Trzeci naukowy Nobel w tym roku przyznany. Nagrodzeni naukowcy badający naprawę DNA
Po poniedziałkowych i wtorkowych wiadomościach dotyczących Nagrody Nobla z zakresu medycyny i fizyki, przyszła kolej na następną dziedzinę nauki - chemię.
Szwedzka Akademia Nauk zdecydowała się uhonorować trzech naukowców: Tomasa Lindahla, Paula Modricha oraz Aziza Sancara za mechanistyczne badania naprawy DNA. Każdy z nich otrzyma jedną trzecią część tegorocznej nagrody.
Czego dokonali Lindahl, Modrich oraz Sancar? Udało im się opisać mechanizm, dzięki któremu komórki dokonują napraw uszkodzonego DNA.
Cząsteczka DNA jest niestabilna - może ulec uszkodzeniu pod wpływem promieniowania ultrafioletowego, temperatury i wielu innych czynników zewnętrznych. Nawet bez tego DNA jest podatne na spontaniczne zmiany oraz defekty, szczególnie podczas podziału komórkowego. Proces ten odbywa się w ludzkim ciele miliony razy dziennie.
Jak to się dzieje, że mimo tej podatności na uszkodzenia, nasze DNA nie ulega szybkiej degeneracji? W komórki żywych organizmów wbudowane są mechanizmy monitorowania i samonaprawy - niektóre przypominające nieco mechanizm sumy kontrolnej w plikach na komputerze.
Trzej nagrodzeni przez szwedzkich akademików naukowcy jako pierwsi zbadali i opisali kilka z mechanizmów działających na rzecz naprawy i ochrony DNA w naszych komórkach. Aziz Anzar zajmował się ochroną przez zmianami dokonanymi pod wpływem promieniowania UV, a Paul Modrich błędami powstającymi przy podziale komórki. Natomiast pionierskie badania Tomasa Lindahla były pierwszą w ogóle inspiracją do poszukiwań komórkowych mechanizmów naprawczych - on pierwszy opisał dużą podatność DNA na uszkodzenia.
Naukowcy podzielą się ośmioma milionami koron szwedzkich, czyli kwotą odpowiadającą około 3,65 mln złotych.
[stock] - Pe3k / Shutterstock.com
