Kosmos

Od 25 grudnia minęło już dziesięć dni, a Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba spisuje się jak na razie doskonale. Niemal każdego dnia inżynierowie z zespołu misji informują o kolejnym udanym etapie rozkładania teleskopu. Właśnie teraz trwa jedna z kluczowych faz tego procesu.

W ostatni dzień 2021 roku administrator NASA Bill Nelson poinformował, że administracja prezydenta Joe Bidena postanowiła wydłużyć działalność Międzynarodowej Stacji Kosmicznej do 2030 roku. To bardzo dobra decyzja.

Początek nowego roku to doskonała okazja na spojrzenie wstecz. Co wydarzyło się w ciągu ostatnich 365 dni w astronomii i eksploracji przestrzeni kosmicznej. Czy jakiś zespół badawczy wyróżnił się na tle pozostałych? Czy ktoś nabroił bardziej niż inni? Wbrew pozorom, 2021 rok obfitował w ogrom ciekawych wydarzeń i konkurencja zarówno do miana „kitu” i „hitu” 2021 roku jest duża.

To miało prawo się nie udać. Inżynierowie nadzorujący uruchamianie Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba mieli podwójny powód do świętowania w sylwestrową noc. Osłona przeciwsłoneczna jest już rozwinięta.

Pluton znów będzie planetą? Okazuje się, że jest taka możliwość. Naukowcy rozważają zmianę klasyfikacji według której przyznawane jest miano planety. Tylko, że ten ruch spowoduje, że będziemy mieli... 150 planet.

Z precyzyjnymi obserwacjami astronomicznymi jest tak, że nawet kiedy mamy do czynienia z najnowocześniejszymi instrumentami zainstalowanymi na największych teleskopach na Ziemi, to żeby zaobserwować niektóre zjawiska, potrzebujemy sporo szczęścia. Jakby nie patrzeć bardzo często naukowcy chcą przyjrzeć się uważnie jakiejś eksplozji, a rzadko kiedy jakakolwiek gwiazda wskazuje termin ewentualnej eksplozji.

Koniec roku to często czas refleksji nad mijającą przeszłością, ale także spojrzenie w przyszłość, czasami nawet tę dalszą. Taki nastrój też dopadł astrobiologów, którzy rozważają, jak może wyglądać w przyszłości załogowa eksploracja już nie tylko Księżyca czy Marsa, ale także księżyców Jowisza czy Saturna. Ich wizja może stanowić swego rodzaju ostrzeżenie.

Od pół wieku nie widzieliśmy takiego wyścigu kosmicznego na Księżyc jak teraz. Stany Zjednoczone i Chiny startowały z zupełnie innych poziomów. Jeszcze jakiś czas temu wydawało się, że Chiny mają do nadgonienia całe dekady rozwoju technologii kosmicznych. Teraz jednak wygląda powoli na to, że to Amerykanie muszą się napocić, aby dogonić metodycznych Chińczyków.

Elon Musk w mailu do swoich pracowników przekonywał, że firma znalazła się w poważnych opałach na skutek niewystarczającego tempa produkcji silników Raptor, które mają napędzać rakietę Starship oraz jej pierwszy człon Super Heavy. Co ważne, w tym samym mailu Musk przekonywał, że aby cały projekt spiął się finansowo, firma musi osiągnąć częstotliwość startów Starshipa na poziomie co najmniej jednego lotu na dwa tygodnie, co już wtedy wydawało się abstrakcyjnie ambitnym planem. Teraz sytuacja zrobiła się jeszcze poważniejsza.

Rosja, niegdyś potęga sektora kosmicznego, jeden z dwóch hegemonów eksploracji przestrzeni kosmicznej nie ma lekko w ostatnich latach. Rosyjski sektor kosmiczny zalicza klęskę za klęską. Sądząc po poniedziałkowym starcie rakiety Angara A5, pech nie opuszcza Roskosmosu.

Droga Mleczna, czyli galaktyka do której należy Ziemia, może być jednym, wielkim tunelem czasoprzestrzennym - twierdzą włoscy naukowcy. Co więcej, teoretycznie możliwe byłoby nawet podróżowanie w jego wnętrzu, bo obliczenia wskazują że jest on przenikalny.

Wyobraźcie sobie Międzynarodową Stację Kosmiczną, ale dziesięciokrotnie większą. Na jej pokładzie niektóre korytarze miałyby ponad kilometr długości. To wcale nie musi być science fiction. Taki statek kosmiczny chcą wybudować Chińczycy.

Mimo że od startu Kosmicznego teleskopu Jamesa Webba minęło już pięć dni, to wciąż docierają na Ziemię informacje, że sam start był bardziej udany, niż się można było tego spodziewać.

Skoro z ogromu kosmosu wynika że powinny w nim być inne cywilizacje, dlaczego Kosmos milczy? W samej Drodze Mlecznej jest około 400 miliardów gwiazd, a w obserwowalnym Wszechświecie około 300 tryliardów. Nawet jeśli inteligentne życie pojawia się na znikomym procencie planet, wciąż powinno istnieć mnóstwo cywilizacji innych niż ziemska

Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba powoli nabiera kształtu. Dzisiaj rozpoczęło się rozkładanie potężnej osłony termicznej teleskopu. To kluczowa i bardzo trudna operacja dla dalszych losów misji. Zadanie składa się z wielu etapów, a bardzo cienkie membrany po rozłożeniu będą zajmowały powierzchnię porównywalną z kortem tenisowym.

Kiedyś o śmieciach kosmicznych pisało się raz na kilka miesięcy. W ostatnich latach jednak, a szczególnie w ostatnich miesiącach można pisać już co miesiąc. Liczba incydentów na orbicie rośnie w zastraszającym tempie. Mimo to wciąż nikt się nie zabrał do regulowania ruchu na orbicie okołoziemskiej.

Rok 2021 jest najkrótszy od kiedy czas zaczęły wyznaczać zegary atomowe. Wszystkiemu winny jest ruch obrotowy Ziemi, bo od 2020 roku nasza planeta znacznie przyspieszyła. Oznacza to, że nowy, 2022 rok przywitamy z opóźnieniem 65 ms. Jeżeli Ziemia nie zwolni, po raz pierwszy w historii może dojść do odjęcia sekundy.

Wychodząc od zasady skromności, zdefiniowanej przez prof. Avi Loeba z Harvardu, powinniśmy założyć, że ani Słońce, ani Ziemia, ani życie na jej powierzchni nie są niczym wyjątkowym. Powstaje zatem pytanie, skoro nie jesteśmy tacy wyjątkowi, to gdzie są inni tacy jak my, których w bezkresnym wszechświecie powinno być co najmniej tyle, co w Star Treku.

Jeżeli we wszechświecie istnieją inne cywilizacje, to wkrótce się o nich dowiemy. Agencje kosmiczne na całym świecie budują coraz nowsze teleskopy, które będą w stanie zobaczyć coraz mniejsze i odleglejsze obiekty w przestrzeni kosmicznej. Być może tak natkniemy się na obcych. Co wtedy się stanie z religiami na całym świecie?

Widzieliście już nowy film pt. Nie patrz w górę na Netflixie? Film zaczyna się tak: astronomka odkrywa w trakcie obserwacji astronomicznych kometę zmierzającą w kierunku Słońca. Po dokładniejszych obliczeniach przeprowadzonych przez naukowca granego przez Leo di Caprio okazuje się, że kometa za kilka miesięcy uderzy w Ziemię. Jeżeli takie odkrycie wydaje się mało prawdopodobne, to zobaczcie co właśnie zarejestrowała sonda kosmiczna Solar Orbiter.