Kosmos

Teleskop Jamesa Webba, czyli najpotężniejsze oko ludzkości na wszechświat, dostrzegł coś, co na nowo każe nam zrewidować naszą wiedzę o kosmosie. Astronomowie natknęli się na "prawie nagą" czarną dziurę, która mogła powstać zaledwie sekundę po Wielkim Wybuchu. Jeśli te rewelacje się potwierdzą, to będziemy świadkami prawdziwej rewolucji w kosmologii. Astronomowie dostrzegli w ostatnim czasie gigantyczną...

Już w tę niedzielę, 7 września 2025 r., niebo przygotuje dla nas spektakularny pokaz. W Polsce będzie można zobaczyć całkowite zaćmienie Księżyca, jedno z najpiękniejszych zjawisk astronomicznych, jakie możemy podziwiać gołym okiem. Jeśli tylko dopisze pogoda, warto zarezerwować sobie chwilę, spojrzeć w górę i zobaczyć, jak nasz naturalny satelita zamienia się w krwawy księżyc. Zaćmienie...

NASA wraz z Uniwersytetem w Leicester pracują nad nową baterią jądrową z izotopem ameryku-241. Jej trwałość to aż 433 lata. NASA praktycznie od zawsze swoje sondy kosmiczne napędza energią pochodzącą z radioizotopów, jednak dotychczas wykorzystywano do tego głównie pluton-238 o połowicznym czasie rozpadu wynoszącym 88 lat. Najwidoczniej naukowcom nie wystarczał taki czas i stwierdzili, że...

Sławosz ma się czego obawiać? Najnowsze badania wykazały, że nawet krótki pobyt w przestrzeni kosmicznej może znacząco przyśpieszyć procesy starzenia komórkowego. Po zaledwie 32 dniach lotu kosmicznego komórki macierzyste odpowiedzialne za zdrowie krwi i układu odpornościowego wykazały oznaki starzenia molekularnego. Wyniki tych obserwacji wskazują zagrożenia, z jakimi mierzą się astronauci podczas długich misji poza Ziemią....

NASA przygotowuje się do wielkiego powrotu na Księżyc, a jednym z większych wyzwań w ramach misji Artemis okazuje się zaprojektowanie odpowiedniego koła. Amerykańska agencja kosmiczna ogłosiła właśnie konkurs, w którym inżynierowie, studenci i entuzjaści z całego świata mają zaprojektować opony do łazika księżycowego nowej generacji. Choć lądowanie załogowe w ramach programu Artemis planowane jest dopiero...

Księżyc dostarczy nam w ten weekend niezwykłych wrażeń. Zobaczyć będziemy mogli całkowite zaćmienie naszego satelity. Przygotujcie się na fantastyczny pokaz na niebie. Już w najbliższą niedzielę, 7 września, czeka nas drugie w tym roku całkowite zaćmienie Księżyca. To wyjątkowe zjawisko będzie widoczne również z Polski i w przeciwieństwie do marcowego półcieniowego zaćmienia, dostarczy obserwatorom znacznie...

Czy porzucenie klasycznego, okrągłego kształtu teleskopów może przybliżyć nas do odkrycia życia pozaziemskiego? Zespół badaczy z Rensselaer Polytechnic Institute i NASA twierdzi, że tak i proponuje prostokątny teleskop kosmiczny, który ma szansę dostrzec nawet 25 potencjalnie zamieszkałych światów w promieniu 30 lat świetlnych od Ziemi. Nowa koncepcja w odpowiedzi na stare ograniczenia Choć takie teleskopy,...

Naukowcy z Los Alamos odkryli, co powoduje szkodliwe wyładowania na satelitach. Nowe dane mają pomóc w ochronie elektroniki w kosmosie. Dlaczego satelity nagle przestają działać, mimo braku widocznych uszkodzeń mechanicznych? Naukowcy z Los Alamos National Laboratory poznali przyczynę zjawiska, które od lat frustrowało inżynierów misji kosmicznych. W najnowszym badaniu wykazano, że za nagłe wyładowania elektryczne...

Naukowcy zaobserwowali zjawiska, które podważają obowiązujące od wieków prawa grawitacji. Wyniki badania szerokich układów podwójnych sugerują, że w ekstremalnych warunkach siły grawitacyjne działają inaczej, niż przewidują to modele Newtona i Einsteina. Od ponad stu lat fizyka opiera się na dwóch filarach opisujących siłę grawitacji – prawie powszechnego ciążenia Newtona oraz ogólnej teorii względności Einsteina. Choć...

Uwaga, miłośnicy pięknego nieba. Zbliża się potężna burza słoneczna, która może sprawić, że w Polsce widoczna będzie zorza polarna. Spektakl nad Polską zawdzięczać będziemy długotrwałemu, trzygodzinnemu rozbłyskowi o magnitudzie M2.7, który wybuchł 30 sierpnia w rejonie aktywnym plamy słonecznej 4199. Zapoczątkował on szybko przemieszczający się, skierowany prosto w stronę Ziemi, koronalny wyrzut masy (CME). Według...

Można powiedzieć, że wnętrze Czerwonej Planety przypomina geologiczną kapsułę czasu. Nowe badania wykazują, że Mars w swoim płaszczu przechował ślady dawnych zderzeń z obiektami wielkości planetoid, które uformowały jego obecną strukturę. Zespół naukowców ponownie przeanalizował dane sejsmiczne zebrane przez sondę InSight i natrafił na niejednorodności w budowie wewnętrznej Marsa. W obrębie płaszcza tej planety zidentyfikowano...

Nowe zdjęcia Mgławicy Motyla ujawniają zaskakująco bogaty świat pyłów, minerałów i związków chemicznych. Choć nie tam rodzą się bezpośrednio planety, właśnie w takich miejscach powstają ich budulce, od kryształów po związki węgla, z których może narodzić się życie. Mgławica Motyla (NGC 6302) położona około 3,4 tys. lat świetlnych od Ziemi w konstelacji Skorpiona od dawna...

Wicepremier i szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz podczas otwarcia Centrum Kontroli Misji Satelitarnych zapowiedział, kiedy dokładnie na orbitę trafią pierwsze polskie satelity. Mowa o jednostkach z programu PIAST oraz satelitach komercyjnych ICEYE. W listopadzie na orbitę trafią 2 typy urządzeń: opracowane w ramach rodzimego przemysłu obronnego nanosatelity PIAST oraz komercyjne satelity ICEYE, które zostały zakupione w...

Słońce, choć wydaje się nam spokojną, żółtą kulą na niebie, w rzeczywistości jest areną nieustannych, gwałtownych zjawisk. Jednym z nich są rozbłyski słoneczne, potężne erupcje energii, które mogą mieć realny wpływ na nasze życie tutaj, na Ziemi. Naukowcy właśnie dokonali przełomu w ich badaniu, a wszystko dzięki nowemu, kosmicznie precyzyjnemu teleskopowi. Najnowsze obserwacje przeprowadzone za...

Po serii niepowodzeń i spektakularnych eksplozji, w końcu nadszedł ten dzień. Największa rakieta w historii ludzkości, Starship, zaliczyła swój najbardziej udany test w ostatnich miesiącach. SpaceX odetchnął z ulgą. Start z kosmodromu Starbase w Teksasie, który odbył się w nocy czasu polskiego, był zaledwie preludium do rzeczy wielkich. Cały świat wstrzymał oddech, gdy Super Heavy,...

Wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz spotkał się w Warszawie z Kamalem Ghaffarianem, prezesem amerykańskiej firmy Axiom Space. Tematem rozmów było zaangażowanie polskich firm w jeden z najbardziej ambitnych projektów kosmicznych ostatnich lat, czyli budowę komercyjnej stacji orbitalnej. Spotkanie odbyło się 25 sierpnia w Warszawie i zakończyło się wspólnym briefiengiem prasowym ministra obrony oraz prezesa Axiom Space. Głównym...

Jeden z amerykańskich fizyków zaproponował, by największy księżyc Jowisza wykorzystać jako naturalny detektor cząstek ciemnej materii. Według jego koncepcji ślady po hipotetycznych zderzeniach mogłyby być widoczne na jego powierzchni. Ciemna materia to zagadkowy składnik Wszechświata, który według obliczeń stanowi aż 85 proc. całkowitej masy kosmosu. Nie emituje światła i bardzo słabo oddziałuje z materią, co...

Astronomowie odkryli najjaśniejszy rozbłysk radiowy w historii. Powstał 130 mln lat świetlnych od Ziemi i był tak potężny, że przez ułamek sekundy przyćmił całą swoją galaktykę. To jedno z najbliższych i najbardziej tajemniczych zjawisk tego typu, jakie udało się zarejestrować. Szybki rozbłysk radiowy to potężny błysk emisji radiowej trwający zaledwie kilka milisekund, w trakcie którego...

To nie tylko kolejny budynek czy instalacja, to realny, działający element infrastruktury, który pozwala nam na samodzielne prowadzenie operacji kosmicznych. Wojskowa Akademia Techniczna otwiera Centrum Kontroli Misji Satelitarnych i zaprezentuje operacyjne możliwości swojego Segmentu Naziemnego – w pełni funkcjonalnej infrastruktury pozwalającej na obsługę i prowadzenie misji satelitarnych. Wojskowa Akademia Techniczna stała się tym samym pierwszą...

Asteroida Apophis zbliży się do Ziemi w 2029 r. tak blisko, że będzie widoczna gołym okiem. Europa i Japonia chcą wykorzystać tę okazję do naukowego treningu, czyli wspólnej misji, która ma przygotować ludzkość na ewentualne zagrożenie z kosmosu. Japońska agencja kosmiczna JAXA ogłosiła, że wesprze Europejską Agencję Kosmiczną w realizacji misji Ramses, której celem będzie...