Nauka

Wyobraźcie sobie, że po śmierci odcinają wam głowę, wkładają ją do pojemnika i poddają zabiegowi hibernacji. Założenie jest takie, że za kilkadziesiąt, a może kilkaset lat medycyna rozwinie się do tego stopnia, że będzie w stanie zapewnić wam nowe ciała. Brzmi to utopijnie, ale problem tak naprawdę nie leży w potencjale nauki czy jej możliwościach, ale raczej w sposobie, w jakim funkcjonują nasze umysły, świadomość i ich funkcja jednocząca, czyli jaźń.

Pod koniec swojej trwającej niemal 13 lat misji sonda Cassini krążąca wokół Saturna dostrzegła coś ciekawego w ruchu Mimasa, księżyca, który znajduje się najbliżej otoczonej pierścieniami planety. Niewielkie wahania powierzchni księżyca przypominającego Gwiazdę Śmierci spowodowały, że naukowcy zaczęli się zastanawiać co się dzieje w jego wnętrzu.

O zmianach klimatu i grożących nam z ich powodu skutkach możemy czytać niemal od lat. Naukowcy jednak bezustannie spierają się o to, jak poważne będą konsekwencje zachodzących obecnie zmian. Dzięki temu w literaturze naukowej możemy znaleźć zarówno wizje katastroficzne mówiące o tym, że możemy już porzucić nadzieję na uratowanie środowiska, wizje alarmistyczne wskazujące, że to ostatnia chwila na wprowadzenie jakichkolwiek zmian, jak i wizje łagodne wskazujące, że choć zmiany będą, to nie będzie aż tak źle, jak się wydaje. Gdyby był choć jeden komentator, który pozbawiony by był własnych opinii i preferencji…

Wielkimi krokami zbliża się pierwsza próba wyrzucenia na orbitę okołoziemską Starshipa, największej rakiety zbudowanej przez SpaceX. Po wielu miesiącach oczekiwania możemy właśnie znajdować się zaledwie tygodnie przed pierwszą próbą. Za pierwszym razem istnieje wiele szans na niepowodzenie lotu. Wielu parametrów nie da się zasymulować i trzeba je sprawdzić „w akcji”. Jeżeli jednak lot się uda, to wkrótce możemy znaleźć się w rzeczywistości, w której Starshipy będą startowały i lądowały tak często, jak obecnie robią to Falcony 9. Z tymi lądowaniami jednak może być trochę trudniej.

Najbardziej znane nam modele sztucznej inteligencji swój potencjał opierają na wcześniej już zdobytej wiedzy, generując często błędne dane tam, gdzie danych treningowych zabrakło. DeepMind przeciera szlaki w uczeniu przez wzmacnianie pokazując, że nawet bez poprzedniego treningu SI może działać równie dobrze jak człowiek. O ile nie po prostu lepiej.

W przypadku planet skalistych w Układzie Słonecznym nie ma absolutnie żadnych problemów. Merkury nie ma ani jednego, Wenus nie ma ani jednego, Ziemia zazwyczaj ma jeden duży, a Mars ma dwa ale bardzo mało spektakularne. Kiedy jednak wejdzie się w królestwo gazowych olbrzymów sytuacja się zmienia diametralnie, liczby się zmieniają, a granice definicji księżyca stają się bardzo mgliste.

To nie miał być przesadnie długi lot. Trasa z Tokio do Osaki to zaledwie 450 km. Typowy lot na tej trasie trwał zaledwie 54 minuty. Dwunastego sierpnia 1985 roku był to już szósty tego typu rutynowy lot krótkodystansowej wersji Boeinga 747, który podówczas latał już w liniach Japan Airlines od jedenastu lat. Od 1974 roku, kiedy to samolot został dostarczony do linii prosto z fabryki Boeinga, maszyna bez większych problemów zrealizowała niemal 19 000 lotów i spędziła w powietrzu ponad 25 000 godzin.

Na początku tego roku katalog znanych egzoplanet, czyli planet krążących wokół innych gwiazd niż Słońce miał niemal 5300 wpisów. To sporo, ale jednak większość z nich dotyczy planet, których nigdy nie udało nam się zobaczyć. Najnowsze nagranie opublikowane kilka dni temu na portalu YouTube nieco zmienia tę sytuację.

Dwudziestego piątego stycznia władze w Australii otrzymały informację o tym, że w trakcie transportu z jednej z kopalni do Perth, na trasie 1400 km zagubiło się niewielkie źródło radioaktywnego cezu-137. Z uwagi na zagrożenie dla każdego, kto znajdzie się w pobliżu tego źródła rozpoczęto poszukiwania, które wydawały się skazane na porażkę.

Rzadko się zdarza, że do Układu Słonecznego wpadają obiekty, które powstały w otoczeniu innych gwiazd, a następnie pokonały całe lata świetlne, aby w końcu dotrzeć na nasze kosmiczne podwórko. A przynajmniej rzadko nam się zdarza je zauważyć. Tak jednak prawdopodobnie jest w tym przypadku.

Podczas gdy świat z zaciekawieniem patrzy na chińską odpowiedź na ChatGPT, nad Bałtykiem powstaje polski odpowiednik popularnego chatbota. Jak deklaruje Bartosz Baziński, idealny polski chatbot powstanie jeszcze w tym roku, a w przetwarzaniu języka polskiego nie będzie miał sobie równych.

O takich zdarzeniach zbyt często się nie słyszy. Tym razem jednak jakimś cudem doszło do niemożliwego. W trakcie transportu z Newman do Perth w Australii zgubił się niewielki walec zawierający pierwiastek promieniotwórczy cez-137. Teraz trzeba go znaleźć, bowiem stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia osób, które znajdą się w jego otoczeniu. Problem w tym, że jest to prawdziwe szukanie igły w stogu siana.

Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba miał dostarczyć nam zupełnie nowej wiedzy na ten odległego i wczesnego wszechświata. Jak widać obietnicę tę wziął sobie do serca i stara się ją wypełnić w możliwie najszerszym zakresie. Teraz na przykład odkrył najzimniejszy dotąd lód w całym znanym wszechświecie.

To była jedna z najbardziej zadziwiających katastrof lotniczych w historii. W samolocie otworzyły się drzwi do luku bagażowego, a w wyniku gwałtownej dekompresji z maszyny wyssanych zostało dziewięciu pasażerów. Przyczyn katastrofy nigdy by nie wyjaśniony, gdyby nie upór rodziców jednej z ofiar.

W takich już czasach żyjemy, że nie sposób się obrócić, aby nie trafić na kolejne przykłady fascynująco szybkiego rozwoju robotów i sztucznej inteligencji. Może się wydawać, że od strony intelektualnej zagrażają nam rozległe modele językowe, takie jak ChatGPT, a od strony fizycznej wszelakie robopsy czy sprawniejsze od przeciętnego człowieka roboty humanoidalne takie jak Atlas.

Co trzeba zrobić, aby uciec zza więziennych krat, kiedy nasza postura nie pozwala się między nimi przecisnąć? Wystarczy na chwilę się stopić, wylać się na zewnątrz, a następnie powrócić do poprzedniego kształtu. Problem rozwiązany. Nie jest to przesadnie nowy pomysł. Wszak tak zachowywał przysłany z 2029 do 1995 roku terminator T-1000 grany przez Roberta Patricka w filmie Terminator 2: Dzień Sądu. No, tylko to był film, a my przecież mówimy o rzeczywistości.

Kiedy w bezchmurną noc spoglądamy w niebo, widzimy na nim setki gwiazd, pojedyncze planety, przelatujące nad nami samoloty i od czasu do czasu jakieś pojedyncze satelity. Wydawać by się zatem mogło, że miejsca na orbicie jest jeszcze mnóstwo. Pozory jednak mogą mylić. Od lat bardzo szybko rośnie zarówno liczba satelitów krążących wokół naszej planety, jak i liczba śmieci kosmicznych. Te drugie stanowią coraz poważniejszy problem.

Przez ponad półtora roku łazik marsjański Perseverance zbierał na dnie krateru Jezero próbki regolitu i skał marsjańskich, które za kilka lat zostaną zapakowane w niewielką rakietę i wysłane z Marsa w kierunku Ziemi. Zanim jednak do tego dojdzie, inżynierowie muszą stworzyć specjalny lądownik, który wyląduje w pobliżu łazika, odbierze od niego próbki, zapakuje do rakiety i wystrzeli w stronę Ziemi. Teraz mamy okazję zobaczyć, jak będzie wyglądał jeden z ostatnich elementów tego procesu.

Kiedy obsługa lotniska Kahului na wyspie Maui zobaczyła, jak wygląda podchodzący do lądowania samolot, założyli, że nie przetrwa on próby lądowania. Struktura kadłuba była tak poważnie uszkodzona, że zdumiewające było to, że samolot nie rozleciał się w powietrzu.

Załogowe loty na Marsa to zdecydowanie najważniejszy motyw w postrzeganiu eksploracji przestrzeni kosmicznej przez opinię publiczną. Zważając na to, że od lat miliardy dolarów wydawane są na zrealizowanie tej wizji, trzeba założyć, że prędzej czy później jakaś grupa śmiałków faktycznie stanie na rdzawym regolicie Czerwonej Planety. Po dolocie na Marsa nie będzie można od razu wystartować w podróż powrotną, trzeba założyć, że marsonauci będą potrzebowali do przetrwania zarówno habitatów, zapasów żywności, jak i energii elektrycznej.