Architektura

Naprzeciwko kasy biletowej ludzie przeglądali płyty, winyle, kasety i używane książki. Na stoiskach obok wydawnictwa sprzedawały swoje tytuły, a piętro wyżej można było kupić lemoniadę i miody. Taki dworzec chciałbym widzieć codziennie.

Brzeziny nie mają dziś dostępu do transportu kolejowego, a za sprawą Kolei Dużych Prędkości dostaną nowoczesny dworzec, na którym zatrzymywać będą się szybkie pociągi. Mamy już wizualizację przystanku. W oczy rzuciły się jednak zastanawiające szczegóły.

Budynek wyjątkowy, a problem niemal taki jak wszędzie. O nowej siedzibie MSN można pewnie dyskutować bez końca – piękna czy brzydka, pasuje czy nie pasuje – ale jest kwestia, która wątpliwości nie zostawia. Jak się okazuje muzeum jest sporym zagrożeniem dla ptaków.

Duże remonty, ambitne przedsięwzięcia, spektakularne projekty – może się wydawać, że jeśli chce się, żeby było lepiej, trzeba działać na dużą skalę. Nasze miasta mogą zyskać też dzięki drobnym zmianom, które zrobią różnicę. I to wcale nie kosztuje wiele.

Powód jest specyficzny – betonowej wiaty w 1939 r. zwyczajnie nie było. I dlatego nie powinno być jej teraz, bo „koliduje z historycznym obrazem”. Trudno jednak szerzej patrzeć na historię, jeśli poszczególne fragmenty będziemy z niej wycinać.

Nowa siedziba Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie wywołała mnóstwo emocji, a sam budynek zmusił do zadawania pytań na temat przyszłości architektury. Podobne zamieszanie może wywołać apartamentowiec, który od strony ruchliwej ulicy faktycznie wygląda tak, jakby właśnie został opuszczony z kontenerowca i czeka na rozpakowanie.

Potrzebujemy taniej i czystej energii, a skoro tak, to niektórzy sądzili, że chęć produkowania prądu ze słońca będzie usprawiedliwieniem na wszystko. Nawet na zmiany w budynku bez odpowiednich zgód. Ktoś się tu jednak przeliczył - na szczęście.

Przykład łódzkiej "stajni jednorożców" może być jednak cenną lekcją, że nie warto zbyt wcześnie przekreślać odważnych i szokujących projektów. Na początku mogą wywołać zdumienie, ale warto dać im szansę, bo odmieniają i wzbogacają dobrze znaną przestrzeń. Wiem, co piszę, bo sam popełniłem ten błąd.

Już niedługo Rijad, czyli stolica Arabii Saudyjskiej stanie się domem dla największego budynku świata – gigantycznego, 400-metrowego sześcianu nazwanego Mukaab. Projektuje go uznana międzynarodowa firma architektoniczna AtkinsRéalis, a budowa już ruszyła pełną parą.

Nie podszedłem do teleskopu, nie wciągnął mnie kosmiczny seans - planetarium oczarowało mnie kosmosem w zupełnie inny sposób. To prawdziwa perełka, chociaż nawet nie trzeba zadzierać głowy, by zakręciło się od kosmicznych fantazji.

Zabytkowy dworek modrzewiowy został „zrównany z ziemią”.  Bez żalu na śmietnik trafiają ważne dla historii miast elementy. Dlaczego to sobie robimy? Często jest właśnie tak: nie przez przypadek, nie z wieloletniego niedopatrzenia, nie w wyniku niefortunnego wypadku, za to celowo i bez skrupułów.

Na rynku amerykańskim zadebiutował nowy rodzaj samo naprawiającego się betonu. Tę niezwykłą właściwość uzyskuje dzięki bakteriom, które są do niego domieszane.

Budynki przyszłości to budynki zielone. Na dachach znajdą się ogrody, elewację pokrywać będą wijące się rośliny. Nadchodząca ekologiczna architektura będzie imponować do czasu, gdy ktoś zada pytanie: „a co stało tu wcześniej?”.  Odpowiedź może być bolesna.

Idę przez Manhattan, po chwili mijam wąski, szklany biurowiec jak z Chicago, by za jakiś czas stanąć pod dwiema wysokimi wieżami. To nie gra, to moje miasto. I niewykluczone, że wasze też.

Po zawaleniu się części kamienicy praca tarczy drążącej kolejowy tunel w Łodzi została wstrzymana. Mieszkańcy znajdujący się na jej trasie boją się powrotu maszyny. To operacja na żywym organizmie.

Unikalną wizję zastąpiła pogoń za szybkim zyskiem. Idziesz ulicą i już nie wiesz, czy to dzielnica Krakowa, Warszawy czy może Olsztyna. Jesteś wszędzie i nigdzie jednocześnie. Po co dbać o unikatowe obiekty, skoro w ich miejsce można wstawić nijaki budynek.

Gdy wiele zabytków znika bezpowrotnie lub ze zobojętnieniem patrzy się na niszczenie ciągle dających się odratować budynków, zachowanie każdego elementu dawnego świata jest na wagę złota. I na szczęście coraz częściej to się dzieje. Miasta myślące o przyszłości nie mogą zapomnieć o swojej historii.

Czasami nie trzeba marnować zasobów na dużą skalę, aby uderzyła nieodpowiedzialność. Kiedy patrzę na radośnie tryskające fontanny w miastach zastanawiam się nad brakiem refleksji. Może zamiast się nimi cieszyć należy zastanowić się, czy ich użycie jest… etyczne?

Najbardziej tęsknię za jesienią, kiedy mijam dom handlowy „Domus”. Wtedy marzę o ciemnych, deszczowych dniach. Wówczas budynek odbija się w kałużach i w przejeżdżających tramwajach. Niby podobnie jest w trakcie letniej ulewy. Podobnie, ale nie tak samo. Kiedy jest chłodniej i ludzie chodzą w płaszczach, to wytwarza się klimat jak w „Blade Runnerze”.

Warszawa przebudowuje swoje centrum tak, by stało się przyjazne dla pieszych. Kierowcy najwyraźniej nie chcą się z tym zgodzić. Uroczy skrawek już zagracili samochodami.