Google wie, że moje dzieci chcą jechać na hotdoga

Otóż, gdy odbierając moich Synów z tenisa spojrzałem na powiadomienie, które wywołał wibracją na moim nadgarstku Apple Watch, zobaczyłem informację z Google Maps o tym, że trasa do ul Sienkiewicza 3 w Sosnowcu zajmie mi 7 minut.

Przyznaję, zmroziło mnie, gdy zdałem sobie sprawę z tego, że pod tym adresem mieści się stacja benzynowa, na której po tenisie dość często moje dzieci pałaszują hotdogi. Pierwsze zdanie mojego młodszego Syna, gdy dwie minuty później pakował się do samochodu? - Tatuś, wbijamy na hotdogi!

Ja wiem, hotdogami na stacjach benzynowych to generalnie nie ma się co przechwalać, ale myślę, że każdy rodzic mnie zrozumie - weź tu odmów dziecku, tym bardziej prośby o jedzenie. I wcale nie chodzi o to, że w domu później nie trzeba będzie już robić kolacji… No, może prawie w ogóle nie o to chodzi.

I nie chodzi nawet o to, że Google Maps zasugerował mi pomoc, za którą powinienem być wdzięczny - w końcu poinformował mnie jaki jest szacowany czas dojazdu do destynacji, do której rzeczywiście się udawałem.

To oczywiście nie jest nowa funkcja. Od dawna Google wie, że w poniedziałek rano jadę na siłownię, a we wtorek wieczorem na koszykówkę, sugerując mi trasy dojazdu i informując o szacowanym czasie przybycia. Są to moje stałe zwyczajowe czynności, które wykonuję tydzień w tydzień.

W tym przypadku chodzi o to, że Google jest w stanie rozpoznać także te czynności, które nie są czymś istotnym, ot przerywnik w trasie powrotu do domu. Nikt z nas zapewne przesadnie nie konotuje wizyt na stacji benzynowej jako istotnych wydarzeń w codziennym życiu, chociażby takich, które wpiszemy sobie w kalendarz (treningi swoje i dzieci już tak).

Skoro Google wie, że będę się udawał na stację benzynową nawet przed tym, zanim tę decyzję rzeczywiście podjąłem, to czy moje decyzje rzeczywiście są w pełni autonomiczne? No i ile jest takich codziennych czynności, których sam nie do końca konotuję, a Google o nich wie i na ich podstawie profiluje mnie, przewidując moje kolejne działania.

I dzieje się to już dziś, w 2019 r., gdy projekt Google Maps ma tylko 14 lat. Co będzie za dziesięć, dwadzieścia lat? Jak daleko posunie się inteligencja komputerowa profilująca moje życie? Czy moje decyzje - zarówno te małe: jechać na hotdoga, czy nie jechać, jak i te duże mające zdecydowanie większy wpływ na moje życie - będą autonomiczne, czy też z góry zaplanowane przez sztuczną inteligencję? Gdy zrozumiemy, jak niezwykle poważne jest to pytanie, to przyjdzie do nas jeszcze poważniejsza refleksja - a co, jeśli tak naprawdę wszystko od dawna jest zaplanowane, a sami jesteśmy jedynie elementem jednej wielkiej symulacji.

Oczywiście nie jestem pierwszy, który zwraca uwagę na tego typu wątpliwości filozoficzno-egzystencjalne. W Dolinie Krzemowej panuje wręcz przekonanie, że cała nasza cywilizacja, a może i Wszechświat, to jedna wielka symulacja, coś na wzór gry Sims w wersji 1,000,001. Niedawno Elon Musk zasugerował nawet, że jest zaledwie 1 na miliard szans, że nie żyjemy w symulacji… No cóż, trywialna sytuacja z hotdogiem i Google Maps daje do myślenia.

Otóż nie jest to wcale takie proste. Dziś nie żyjemy w próżni. Technologia, także ta profilująca, śledząca nasze ruchy, czy tego chcemy, czy nie, coraz mocniej wżyna się w codzienną rzeczywistość. Dziś nie wystarczy wyrzucić smartfona, wylogować się z newralgicznych kont społecznościowych, ponieważ jesteśmy częścią wielkiego ekosystemu danych. A z niego wyrwać się już po prostu nie da.

Przekonał się ostatnio Marek Falenta - poszukiwany międzynarodowym listem gończym i ukrywający się w Hiszpanii polityczny aferzysta. Z nieoficjalnych informacji wynika, że Falentę namierzono właśnie dzięki różnym śladom cyfrowym, mimo tego, iż sam ścigany zrobił naprawdę wiele, by także online pozostać niewidocznym.

Wraz z rozwojem technologii profilujących, sztucznej inteligencji na usługach największych firm technologicznych świata zmienia się także w sposób dramatyczny to, co nazywamy prywatnością, czy prawem do bycia niewidocznym, zapomnianym. To, co dziś dla wielu wydaje się pogwałceniem podstawowych praw człowieka, zbyt daleko idącą ingerencją technologii w nasze życie, za chwilę będzie czymś absolutnie normalnym, czego nikt nie będzie kwestionował.

Niech tylko to pokolenie, które (prawie) rodzi się ze smartfonami w dłoniach wejdzie w dorosłe życie.