dwutlenku węgla, podczas gdy czwarty panel wskazuje na skompleksowaną i amorficzną postać dwutlenku węgla.
Węgiel na Europie
Teraz James Webb potwierdził obecność dwutlenku węgla na powierzchni Europy i dokładniej określił jego rozmieszczenie. Okazało się, że jest on najbardziej obfity właśnie w Tara Regio. Jak w przypadku chlorku sodu naukowcy uważają, że oznacza to, że dwutlenek węgla prawdopodobnie wydostaje się z pod lodowej skorupy.
Na Ziemi życie lubi różnorodność chemiczną - im większa różnorodność, tym lepiej. Jesteśmy życiem opartym na węglu. Zrozumienie chemii oceanu Europy pomoże nam określić, czy jest ona nieprzyjazna dla życia takiego jak nasze, czy może być dobrym miejscem dla życia
- powiedział Geronimo Villanueva z Centrum Lotów Kosmicznych im. Goddarda w Greenbelt w stanie Maryland, główny autor jednej z dwóch niezależnych prac opisujących wyniki badań.
Teraz mamy obserwacyjne dowody na to, że węgiel, który widzimy na powierzchni Europy, pochodzi z oceanu. To nie jest błahostka. Węgiel jest biologicznie niezbędnym elementem do życia
- dodała Samantha Trumbo z Uniwersytetu Cornella w Ithaca w stanie Nowy Jork, główna autorka drugiej pracy analizującej te dane.
Lecimy na Europę poszukać życia na miejscu
Odkrycie dwutlenku węgla na Europie jest ważnym krokiem w poszukiwaniu życia na tym księżycu. Jednak nie wystarczy ono do udowodnienia jego istnienia. Potrzebne są dalsze badania, które określą, jakie inne związki chemiczne są obecne w oceanie i jak często dochodzi do wymiany materii między oceanem a powierzchnią. Tylko wtedy będziemy mogli ocenić, czy Europa ma odpowiednie warunki dla życia i czy istnieją tam jakieś formy życia.
NASA planuje wysłać swoją sondę Europa Clipper, która będzie wykonywać dziesiątki bliskich przelotów nad Europą, aby ją zbadać. Start sondy zaplanowano na październik 2024 r. Tra także misja ESA nazwane JUICE czyli JUpiter ICy moons Explorer (badanie lodowych księżyców Jowisza). Wystartowała ona w kwietniu 2023 r. To jedna najambitniejszych misji kosmicznych w historii.
Najbardziej ekscytującym zadaniem będzie poszukiwanie śladów życia na lodowych księżycach Jowisza.
