Nauka

Około 13,8 miliardów lat temu miało miejsce wydarzenie, które dało początek wszechświatowi, w którym obecnie żyjemy. Wtedy to miała powstać wszelka materia, energia i oddziaływania. Więcej, wtedy najprawdopodobniej pojawiły się przestrzeń i czas. Od lat naukowcy próbują zrozumieć, co wydarzyło się w pierwszych chwilach istnienia wszechświata. Sam moment wielkiego wybuchu, a tym samym jego przyczyny i moment zerowy są nieosiągalne, choć już teraz wydaje się, że wiemy co się wydarzyło zaledwie ułamek sekundy po Wielkim Wybuchu. Pytanie, czy jednak na pewno wiemy wszystko?

Perun to rakieta suborbitalna, która po dotarciu na orbitę powraca na Ziemię i ląduje dzięki spadochronom. To w pełni odzyskiwalna rakieta napędzana silnikiem hybrydowym, zdolna do przetransportowania ładunków o wadze do 50 kg.

Astronomowie spoglądają we wczesny wszechświat i... nic nie pasuje do siebie. Skąd tam się wzięły tak masywne czarne dziury. Od początku istnienia wszechświata nie upłynęło wystarczająco dużo czasu, aby mogły one tak bardzo urosnąć. Coś tu jest bardzo nie tak.

Amerykańska sonda kosmiczna Mars Reconnaissance Orbiter, która od 2006 roku niestrudzenie obserwuje powierzchnię Marsa z orbity znajdującej się na wysokości od 260 do 320 kilometrów w ciągu niemal dwudziestu lat wykonała zdjęcia wielu osobliwych regionów Czerwonej Planety. Jednym z takich regionów jest obszar pokryty czarnymi, stosunkowo regularnymi plamami, które z orbity wyglądają jak czarne dziury w gładkiej powierzchni.

W 2022 roku Chiny zgodnie z planem zakończyły budowę swojej pierwszej załogowej stacji kosmicznej Tiangong. Trzy moduły: Tianhe, Mentian i Wentian trafiły na orbitę na przestrzeni zaledwie 18 miesięcy. Jak się jednak okazuje, także w Chinach apetyt rośnie w miarę jedzenia. Wszystko bowiem wskazuje na to, że już teraz przygotowywane są plany rozbudowy stacji kosmicznej o kolejne moduły.

Burza słoneczna zwana też burzą magnetyczną to zjawisko niezwykle wręcz niebezpieczne, którego skutki odczuwalne mogą być na całym globie. W trakcie takiej burzy na Ziemi pojawiają się zakłócenia w polu magnetycznym, co może prowadzić do awarii systemów telekomunikacyjnych i elektroenergetycznych. Jednak burze słoneczne nie są tylko zagrożeniem - to również spektakularne zjawisko, które powoduje zjawiskowe zorze polarne.

W kosmosie dzieje się wiele fascynujących rzeczy, a w najbliższych latach będziemy świadkami kilku niesamowitych misji kosmicznych. Od poszukiwania życia na lodowych księżycach do badania najgęstszej atmosfery w Układzie Słonecznym - te misje wnoszą wiele emocjonujących wyzwań i wskazówek dla naszych dalszych odkryć. Przygotujcie się na zaawansowaną technologię i wielkie przełomy w naszej wiedzy o wszechświecie! Oto przegląd pięciu najciekawszych zbliżających się misji kosmicznych.

Kiedy pół wieku temu w ramach programu Apollo pierwsi ludzie lądowali na powierzchni Księżyca, nie byli pewni czego spodziewać się na jego powierzchni: głazów, piasku, kamieni, czy jeszcze czegoś innego. Do końca nie było wiadomo, jak głęboko zanurzą się wsporniki lądownika księżycowego. Wszystko było nowe, a astronauci na swój sposób byli królikami doświadczalnymi. Dzięki nim jednak teraz naukowcy przygotowujący skafandry księżycowe na miarę XXI wieku wiedzą, z czym będziemy się mierzyć, kiedy faktycznie wrócimy na Księżyc na dłużej.

ChatGPT potrafi rozwiązać twoje zadanie matematyczne, ale nie potrafi go odczytać ze zdjęcia kartki papieru. Podobnie GPT-3, który napisze ci przepis na bigos, ale nie powie czy mięso, którego używasz jest dobre. Microsoft ma rozwiązanie na te i inne problemy, które stawiamy przed sztuczną inteligencją: Kosmos-1.

Poszukiwanie życia poza Ziemią to niezwykle trudne wyzwanie, nawet jeżeli dotyczy planet Układu Słonecznego, do których możemy wysłać orbitery, lądowniki, czy łaziki. Od niedawna do palety instrumentów poszukujących życia dołączyły drony. Naukowcy mają jedno miejsce na Ziemi, które idealnie nadaje się właśnie do testowania dronów poszukujących życia na Marsie i jeszcze dalej.

Orbita okołoziemska już od wielu lat jest środowiskiem, w którym największe potęgi militarne na świecie prowadzą działania wywiadowcze. Do niedawna satelity szpiegujące skupiały się na obserwowaniu tego, co się dzieje na terytorium wrogich państw, fotografowaniu tajnych instalacji, czy monitorowaniu ruchu wojsk. Teraz jednak coraz częściej satelity znajdujące się na orbicie śledzą… satelity należące do wrogich państw, podlatując do nich i badając je z bliska.

Pomysł wykorzystania pyłu z powierzchni Księżyca do walki z ocieplaniem klimatu na powierzchni Ziemi na pierwszy, a nawet na drugi rzut oka wydaje się niedorzeczny. Jak się jednak okazuje, taki pomysł faktycznie istnieje. Co ważne, wcale nie oznacza to konieczności przywiezienia na Ziemię olbrzymich ilości regolitu ze Srebrnego Globu. O co zatem chodzi?

Najwydajniejszy komputer? Obecnie to Frontier, ale za parę lat może to być miniaturowy sztuczny mózg. Nad projektem organoidowej inteligencji pracuje grupa ponad dwudziestu badaczy, którzy w biosprzęcie widzą alternatywę dla tradycyjnych, ograniczonych urządzeń.

Na fascynującą wycieczkę w czasie i przestrzeni zabrała nas Europejska Agencja Kosmiczna. Ta pstrokata mozaika barw to styk Brazylii, Argentyny i Urugwaju. Zobacz, co oznaczają poszczególne kolory i jak niezwykłe szczegóły można zobaczyć dzięki satelitom.

26 września 2022 roku miliony kilometrów od Ziemi doszło do pierwszego testu systemu obrony przeciw planetoidami zmierzającymi w kierunku Ziemi. Sonda DART o masie 545 kilogramów przemieszczająca się z prędkością 21 000 km/h z pełnym impetem uderzyła w planetoidę Dimorphos. Celem tego uderzenia była zmiana tempa obiegu Dimorphosa wokół planetoidy Didymos. Naukowcy chcieli bowiem sprawdzić, czy uderzenie w planetoidę zmierzającą w kierunku Ziemi pozwoli zmienić jej trajektorię lotu na tyle, aby ominęła ona Ziemię w bezpiecznej odległości.

Słowo Janusz ma wiele znaczeń. Widzieliście nie raz te memy i nie raz pewnie sami używaliście tego słowa w doniesieniu do tego, co nie jest fajne. Jednak Janusz oznaczać będzie o teraz coś naprawdę niezwykłego i w dodatku kosmicznego. Wszystko za sprawą Watykańskiego Obserwatorium Astronomicznego.

Chiński plan eksploracji Księżyca ma na celu wysłanie trzech astronautów na orbitę księżycową i umożliwienie dwóm z nich lądowania na powierzchni naszego satelity. Wszystko to już za kilka lat. Na razie gotowe są już projekty skafandrów na księżycowy spacer, ujawniono też wygląd lądownika. Co ciekawe, chińscy kosmonauci zabiorą na Księżyc także specjalny łazik.

Sen to jedna z bardziej zagadkowych czynności ludzkiego organizmu. Gdyby nie sen, nie byłoby nas - bo to właśnie porządnie przespana noc sprawia, że jesteśmy kreatywni, rozwiązujemy problemy, dogadujemy się z ludźmi. Niestety w obecnych czasach godziny spędzone w łóżku to luksus. A to może kosztować nas więcej niż zdrowie.

Na Ziemi dorastają kolejne pokolenia, które nie widziały rozgwieżdżonego nieba czy Drogi Mlecznej w pełnej krasie. Światła naszych miast dosłownie zalewają nocne niebo, a wkrótce będzie jeszcze gorzej. Za kilkanaście lat zobaczymy już tylko nieliczne gwiazdy.

Poprzednia edycja była wyjątkowa, bo wygrali ją Polacy. Teraz ruszają zgłoszenia najpierw do konkursu krajowego. Najlepsze pomysły zostaną wyłonione i będą rywalizowały o nagrodę główną już na arenie międzynarodowej.