Kosmiczne śmieci

Kiedy w bezchmurną noc spoglądamy w niebo, widzimy na nim setki gwiazd, pojedyncze planety, przelatujące nad nami samoloty i od czasu do czasu jakieś pojedyncze satelity. Wydawać by się zatem mogło, że miejsca na orbicie jest jeszcze mnóstwo. Pozory jednak mogą mylić. Od lat bardzo szybko rośnie zarówno liczba satelitów krążących wokół naszej planety, jak i liczba śmieci kosmicznych. Te drugie stanowią coraz poważniejszy problem.

Kilka tygodni temu australijscy rolnicy z Nowej Południowej Walii odkryli na swoim polu coś, czego się tam nie spodziewali. Na sporym obszarze rozsiane było żelastwo nieznanego pochodzenia. Najciekawszym obiektem był duży, niemal trzymetrowy element wbity bezpośrednio w grunt.

Możemy sobie zaklinać rzeczywistość i przekonywać się, że orbita okołoziemska jest rozległa i jeszcze wiele się tam zmieści. Nie zmienia to faktu, że tak po prostu nie jest. Satelitów i śmieci jest tam coraz więcej i generuje to coraz większe problemy. Satelita Swarm A jest tego najlepszym przykładem.

Tam, gdzie są ludzie, tam nieuchronnie muszą się pojawić odpadki i śmieci. Międzynarodowa Stacja Kosmiczna znajdująca się na orbicie nie jest wyjątkiem. Problem jednak w tym, że na pokładzie stacji każdy metr sześcienny przestrzeni jest niezwykle cenny, więc śmieci nie można tam gromadzić.

To, że aktywność słoneczna wpływa na satelity znajdujące się na orbicie okołoziemskiej wiadomo nie od dzisiaj. Nigdy jednak nie było jeszcze tak wielu satelitów na orbicie, a aktywność słoneczna na tak wczesnym etapie cyklu nie była tak wysoka. Problem zatem może być poważny.

W czwartek, 16 czerwca Dmitrij Rogozin, szef rosyjskiej agencji kosmicznej opublikował nagranie, na którym widać pracujący przy stacji kosmicznej silnik statku transportowego Progress. Statek odepchnął stację na nową orbitę tak, aby nie zderzyła się z rosyjskim śmieciem kosmicznym.

Nic nie startowało, a na orbicie okołoziemskiej pojawiło się kilkanaście nowych obiektów. To nie jest dobra wiadomość. 15 kwietnia w bezpośrednim otoczeniu Ziemi pojawiło się kilkanaście nowych śmieci kosmicznych.

Wyobraźcie sobie taką sytuację. Pogodny dzień, grzybobranie, jajecznica z leśnymi grzybami, szpital, zatrucie muchomorami. Taki scenariusz kończy się koniecznością wykonania pilnego przeszczepu wątroby. Gdyby tylko była możliwość znalezienia organu do przeszczepu w ciągu kilku godzin. Nowy startup twierdzi, że wkrótce będzie to możliwe.

Ten serial wydaje się nie mieć końca. Z dnia na dzień zmniejsza się odległość dzieląca X od Księżyca. Już za dwa tygodnie dojdzie do zderzenia. Czym jest X? Okazuje się, że wciąż nie wiadomo.

W listopadzie 2021 roku Rosjanie przetestowali swoją broń służącą do zestrzeliwania satelitów znajdujących się na orbicie. Jeżeli ktoś myślał, że ostatecznie nic się nie stało, to grubo się pomylił.

Pierścienie Saturna są jednym z najpiękniejszych obiektów nocnego nieba dostrzegalnych już za pomocą większej lornetki. Naukowcy ostrzegają jednak, że wkrótce Ziemia także może mieć własne pierścienie i piękne to one nie będą.

Przeprowadzony w poniedziałek przez Rosję test, w wyniku którego satelita Kosmos 1408 uległ zniszczeniu i zamienił się w chmurę odłamków, będzie miał konsekwencje dla bezpieczeństwa na orbicie przez najbliższe lata i dekady.

Ponad trzynaście miliardów lat świetlnych od Ziemi astronomowie zaobserwowali niezwykle silny rozbłysk promieniowania ultrafioletowego. Teraz okazało się, że źródło błysku znajdowało się bliżej Ziemi. Duuuużo bliżej.

Orbita okołoziemska staje się z każdym rokiem coraz bardziej zatłoczona. Pół biedy jeżeli znajdują się na niej aktywne satelity, które w razie zagrożenia zderzeniem można nieco przesunąć na wyższą/niższą orbitę. Gorzej jednak kiedy na pokładzie satelity skończy się paliwo. Wtedy staje się on jednym z niebezpiecznych śmieci kosmicznych, nad którym nikt już nie ma kontroli

Po kosmicznych lotach Bransona, Bezosa i Isaacmana nie przypuszczałem, że coś jeszcze czeka nas w tym roku ze strony wielkich nazwisk branży technologicznej. A jednak!

W erze powstawania kolejnych megakonstelacji satelitów na orbicie okołoziemskiej, a tym samym lawinowego wzrostu liczby obiektów okrążających Ziemię o ryzyku związanym ze zderzeniami takich obiektów mówi się bezustannie. Dopóki jednak używamy słów „może dojść”, „grozi” czy „istnieje ryzyko” jakoś nikt nie bierze tego na poważnie.

Elon Musk przekonuje, że Starship może być doskonałym instrumentem do sprzątania orbity okołoziemskiej. W sumie powinien, bo to SpaceX dostarcza teraz najwięcej satelitów na orbitę.

O chińskim programie kosmicznym pisze się obecnie częściej niż o jakimkolwiek innym. Z jednej strony jest to efekt nowości, a z drugiej częstotliwość startów nowych rakiet, nowych misji czy nowych satelitów w Chinach dorównuje całemu zachodniemu światu. Nie wszystko jednak w Chinach rozwija się w wystarczająco szybkim tempie.

Jeżeli w stronę Księżyca zmierza meteoroid, to całym impetem uderza w jego powierzchnię. Nic go nie zatrzymuje, nic go nie spowalnia do momentu uderzenia w powierzchnię Księżyca. Pod tym względem jest to dość niebezpieczne miejsce. Na Ziemi mamy jednak trochę lepiej - atmosfera ziemska stanowi fantastyczną obronę.

Odkąd człowiek po raz pierwszy wysłał na orbitę okołoziemską pierwszego satelitę, stopniowo, ale jednocześnie coraz szybciej rośnie na orbicie liczba obiektów, które wysłaliśmy z Ziemi, już nie działają, a w atmosferę ziemską na razie nie chcą zejść.