układy planetarne

PSR B1257+12 B. Mówi wam to coś? Nie? To może Poltergeist? Nie, nie chodzi o ducha. Mamy tu oficjalną nazwę jednej z dwóch pierwszych planet pozasłonecznych, jakie zostały odkryte. Poltergeist to jej przydomek. Druga z nich - PSR B1257+12 C - otrzymała nieoficjalne imię Fobetor od greckiego boga koszmarów sennych. Zostały odkryte w 1992 roku przez Polaka, Aleksandra Wolszczana, który dokonał tego przy pomocy obserwacji prowadzonych z nieczynnego już, słynnego Obserwatorium Arecibo w Portoryko.

Naukowcy z Uniwersytetu w Warwick zidentyfikowali jedną z najstarszych wciąż istniejących gwiazd w naszej galaktyce. Właściwie mówimy w tym przypadku o pozostałości po gwieździe podobnej do Słońca, czyli o stygnącym białym karle.

Układ Słoneczny na pierwszy rzut oka jest niezwykle uporządkowanym miejscem. Wszystkie planety krążą wokół Słońca w jednej płaszczyźnie i w tym samym kierunku. Wystarczy jednak przyjrzeć się dokładniej Uranowi, aby stwierdzić, że nie wszystko jest takie uporządkowane jak mogłoby się wydawać. Teraz naukowcy odkryli dlaczego jest on tak nietypowy.

W 1815 roku w miejscowości Chassigny we Francji wylądował kosmiczny kamień. Gruntowna analiza obiektu przeprowadzona półtora wieku później wykazała, że nie jest to zwykły meteoryt, a skała, która miliony lat wcześniej została wyrzucona z powierzchni Marsa. Najnowsza analiza jej składu chemicznego sprawiła, że planetolodzy zaczęli się drapać po głowach.

Jowisz jest ponad 300 razy masywniejszy od Ziemi. Dzięki sondzie Juno, która od 2016 r. krąży wokół gazowego olbrzyma, naukowcy wiedzą skąd się ta potężna masa wzięła. Okazuje się, że w jego wnętrzu mogą znajdować się inne, mniejsze planety.

Zastanawiając się nad ewolucją naszego Układu Słonecznego zarówno w przeszłości jak i w przyszłości zastanawiamy się co się stanie nie tylko ze Słońcem, ale także z Ziemią, Księżycem i innymi planetami kiedy za kilka miliardów lat nasza gwiazda wyczerpie całe swoje paliwo. Losy pobliskiego układu planetarnego wskazują, że może być nieciekawie.

Z porządkiem w przestrzeni kosmicznej jest jak z pokojem w Europie. Nawet jeżeli żyjemy w czasach, w których konflikty zbrojne stanowią już tylko element podręczników historii, nie oznacza to, że kolejny konflikt nie czai się za rogiem. Jeżeli zatem myślicie, że w kosmosie nie dochodzi do spektakularnych katastrof, to grubo się mylicie.

Jedna gwiazda, trzy planety, dwie różne płaszczyzny orbitalne. Układ planetarny HD 3167 wygląda jak model atomu. To pierwszy taki przypadek w historii.

Czy w układzie planetarnym obserwowanym przez astronomów też była cywilizacja przekonana o swojej wyjątkowości? Tego nie dowiemy się nigdy. Za to nasz Układ Słoneczny skończy podobnie, jak on.

Aktualnie stan posiadania Układu Słonecznego wskazuje na obecność w okolicach Słońca ośmiu planet. Badacze jednak wciąż przypuszczają, że to nie wszystko. Coś jeszcze w naszym układzie planetarnym powinno być. Najnowsza teoria jest nawet bardziej intrygująca od dotychczasowej, hipotetycznej Planety 9.

To może być prawdziwe zaskoczenie. Najnowsze badania wskazują, że co najmniej 25 proc. gwiazd podobnych do Słońca w toku swojej ewolucji pochłonęło jedną z krążących wokół nich planet. Trochę przerażające.

Trochę większa niż Ziemia, trochę mniejsza niż Uran. Takich planet we wszechświecie jest mnóstwo. Pytanie, dlaczego ani jednej nie ma w Układzie Słonecznym?

Sto trzydzieści pięć lat świetlnych od Słońca znajduje się układ planetarny HR 8799. Jego sercem jest bardzo młoda gwiazda w wieku ok. 30-40 mln lat (dla porównania Słońce ma ponad 4,5 mld lat). Wokół niej natomiast krążą cztery planety o masie pięciokrotnie większej od masy Jowisza każda.

W ostatnich momentach swojego życia, Słońce będące w stadium czerwonego olbrzyma, zacznie zrzucać z siebie zewnętrzne warstwy, odsłaniając przy tym niezwykle gorące jądro. Pozostałość po gwieździe stanie się białym karłem, natomiast odrzucone powłoki utworzą jasną, aczkolwiek krótkotrwałą mgławicę planetarną.

Odkrycia planet pozasłonecznych u progu trzeciego dziesięciolecia XXI wieku należą niemal do codzienności, jednak wciąż pojawiają się nowe globy, których rozmiary, położenie czy ewolucja wymykają się naszej obecnej wiedzy.

Od ponad 25 lat astronomowie odkrywają nowe planety pozasłoneczne. Wiele z nich krąży wokół czerwonych karłów, czyli najpowszechniej występujących gwiazd w naszej galaktyce. Bardzo często takie planety krążą niezwykle blisko swoich gwiazd, przez co nie ma na nich warunków sprzyjających powstaniu życia. Jest jednak jedna możliwość…

Astronomowie z Uniwersytetu w Aarhus w Danii odkryli specyficzny układ planetarny. Na pierwszy rzut oka coś mocno w nim się nie zgadza. 

To się może w głowie nie mieścić, ale wydaje się, że astronomowie odkryli właśnie w atmosferach czterech białych karłów szczątki planet skalistych, które kiedyś wokół nich krążyły. 

TESS, następca kosmicznego teleskopu Kepler, od początku swojej pracy w 2018 r. dokonał już wielu odkryć, ale to, co udało mu się dostrzec teraz bije poprzednie odkrycia na głowę. I co ciekawe nie jest to kolejna planeta pozasłoneczna, choć właśnie do ich badania został stworzony. 

Dwieście lat świetlnych od Ziemi znajduje gwiazda TOI-178. Jakiś czas temu w jej otoczeniu naukowcy odkryli dwie planety, które zdawały się krążyć po jednej i tej samej orbicie. Naukowcy postanowili się jej zatem dokładniej przyjrzeć.