Nauka

Ma cztery nogi, 16 wirników i lata. SPIDAR swym wyglądem może przerazić każdego. Jednak jak mówią jego twórcy, nawet gdyby ożył, to nie pobiegnie zbyt daleko. Za to przy dalszym rozwoju projektu robo-pająk może cię kiedyś wyciągnąć spod gruzów lub lawiny.

W 2016 roku dwójka amerykańskich astronomów postanowiła zatrząść powszechną wiedzą o budowie Układu Słonecznego. W opublikowanej wtedy pracy naukowcy dowodzili, że nietypowe orbity licznych obiektów transneptunowych mogą wskazywać na to, że w naszym układzie planetarnym istnieje jeszcze jedna, wciąż nieodkryta planeta. Od tego czasu minęło ponad sześć lat, ale temat Dziewiątej Planety, czy też Planety X wciąż nie umarł.

Pytanie w tytule jest być może chwytliwe, ale z pewnością nie jest pozbawione sensu, nawet mimo tego, że poszukiwanie obcych cywilizacji w ogóle nie było celem naukowców obserwujących obszar wszechświata widoczny na zdjęciu. Tym razem najnowszy, flagowy teleskop kosmiczny spojrzał bardzo daleko w kierunku megagromady galaktyk Pandora. I przedrostek mega w tym konkretnym przypadku nie jest tylko przesadą.

W nocy ze środy na czwartek polskiego czasu w pobliżu Ziemi przeleci dość sporych rozmiarów kosmiczna skała. Zagrożenia żadnego nie ma, większość ludzkości owego przelotu nie zauważy, generalnie nie ma się czym przejmować. Warto jednak pamiętać, że co do dnia dokładnie dziesięć lat temu mieliśmy znacznie bliższe spotkanie z kosmiczną skałą. Jego skutki były poważne. Jeżeli myślicie, że ze strony przestrzeni kosmicznej nam nic nie grozi, to jest to tylko złudzenie.

Przez ostatnie tygodnie łazik Perseverance przemierzający dno krateru Jezero na Marsie zajmował się przygotowaniem pierwszej w historii przesyłki, która poleci z Marsa na Ziemię. Z uwagi na to, że zanim na Marsa przyleci kurier, którego zadaniem będzie odebranie przesyłki minie jeszcze trochę czasu, łazik postanowił chociaż zrobić jej zdjęcie. Żeby nie było potem, że żadnej paczki nie ma.

Nazwę teleskopu, który w rzeczywistości składa się z sieci radioteleskopów znajdujących się w różnej części globu, możemy już kojarzyć. To on dostarczył nam bowiem spektakularne zdjęcia supermasywnych czarnych dziur w galaktyce M87 oraz w naszej galaktyce - Drodze Mlecznej. To dzięki niemu mogliśmy na własne oczy zobaczyć, jak wygląda materia otaczająca te fascynujące obiekty. Teraz jednak naukowcy z projektu ETH postanowili spojrzeć na coś zupełnie innego.

Wbrew pozorom tytułowe pytanie nie jest głupie. Ba, to jedno z zagadnień, które rozpalają wyobraźnię współczesnych fizyków i filozofów. Jest też podstawą solipsyzmu, który zakłada twierdzenie, że istnieje tylko jednostka poznawcza, czyli rozumna - reszta to wytwór jej umysłu na podstawie doznań zmysłów.

W połowie grudnia astronauci przebywający na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej zostali postawieni w stan gotowości. Podczas przygotowań do spaceru kosmicznego systemy monitorujące dostrzegły niespodziewany wyciek płynu chłodzącego z układu chłodzenia załogowego statku kosmicznego Sojuz MS-22 przycumowanego do stacji kosmicznej. Po kilku dniach analiz uznano, że w układ chłodzenia statku uderzył mikrometeoroid. Problem jednak wrócił do centrum uwagi kilka dni temu, gdy na stacji doszło do drugiego wycieku. Tym razem ofiarą jest statek transportowy Progress 82. Coś tutaj wyraźnie nie gra.

Na europejskim niebie trudno jest o niesamowite widoki na niebie, więc kiedy coś już na nim widać, podejrzewa się ingerencję człowieka. W ostatniej nocy niebo nad Europą na sekundę stało się dniem. Rakieta? Pocisk? Spadający satelita? Nie, to meteor - i to niemal w samą rocznicę Czelabińska.

Do kolegów i koleżanek z Politechniki Rzeszowskiej dołączają naukowcy z Politechniki Gdańskiej. Kolejna polska uczelnia chce rozwiązać olbrzymi problem, jakim jest recykling turbin wiatrowych. Pomysłów jest sporo - zużyte materiały mogą trafić na place zabaw albo place... budowy.

Naukowcom łatwiej wyobrazić sobie zamontowanie na Księżycu wielkich dział, które będą wystrzeliwać pył, by chronić nas przed słońcem, niż to, że na Ziemi zmienimy swoje zwyczaje. Nowy pomysł na walkę ze zmianami klimatu jest szalony, ale kto wie: może tylko to nas uratuje.

Wyobraźcie sobie, że po śmierci odcinają wam głowę, wkładają ją do pojemnika i poddają zabiegowi hibernacji. Założenie jest takie, że za kilkadziesiąt, a może kilkaset lat medycyna rozwinie się do tego stopnia, że będzie w stanie zapewnić wam nowe ciała. Brzmi to utopijnie, ale problem tak naprawdę nie leży w potencjale nauki czy jej możliwościach, ale raczej w sposobie, w jakim funkcjonują nasze umysły, świadomość i ich funkcja jednocząca, czyli jaźń.

Pod koniec swojej trwającej niemal 13 lat misji sonda Cassini krążąca wokół Saturna dostrzegła coś ciekawego w ruchu Mimasa, księżyca, który znajduje się najbliżej otoczonej pierścieniami planety. Niewielkie wahania powierzchni księżyca przypominającego Gwiazdę Śmierci spowodowały, że naukowcy zaczęli się zastanawiać co się dzieje w jego wnętrzu.

O zmianach klimatu i grożących nam z ich powodu skutkach możemy czytać niemal od lat. Naukowcy jednak bezustannie spierają się o to, jak poważne będą konsekwencje zachodzących obecnie zmian. Dzięki temu w literaturze naukowej możemy znaleźć zarówno wizje katastroficzne mówiące o tym, że możemy już porzucić nadzieję na uratowanie środowiska, wizje alarmistyczne wskazujące, że to ostatnia chwila na wprowadzenie jakichkolwiek zmian, jak i wizje łagodne wskazujące, że choć zmiany będą, to nie będzie aż tak źle, jak się wydaje. Gdyby był choć jeden komentator, który pozbawiony by był własnych opinii i preferencji…

Wielkimi krokami zbliża się pierwsza próba wyrzucenia na orbitę okołoziemską Starshipa, największej rakiety zbudowanej przez SpaceX. Po wielu miesiącach oczekiwania możemy właśnie znajdować się zaledwie tygodnie przed pierwszą próbą. Za pierwszym razem istnieje wiele szans na niepowodzenie lotu. Wielu parametrów nie da się zasymulować i trzeba je sprawdzić „w akcji”. Jeżeli jednak lot się uda, to wkrótce możemy znaleźć się w rzeczywistości, w której Starshipy będą startowały i lądowały tak często, jak obecnie robią to Falcony 9. Z tymi lądowaniami jednak może być trochę trudniej.

Najbardziej znane nam modele sztucznej inteligencji swój potencjał opierają na wcześniej już zdobytej wiedzy, generując często błędne dane tam, gdzie danych treningowych zabrakło. DeepMind przeciera szlaki w uczeniu przez wzmacnianie pokazując, że nawet bez poprzedniego treningu SI może działać równie dobrze jak człowiek. O ile nie po prostu lepiej.

W przypadku planet skalistych w Układzie Słonecznym nie ma absolutnie żadnych problemów. Merkury nie ma ani jednego, Wenus nie ma ani jednego, Ziemia zazwyczaj ma jeden duży, a Mars ma dwa ale bardzo mało spektakularne. Kiedy jednak wejdzie się w królestwo gazowych olbrzymów sytuacja się zmienia diametralnie, liczby się zmieniają, a granice definicji księżyca stają się bardzo mgliste.

To nie miał być przesadnie długi lot. Trasa z Tokio do Osaki to zaledwie 450 km. Typowy lot na tej trasie trwał zaledwie 54 minuty. Dwunastego sierpnia 1985 roku był to już szósty tego typu rutynowy lot krótkodystansowej wersji Boeinga 747, który podówczas latał już w liniach Japan Airlines od jedenastu lat. Od 1974 roku, kiedy to samolot został dostarczony do linii prosto z fabryki Boeinga, maszyna bez większych problemów zrealizowała niemal 19 000 lotów i spędziła w powietrzu ponad 25 000 godzin.

Na początku tego roku katalog znanych egzoplanet, czyli planet krążących wokół innych gwiazd niż Słońce miał niemal 5300 wpisów. To sporo, ale jednak większość z nich dotyczy planet, których nigdy nie udało nam się zobaczyć. Najnowsze nagranie opublikowane kilka dni temu na portalu YouTube nieco zmienia tę sytuację.

Dwudziestego piątego stycznia władze w Australii otrzymały informację o tym, że w trakcie transportu z jednej z kopalni do Perth, na trasie 1400 km zagubiło się niewielkie źródło radioaktywnego cezu-137. Z uwagi na zagrożenie dla każdego, kto znajdzie się w pobliżu tego źródła rozpoczęto poszukiwania, które wydawały się skazane na porażkę.