Kosmos

Astronomowie z pomocą Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba dokonali obserwacji, która może przejść do historii. Po raz pierwszy udało się zarejestrować obraz planety krążącej w tzw. strefie zamieszkiwania jednej z gwiazd w układzie Alfa Centauri, najbliższym sąsiedzie Układu Słonecznego. Obiekt, najprawdopodobniej gazowy olbrzym, znajduje się w pobliżu Alfa Centauri A, a jego pozycja względem gwiazdy może...

Urodzony w Pabianicach Roman Gajda krótko po II wojnie światowej napisał jedną z pierwszych polskich powojennych powieści science-fiction – "Ludzie ery atomowej". Niedoceniona, zapomniana, ale nawet dziś zadająca ważne pytania. 10 marca 1928, Pabianice – odpowiada Jerzy Relski, gdy pytany jest o datę i miejsce urodzenia. To nie przypadek. W prawdziwym świecie, też w Pabianicach,...

Na zawsze pozostanie tym, który patrzył na Księżyc z bliska, ale dotknął czegoś znacznie większego - granicy ludzkiej wytrzymałości. Misja Apollo 13 uczyniła z niego symbol odwagi i opanowania, a jego życie było dowodem, że nawet w kosmicznej pustce można znaleźć drogę do domu. Jim Lovell ruszył w podróż, z której nikt już nie wraca....

Dlaczego marsjańskie łaziki tak łatwo grzęzną w pozornie płaskim terenie? Odpowiedź może leżeć nie w samych pojazdach, lecz w sposobie, jak są testowane na Ziemi. Zespół inżynierów z Uniwersytetu Wisconsin-Madison odkrył, że testy NASA wykonywane na Ziemi pomijają jeden niezwykle istotny czynnik: wpływ grawitacji na sam grunt, a nie tylko na pojazd. Chociaż inżynierowie symulowali...

Ludzkość wraca na Księżyc, ale tym razem nie tylko po to, by zostawić flagę i kilka śladów w pyle. Celem jest trwała obecność człowieka na powierzchni Srebrnego Globu. W tym ambitnym przedsięwzięciu bierze udział Europa, a konkretnie Włosi. Thales Alenia Space podpisała właśnie kontrakt z Włoską Agencją Kosmiczną (ASI) na zaprojektowanie modułu mieszkalnego dla astronautów....

Brzmi jak scenariusz z „Interstellar”, ale to czysta nauka. Powstał plan, który przynajmniej w teorii, pozwoliłby wysłać pierwszą w historii sondę w kierunku czarnej dziury. Nie chodzi jednak o gigantyczny statek kosmiczny z załogą, a o urządzenie tak małe, że mogłoby zmieścić się na opuszku palca. Plan jest prosty na papierze, ale piekielnie trudny w...

NASA powinna być gotowa do wysłania na Księżyc małej elektrowni jądrowej już za pięć lat. Ale nie o energię tu tylko chodzi, ale także o zarezerwowanie dla Stanów Zjednoczonych najlepszego miejsca. Być może nawet wytyczenie pierwszych granic na Księżycu. Kto pierwszy postawi reaktor jądrowy na Księżycu, ten może zyskać ogromną przewagę - technologiczną, gospodarczą, a...

Astronomowie zaprezentowali niezwykle szczegółowe zdjęcie odległej o 700 mln lat świetlnych gromady galaktyk Abell 3667. Obraz ukazuje fascynującą kosmiczną strukturę oraz zjawiska, które do tej pory były niewidoczne dla naukowców. Badacze z Uniwersytetu Browna stworzyli wyjątkowo precyzyjny obraz Abell 3667, gigantycznej gromady galaktyk, znajdującej się 700 milionów lat świetlnych od Ziemi. Nowe zdjęcie, będące efektem...

Czy Ziemia ma dla nas jakieś niespodzianki? Okazuje się, że tak. I nie chodzi wcale o zmiany klimatu, erupcje wulkanów czy trzęsienia ziemi. Tym razem naukowców zaskoczyło samo tempo, w jakim nasza planeta się obraca. Nasze dni stają się przez to krótsze. 5 sierpnia 2025 r. był dniem o 1,25 milisekundy krótszym niż standardowe 24...

Zaproponowany przez administrację Donalda Trumpa budżet federalny zakłada zakończenie istotnych misji satelitarnych NASA. OCO-2 i OCO-3. Od lat dostarczają danych o emisjach dwutlenku węgla, mogą wkrótce przestać istnieć. Wszystko mimo tego, że ich działanie wciąż przynosi duże korzyści nauce, rolnictwu i polityce klimatycznej. W ramach nowej propozycji budżetowej administracja Trumpa planuje całkowite zakończenie misji Orbiting...

Pierwszy lot rodzimej rakiety kosmicznej Perun coraz bliżej. Właśnie się dowiedzieliśmy, że testy silnika SF-1000 zakończyły się pełnym sukcesem. Już tej jesieni możemy być świadkami historycznego wydarzenia dla krajowego sektora kosmicznego. Gdyńska firma SpaceForest ogłosiła właśnie zakończenie testów kwalifikacyjnych silnika rakietowego SF-1000, który ma napędzić suborbitalną rakietę Perun. Próby obejmowały m.in. testy mechaniczne, termiczne, ciśnieniowe...

Pomimo wielokrotnych napraw rosyjski moduł Zwiezda na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej wciąż traci powietrze. Choć tempo wycieku spadło, problem od lat pozostaje nierozwiązany. Ostatnie próby naprawy nieszczelności w module Zwiezda przyniosły jedynie częściowy sukces. Jak poinformował Sergey Krikalyov, dyrektor wykonawczy programów załogowych w agencji Roskosmos, wyciek został wyraźnie zmniejszony, ale nie udało się go całkowicie zatrzymać....

Najdokładniejsze oko w historii obserwacji satelitarnej trafiło właśnie na orbitę. To może być początek nowej ery. Z Satish Dhawan Space Centre w Indiach w przestrzeń kosmiczną wyruszył właśnie NISAR, czyli najnowocześniejszy satelita radarowy, stworzony wspólnym wysiłkiem NASA i indyjskiej agencji ISRO. Dzięki niemu naukowcy będą w stanie śledzić zmiany na powierzchni Ziemi z dokładnością do...

Jeżeli ktoś już teraz sprowadza misję Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego do rozmowy o pierogach, to już wiem, dlaczego w Polsce nie możemy mieć miłych rzeczy. Wcale nie o narodowym daniu polski astronauta mówił najwięcej. Ostatnio z przerażeniem przyglądałem się komentarzom dotyczącym misji Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego. Jakiej misji?! – pytali ich autorzy, sugerując, że to wszystko pic na wodę,...

Gdy końcówka lipca płynnie przechodzi w sierpień, na polskim niebie zaczyna się prawdziwe przedstawienie. Niepotrzebne bilety, brak limitu miejsc, a najlepsze wszystko dzieje się nad naszymi głowami. Mowa oczywiście o Perseidach, jednym z najefektowniejszych rojów meteorów, które każdego lata przecinają niebo. Choć w tym roku Księżyc nieco pokrzyżuje plany łowcom „spadających gwiazd”, to wciąż warto...

Czy sztuczna inteligencja właśnie pozbawiła polską firmę 17 mln zł dotacji? KP Labs z Gliwic zderzyło się ze ścianą, gdy okazało się, że ocena ich wniosku została prawdopodobnie oparta na fałszywych informacjach wygenerowanych przez AI. Wyobraź sobie, że prowadzisz innowacyjną firmę z branży kosmicznej, która podbija świat swoimi unikalnymi rozwiązaniami. Tworzysz technologię, która lata w...

Prof. Avi Loeb, znany z niekonwencjonalnych hipotez astronom z Uniwersytetu Harvarda, znów daje o sobie znać. Tym razem powodem zamieszania jest kometa 3I/ATLAS. Jego zdaniem może to być statek obcych. Kometa 3I/ATLAS została odkryta 1 lipca 2025 r. przez teleskop ATLAS w Chile i podobnie jak słynna 1I/Oumuamua z 2017 r. nadlatuje do nas z...

Astronomowie odnotowali zjawisko, z którym nigdy wcześniej się nie spotkano. Gwiazda, która otarła się o supermasywną czarną dziurę i cudem przetrwała, wróciła po niemal dwóch latach na kolejne niebezpieczne spotkanie. Odkrycie to może zmienić dotychczasowe rozumienie zjawisk zwanych TDE. Zespół badaczy śledzący odległe galaktyki zauważył zaskakujące zjawisko oznaczone jako AT 2022dbl. Były to 2 niemal identyczne...

Wyobraź sobie: budzisz się rano, jeszcze półprzytomny sięgasz po telefon i widzisz to. We wszystkich aplikacjach, mediach, wiadomościach: potwierdzono istnienie obcej cywilizacji. Nie chodzi o bakterie ukryte gdzieś pod lodem Europy czy Marsa. Chodzi o coś znacznie poważniejszego – technologiczną sygnaturę pozaziemskiej inteligencji. Ślady technologii, które mogą świadczyć o istnieniu obcej cywilizacji. Co wtedy? Na...

Astronomowie i fizycy pracują niczym kosmiczni detektywi, a ta historia tylko to potwierdza. Oto przepis na międzygalaktyczny kryminał. Widma wkraczają do akcji Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba (JWST) działa zaledwie od kilku lat, ale już teraz jego osiągnięcia zaczynają zmieniać naszą wiedzę o kosmosie, a najnowsze omawia serwis Universe Today. Chodzi o nowy zestaw danych, który...