dziennikarstwo

Czy klasyczne dziennikarstwo musi umrzeć? Czy algorytm zastąpi redaktora? Sztuczna inteligencja zmienia branżę kreatywną i siłą rzeczy wpływa także na dziennikarstwo. W książce "DZIENNIK(AI)RSTWO" prof. Jan Kreft nie pozostawia złudzeń: dziennikarstwo algorytmiczne burzy fundamenty modeli biznesowych i zarządzania mediami, rozmywa tożsamości i role zawodowe, przynosi kres idei dziennikarstwa.

Włoski dziennik w ramach "eksperymentu dziennikarskiego" zaprzągł do pisania artykułów generatywną sztuczną inteligencję. Ludzcy dziennikarze nie zostali zwolnieni - do ich obowiązków należy teraz także pisanie poleceń dla AI.

Powiedz mi, czy piszesz do papieru, czy tylko do sieci, a powiem ci, kim jesteś – dziennikarzem, mediaworkerem, blogerem, a może tylko obsługujesz chatbota? Reguły algorytmów zmieniły zasady pisania. Czy w sieci da się pisać jakościowo i być widocznym?

OpenAI i Microsoft widzą w AI przyszłość dziennikarstwa. Tym razem jednak zamiast Sama Altmana wychodzącego na scenę i wróżącego z fusów mamy działania - w dodatku dość ciekawe. Oba koncerny wykładają na stół w sumie 40 milionów złotych, by wprowadzić do niewielkich, lokalnych redakcji "dziennikarstwo AI".

Krzysztof Stanowski może i chciał dobrze, ale stanął nie po stronie dziennikarzy, ale w szeregu wichrzycieli i mącicieli. Od celebryty nie oczekuję jednak refleksji i empatii, a ten felieton, choć otwiera go wątek Stanowskiego, traktuje o czymś większym i głębszym niż wygłupy byłego dziennikarza.

Praca w polskich mediach to piekło. Mamy folwarczne stosunki pracy, co często kończy się wyzyskiem lub mobbingiem – mówi w rozmowie z Magazynem Spider's Web+ Paulina Januszewska, autorka książki "Gównodziennikarstwo". – Tomasz Lis też jest ofiarą tego systemu. Produktem zamordystycznej kultury pracy. A takich szefów w polskich mediach jest więcej.

Umowy z twórcami modeli językowych są jak pakty z diabłem. W pośpiechu własną krwią podpisują je kolejni wydawcy nie dostrzegając, że za grosze sprzedają swą duszę. Karmią potwora, który ich połknie, a potem wypluje, gdy tylko stanie się wystarczająco silny. Jedyną ich szansą jest solidarność.

Dwóch dziennikarzy aktywnie publikujących dla magazynu Spider's Web+ dostało się do finału konkursu Nagrody Dziennikarstwa Ekonomicznego. Teksty autorstwa Rafała Pikuły oraz Marka Szymaniaka znalazły się w prestiżowej trójce najlepszych publikacji tegorocznej edycji konkursu.

Przez ostatnie osiem lat przekaz w mediach publicznych był zdominowany przez narrację konserwatywno-nacjonalistyczną. To jednak nie usprawiedliwia całkowitego wyrzucania tego przekazu przez nową władzę. – Jeśli Tuskowi zależy na pluralizmie mediów, powinien wspierać telewizję Republika, aby liberalne media nie zdominowały znów przekazu w Polsce – mówi SW+ Tomasz Sakiewicz. 

Są zwycięstwa, które okazują się porażką; są też wesela, które swoją atmosferą przypominają stypy. A taką była też tegoroczna Gala Nagród Grand Press. Niegdyś najważniejsze święto dziennikarstwa w tym roku przypominało koncert na Titanicu w ostatnich godzinach rejsu.

Trzeci raz zaczynam pisać ten tekst. Najpierw chciałem zacząć od tego, że jestem w Spider’s Webie już ponad 10 lat i opowiedzieć, jaką drogę przeszliśmy w tym czasie. Potem chciałem zacząć od tego, że przez wojnę, inflację i widmo kryzysu przetacza się fala zwolnień m.in. w mediach i dla naszej branży to prawdziwy czas próby. Skasowałem to. Stwierdziłem, że przy okazji nominacji Grupy Spider’s Web do dwóch nagród Grand Press, muszę przygotować weselszy tekst. 

Wspaniała wiadomość: magazyn Spider’s Web+ został doceniony przez grono ekspertów i zyskał nominację do prestiżowej nagrody Grand Press Digital. To efekt ponad 2,5-letniej pracy całego zespołu reporterskiego. Oprócz nas wśród nominowanych znaleźli się Frontstory i Tok FM Premium.

Nasz cykl „CD Projekt. Niekoloryzowane” został właśnie nominowany do nagrody Grand Press 2021 w kategorii Dziennikarstwo specjalistyczne. Seria publikacji autorstwa Sylwii Czubkowskiej, Jakuba Wątora, Marka Szymaniaka i Matyldy Grodeckiej odbiła się w sieci szerokim echem i została doceniona przez jury konkursu Grand Press 2021.

W maju 2020 r. świat obiegło nagranie, w którym policjant z Minneapolis dusi kolanem czarnoskórego George'a Floyda. Za ten amatorski film, nagrany najzwyklejszym smartfonem, przyznano właśnie honorową Nagrodę Pulitzera.

Giganci technologiczni nie są najlepszymi aniołami stróżami mediów, ale to nie znaczy, że nie starają się na nich pozować. 

Nieman Lab co roku publikuje zestawienie prognoz dotyczących dziennikarstwa na zbliżający się rok. Również pod koniec 2018 roku zapytano „najmądrzejszych ludzi w dziennikarstwie i mediach cyfrowych, co ich zdaniem przyniesie najbliższych 12 miesięcy”.

Będąc redaktorem prowadzącym dużego serwisu internetowego doskonale zdaję sobie sprawę, jak ważne są odsłony. Z drugiej strony, przeglądając media, zwłaszcza lokalne, coraz częściej czuję niesmak, a przecież bardzo dobrze znam branżę. 

Jakby nie patrzeć, to duży sukces - „Gazeta Wyborcza” miała 133 tys. prenumeratorów cyfrowych treści na koniec 2017 r. To informacja skutecznie obala mit, że w Polsce paywall nie zadziała. Choć oczywiście, jak w przypadku każdego sukcesu, ma on także swoje ciemniejsze strony.

Parę lat temu trwała jeszcze dyskusja o wyższości portali nad blogami. Że polskie portale to „literatura faktu”, podczas gdy na blogach pokroju Spider’s Web informacje gubią się w zalewie przemyśleń mniej lub bardziej anonimowych autorów. 

Nie było tego aż tak wiele, ale kilkukrotnie w ramach mojej przygody ze Spider’s Web zdarzyło mi się czytać w komentarzach, że „jako dziennikarz powinienem...”. Jako kto?