Kosmos

To doskonały początek pracy najnowszego teleskopu kosmicznego, na którego wystrzelenie środowisko astronomów musiało czekać długie lata. Astronomowie potwierdzili właśnie, że cztery odległe galaktyki odkryte w pierwszych miesiącach pracy teleskopu są najodleglejszymi, jakie dotychczas udało się dostrzec.

Dzięki nowoczesnym instrumentom obserwacyjnym naukowcy w ostatnich latach odkrywają nowe planety pozasłoneczne oraz powoli poznają całe układy planetarne. Ten fakt jednak nie powinien w nikim budować przekonania, że w takim razie nasz własny układ planetarny znamy już na wylot. Otóż nie znamy.

Aktualnie trwa pierwsza, jeszcze bezzałogowa misja programu Artemis. Za dwa lata w podróż dokoła Księżyca wybiorą się ludzie, a potem w końcu staniemy ponownie na Księżycu. Do tego jednak potrzeba lądownika załogowego. Już wiemy, kto wybuduje pierwszy, wkrótce dowiemy się, kto wybuduje drugi.

Dwa tygodnie temu inżynierowie stracili kontakt z jednym z satelitów obserwujących Ziemię. Pomimo wielodniowych wysiłków nie udało się przywrócić połączenia. Co się stało?

Może i Elonowi Muskowi nie wychodzi panowanie nad Twitterem, ale już biznes związany z zapewnianiem internetu satelitarnego wychodzi mu całkiem dobrze. Stale rozrastająca się konstelacja tysięcy satelitów Starlink dostarcza już internet wielu ludziom na całym świecie. Teraz jednak SpaceX tworzy drugi projekt tego typu.

Kiedy niemal półtora roku temu dron Ingenuity przygotowywał się do pierwszego silnikowego lotu nad powierzchnią innego globu niż Ziemia, naukowcy zastanawiali się, czy uda mu się w ogóle poderwać i czy uda się nim bezpiecznie wylądować.

Wyobraźmy sobie - czysto teoretycznie - taką sytuację. W kierunku Ziemi leci planetoida, o której astronomowie dowiedzieli się na zaledwie pół roku przed zderzeniem. Tak niewielkie wyprzedzenie nie daje nam żadnej przewagi. Nie jesteśmy bowiem w stanie przygotować misji kosmicznej, w ramach której bylibyśmy w stanie zmienić trajektorię lotu planetoidy na tyle, aby bezpiecznie ominęła naszą planetę. Pozostaje przygotować się na uderzenie. Co więcej, jak na razie nie wiadomo, w które miejsce na powierzchnię Ziemi owa planetoida spadnie.

Jednym z częstszych zastosowań chmury jest pełnienie roli cyfrowej infrastruktury dla sieci czujników Internetu rzeczy. A gdyby tak tymi czujnikami były sondy kosmiczne czy sztuczne satelity? Już nie trzeba gdybać, bo Amazon tego dokonał.

Wszystko, co dzisiaj obserwujemy we wszechświecie miało swój jeden wspólny początek 13,8 miliarda lat temu. Wtedy to w Wielkim Wybuchu powstał wszechświat. Na początku jednak nie było w nim ani galaktyk, ani nawet tworzących ich gwiazd.

Jeżeli takie widoki będą mogli podziwiać astronauci realizujący już za dwa lata misję Artemis II, to autentycznie będę im zazdrościł.

Pamiętacie jeszcze ten wspaniały okres w historii SpaceX, gdy niemal co kilka dni eksplodował, a to zbiornik na paliwo do Starshipa, a to w końcu spadający z wysokości 10 km i próbujący wylądować prototyp rakiety? Wtedy aż dało się czuć następujący po każdej porażce postęp i wprowadzane niemal na żywo udoskonalenia. Ciąg eksplozji jednak ustał po tym, jak Starship w końcu bezpiecznie wylądował po podskoku na 12 km.

Naukowcy z Kanady przekonani są, że możemy dostać się do najbliższej gwiazdy w ciągu zaledwie 200 lat. Musimy tylko w tym celu skopiować metodę lotu od albatrosów i szybowników.

Przypadki chodzą po ludziach. Patrick Wiggins, amator astronomii obserwujący nocne niebo dostrzegł zaskakująco jasną eksplozję wewnątrz Układu Słonecznego. Szczegółowa analiza pozwoliła ustalić, co tak naprawdę się wydarzyło.

Tsunami na Marsie? Przecież tam nie ma wody w stanie ciekłym. Owszem, teraz nie ma, ale 3,5 miliarda lat temu Układ Słoneczny wyglądał zupełnie inaczej niż obecnie. Mars nie przypominał suchej, rdzawej planety, jaką dzisiaj możemy obserwować na nocnym niebie.

W przestrzeni kosmicznej znajduje się bardzo wiele fascynujących obiektów kosmicznych, których zrozumienie wydaje się dość trudne. Mamy czarne dziury, mamy rotujące kilkaset razy na sekundę gwiazdy neutronowe. Istnieje jednak grupa obiektów, które jak na razie są tylko konstruktami matematycznymi, czysto teoretycznymi, których nikt nigdy nie zaobserwował i które być może poza teorią nie istnieją. Do tej kategorii należą chociażby tunele czasoprzestrzenne.

O godzinie 22:54 polskiego czasu w czwartek 1 grudnia statek załogowy Orion znajdujący się na odległej wstecznej orbicie wokół Księżyca uruchomił na dwie minuty swój silnik. Zmiana prędkości wywołana tym manewrem pozwoliła statkowi wyrwać się spod wpływu grawitacji Księżyca i rozpocząć podróż powrotną w kierunku Ziemi.

Jeszcze dziesięć lat temu sama idea fotografowania planet pozasłonecznych graniczyła z fantastyką. Owszem, człowiek odkrywa egzoplanety od blisko trzech dekad, ale czym innym jest odkryć planetę, a czym innym ją faktycznie sfotografować. Tymczasem, nowy superjowisz może trafić do albumu ze zdjęciami.

Nic tak bardzo nie działa na wyobraźnię miłośnika astronomii jak anteny radiowe wycelowane w niebo. Teleskop optyczny to teleskop optyczny, może zobaczyć piękne obiekty kosmiczne. Wycelowana w niebo czasza radioteleskopu prowokuje do myślenia, że być może odbierze ona sygnał od obcych. Chiński Solar Radio Telescope prowokuje właśnie takie myśli.

W 1969 roku człowiek postawił stopę, wróć, but skafandra na powierzchni Księżyca. To był wielki krok dla ludzkości. W 1972 roku wycieczki na Księżyc już na nikim nie robiły większego wrażenia. A potem już tam nikt nie poleciał. Pięćdziesiąt lat później zbliżamy się jednak do powrotu na Księżyc na dobre. NASA już nawet szuka budowniczych dla baz księżycowych.

Zaledwie kilka tygodni temu cumowaniem modułu Mengtian zakończyła się trwająca od 18 miesięcy budowa chińskiej stacji kosmicznej Tiangong. W kierunku nowej, nowoczesnej stacji kosmicznej z zazdrością spogląda spora część świata. Teraz okazuje się, że do wysłania tam instrumentów naukowych ustawiła się już spora kolejka.