Gwiazdy

Pod koniec kwietnia w odległości 10 mln km od Słońca przeleciała sonda Parker Solar Probe. Jak nakazują stare dobre prawa fizyki, przelatując przez najbliższy punkt orbity wokół masywnego ciała, sonda osiągnęła rekordowo wysoką prędkość. A gdyby tak wielokrotnie powiększyć oba te elementy?

Nawet jeżeli macie bardzo dobry wzrok, jest ciemno, na niebie nie ma Księżyca i warunki atmosferyczne są idealne, na niebie możecie zobaczyć najwyżej kilka tysięcy gwiazd. Tymczasem sama nasza galaktyka, Droga Mleczna składa się z obłędnych 200-400 miliardów gwiazd. Skąd się one wszystkie biorą?

Wydarzenia, do których doszło tuż po powstaniu wszechświata, doprowadziły do tego, że we wszechświecie zwyciężyła materia nad antymaterią. Naukowcy jednak podejrzewają, że wciąż tu i ówdzie mogło jej przetrwać do czasów obecnych tyle, że powstają z niej całe obiekty kosmiczne. Gdzie one są?

Kosmiczny Teleskop Hubble'a właśnie ukończył 31 rok służby na orbicie okołoziemskiej. Z okazji rocznicy, jak co roku, teleskop zwrócił swoje oko w stronę jednego z bardziej spektakularnych obiektów nocnego nieba. Tym razem trafiło na jedną z najjaśniejszych gwiazd w naszej galaktyce.

Ciemnej materii podobno we wszechświecie jest więcej niż normalnej materii. Pytanie zatem: gdzie ona jest? Badacze wysunęli właśnie hipotezę, że może ona powstawać w masywnych gwiazdach.

Po kilku miesiącach całkowitej ciszy, na nocne niebo powoli wracają meteory. Już za kilka dni będziemy mogli podziwiać rój Lirydów. Oczywiście, o ile nam na to pozwoli pogoda. Póki co się jednak na to nie zanosi.

Planety planetami, galaktyki galaktykami, jednak nocne niebo od tysiącleci fascynuje ludzi dzięki gwiazdom. Te jaśniejsze łączone są w gwiazdozbiory, ciemniejsz widzimy na niebie raczej jako tło dla tych pierwszych. Dlatego dzisiaj na tapetę wybraliśmy właśnie gwiazdy.

Brązowe karły to obiekty niewystarczająco masywne, aby stać się gwiazdami, a jednocześnie zbyt masywne, aby być planetami. Naukowcy odkryli właśnie trzy wyjątkowo szybko rotujące obiekty tego typu. Być może uda się ustalić ich… prędkość maksymalną.

Z czarnymi dziurami to jest tak, że najczęściej odkrywamy te małe i te duże. Te znajdujące się między nimi wciąż wymykają się astronomom. Teraz przy okazji zupełnie innego niezwykle ciekawego zdarzenia w przestrzeni kosmicznej, udało się właśnie odkryć jedną z nich.

Najnowsze dane zebrane przez teleskop Gaia wskazują, że Hiady - pobliska gromada gwiazd - jest właśnie rozszarpywana grawitacyjnie przez jakąś masywną, ale jednocześnie niewidoczną, strukturę znajdującą się w naszej galaktyce.

Szybkie błyski radiowe to jedna z największych tajemnic astronomii ostatniej dekady. Jak dotąd naukowcy nie wiedzą, co emituje te gwałtowne błyski promieniowania radiowego pochodzące z odległych galaktyk.

Pochodzenie supermasywnych czarnych dziur od lat nastręcza astrofizykom problemów. Owe niezwykle masywne obiekty nie mogły powstać w eksplozji supernowej pod koniec życia masywnej gwiazdy, bo i tak byłyby za małe, aby do dzisiaj urosnąć do potężnych rozmiarów, jakie obserwujemy.

Większość planet pozasłonecznych astronomowie odkrywają wokół gwiazd, których i tak nie widać gołym okiem. Przez to rzadko kiedy można pokazać postronnej osobie jakąś jasną gwiazdę i powiedzieć, że wokół niej krąży planeta. Teraz już mamy idealną gwiazdę i planetę.

O ile gwiazd i planet „ci u nas pod dostatkiem” to już dostrzeżenie planetoidy gołym okiem rzadko kiedy jest możliwe (aczkolwiek lornetka znacznie ułatwi sprawę). Dzisiaj i jutro jeszcze jest na to okazja. Na tle gwiazdozbioru Lwa przechodzi właśnie planetoidą Westa.

Nie raz i nie dwa naukowcy zastanawiali się, czy ulotną ciemną materią w rzeczywistości nie są czarne dziury. Teraz ta teoria wraca ponownie. Najciekawsze w niej jest jednak to, gdzie takie czarne dziury mogą się przed nami chować. 

To się może w głowie nie mieścić, ale wydaje się, że astronomowie odkryli właśnie w atmosferach czterech białych karłów szczątki planet skalistych, które kiedyś wokół nich krążyły. 

Gromady kuliste to zbiorowiska zazwyczaj bardzo starych gwiazd, krążące wokół swoich galaktyk macierzystych. Sama Droga Mleczna ma ponad 150 takich gromad kulistych. W zależności od gromady można w nich znaleźć nawet do miliona ciasno upakowanych obok siebie gwiazd. Nic więc dziwnego, że w takim zagęszczeniu gwiazd od czasu do czasu znajdzie się czarna dziura, będąca pozostałością po eksplozji starej masywnej gwiazdy.  

Betelgeza to jedna z najbardziej charakterystycznych gwiazd zimowego nocnego nieba na półkuli północnej. Nic zatem dziwnego, że gdy na początku 2020 roku jej jasność zaczęła spadać, pół świata zaczęło spoglądać w jej stronę. Teraz jednak już wiemy, co się wydarzyło. 

 W Wielkim Wybuchu powstała materia i antymateria. Tej pierwszej jednak było więcej, przez co zdominowała cały wszechświat. Czy jednak gdzieś można znaleźć obiekty zbudowane z samej antymaterii? 

TESS, następca kosmicznego teleskopu Kepler, od początku swojej pracy w 2018 r. dokonał już wielu odkryć, ale to, co udało mu się dostrzec teraz bije poprzednie odkrycia na głowę. I co ciekawe nie jest to kolejna planeta pozasłoneczna, choć właśnie do ich badania został stworzony.