Kosmos

Jeszcze dekadę temu wielu patrzyło na polski sektor kosmiczny z przymrużeniem oka. Dziś już nikt się nie śmieje – bo Polska, choć nie wysyła ludzi na Księżyc, staje się ważnym ogniwem globalnego łańcucha dostaw dla przemysłu kosmicznego. I to takiego przez wielkie "K". Rodzime firmy projektują satelity, dostarczają precyzyjne instrumenty optyczne, tworzą oprogramowanie do przetwarzania...

Wrocławski SatRev pokazał pierwsze rezultaty ambitnej misji BlueBON. Wspólny projekt z południowokoreańskim TelePIX ma pomóc w walce ze zmianami klimatycznymi i właśnie rozpoczął swoją pracę na orbicie. BlueBON to ważący 11 kg satelita, który został wyniesiony na orbitę 14 stycznia 2025 r. podczas misji SpaceX Transporter-12. Urządzenie na zaplanowaną pozycję trafiło dzięki wykorzystaniu transferowego pojazdu...

Mars kusi nas swoją tajemniczością, a wizje kolonizacji rozpalają wyobraźnię. Problem w tym, że dzisiaj ewentualna podróż na Czerwoną Planetę to prawdziwa odyseja. Około dziewięciu miesięcy w ciasnej puszce, na łasce kosmicznej pustki. Ale co by było, gdybyśmy mogli skrócić ten czas o połowę? Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) ma na to pewien pomysł: napęd nuklearny....

Voyagery przekroczyły nieznaną dotąd granicę Układu Słonecznego i natrafiły na zaskakujące zjawisko. W miejscu, gdzie kończy się wpływ wiatru słonecznego, a zaczyna przestrzeń międzygwiezdna, sondy NASA zarejestrowały temperatury dochodzące do 50 tys. K. Naukowcy określają to zjawisko mianem ściany ognia. Wysłane w 1977 r. sondy Voyager 1 i 2 miały początkowo za zadanie badać planety...

Miała być historyczna chwila i wielkie wydarzenie dla polskiej nauki. Dr Sławosz Uznański-Wiśniewski, miał dziś wyruszyć na Międzynarodową Stację Kosmiczną w ramach misji Axiom 4. Niestety, SpaceX poinformowało, że start rakiety Falcon 9 został w ostatniej chwili odwołany. To już czwarta zmiana terminu startu. SpaceX ogłosiło decyzję o wstrzymaniu misji Axiom 4 na platformie X...

W nocy z 10 na 11 czerwca 2025 r. nad Polską rozegra się jedno z najpiękniejszych zjawisk astronomicznych dekady. Na niebie pojawi się tzw. Truskawkowy Księżyc – pełnia, która nie tylko zachwyci kolorami, ale i swoją nietypową pozycją tuż nad horyzontem. Będzie to najniżej położona pełnia od 2007 r., a kolejna taka okazja trafi się...

To, co jeszcze kilka lat temu wydawało się niemożliwe, właśnie stało się rzeczywistością. Zespół naukowców z amerykańskiego Narodowego Obserwatorium Słonecznego (NSO) uchwycił najostrzejszy obraz powierzchni Słońca w historii. Z pomocą największego teleskopu słonecznego świata – NSF Daniel K. Inouye Solar Telescope – udało się zobaczyć zjawiska zachodzące na Słońcu z dokładnością, o jakiej wcześniej mogliśmy...

Gdy naukowcy pierwszy raz pokazali światu obraz czarnej dziury w galaktyce M87, zaparło nam dech w piersiach. Teraz ten kosmiczny potwór wraca – i znowu robi to z przytupem. Nowe badania pokazują, że supermasywna czarna dziura w centrum M87 wiruje z prędkością aż 80 proc. maksymalnej dozwolonej przez prawa fizyki. Czarna dziura w galaktyce M87...

Nowe panoramiczne zdjęcie Marsa, które NASA udostępniła światu, zapiera dech w piersiach – nie tylko z powodu swojej urody, ale też dlatego, co mówi nam o Czerwonej Planecie. Sonda 2001 Mars Odyssey uchwyciła gigantyczny wulkan Arsia Mons przebijający się przez warstwę porannych chmur. Arsia Mons to prawdziwy kolos – wulkan ten wznosi się na wysokość...

Gdy dwa gigantyczne ego zderzają się w przestrzeni publicznej, efekty uboczne odczuwają miliony ludzi - od astronautów na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej po akcjonariuszy Tesli, którzy w ostatni czwartek obserwowali jak wartość ich inwestycji topnieje w tempie większym niż lodowce na Grenlandii. Jeszcze niedawno Musk był prawą ręką Trumpa, kierując Departamentem Efektywności Rządowej (DOGE) i nosząc...

Kiedy myślimy o kolonizacji Marsa, wyobrażamy sobie futurystyczne miasta pod kopułami, łaziki sunące po czerwonych wydmach i astronautów w wysokich skafandrach. Ale co, jeśli zamiast przystosowywać ludzi do Marsa, spróbowalibyśmy przystosować Marsa do ludzi? Przez lata wydawało się to tak odległe, jak podróż do innej galaktyki. A jednak grupa naukowców z Pioneer Research Labs i...

Japonia musi jednak jeszcze trochę powalczyć o Księżyc. Zaplanowane lądowanie sondy Resilience zakończyło się fiaskiem. Resilience to 2. lądownik programu HAKUTO-R, kóry jest realizowany przez japońską firmę ispace. Projekt miał stanowić odpowiedź prywatnego sektora na rosnące zapotrzebowanie na transport księżycowy i rozwój komercyjnych usług w przestrzeni kosmicznej. Start misji odbył się w styczniu 2025 r....

Europejska Agencja Kosmiczna oficjalnie rozpoczęła misję Flyeye-1. Pracę rozpoczął właśnie pierwszy teleskop nowej generacji, który wygląda jak oko owada. To początek systemu wczesnego ostrzegania, który ma chronić Ziemię przed potencjalnie katastrofalnym zderzeniem z asteroidą. Flyeye-1 przeszedł właśnie test tzw. pierwszego światła, który polega na wykonaniu próbnych obserwacji w warunkach zbliżonych do operacyjnych. Przeprowadzono go w...

Właśnie dowiedzieliśmy się o istnieniu zupełnie nowej klasy kosmicznych eksplozji. Są tak potężne, że przebijają wszystko, co do tej pory znaliśmy. Silniejszy od tych wybuchów był jedynie sam Wielki Wybuch. Astronomowie z Instytutu Astronomii Uniwersytetu Hawajskiego (IfA) nazwali te zjawiska extreme nuclear transients, czyli w skrócie ENT. To wydarzenia, które nie tylko rozpalają wyobraźnię, ale...

Już jutro Japonia podejmie kolejną próbę zapisania się na kartach historii. Prywatna sonda firmy ispace ma wylądować na Księżycu. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, będzie to pierwsze udane lądowanie komercyjnego statku kosmicznego z Japonii na powierzchni Srebrnego Globu. Statek o nazwie Resilience, który od stycznia jest w drodze, ma podjąć podejście do lądowania około...

To już ten czas – ciepłe, wręcz letnie wieczory, a na niebie spektakularne widoki. Wszystko za sprawą obłoków srebrzystych. Jak tłumaczyliśmy na łamach Spider’s Web, obłoki sferyczne to najwyższe chmury obserwowane z powierzchni Ziemi. Przeważnie ich barwa jest niebieskawa bądź też srebrzysta, choć zdarza się pomarańczowa do czerwonej. To właśnie dzięki temu są widoczne na...

Ta rakieta nie tylko efektownie wygląda, lecz także prezentuje szereg zaawansowanych rozwiązań technicznych. Cel? Wynieść miniaturowego satelitę na 9 km wysokości i wrócić z sukcesem. Stworzony przez Studenckie Koło Astronomiczne Politechniki Warszawskiej Twardowsky 2 mierzy ponad 4 m długości i ma średnicę 200 mm. Jest to rakieta sondująca, wykorzystywana do testów, eksperymentów i edukacji. Konstrukcja...

Kosmiczne plany czasem wymagają nieziemskiej cierpliwości. Axiom Space oficjalnie ogłosiło kolejne przesunięcie startu misji Ax-4, w ramach której polski astronauta projektowy ESA Sławosz Uznański-Wiśniewski ma dotrzeć na Międzynarodową Stację Kosmiczną.

Naukowcy od dawna zgodnie przewidywali, że Droga Mleczna – nasza galaktyczna ojczyzna – zderzy się z sąsiednią galaktyką Andromedą. To miała być kosmiczna kolizja tytanów, która stworzy jedną gigantyczną galaktykę, ochrzczoną jako Mleczomeda. Ale nowe badania sugerują, że ten scenariusz wcale nie jest tak pewny, jak dotąd sądzono.

Japonia intensyfikuje prace nad technologią przesyłu energii słonecznej z kosmosu na Ziemię. Projekt OHISAMA zakłada wykorzystanie satelitów wyposażonych w panele słoneczne do zbierania energii na orbicie i przesyłania jej w postaci mikrofal do naziemnych stacji odbiorczych.