Architektura

Gdy po I wojnie światowej można było jeszcze mieć nadzieję, że świat będzie tylko się rozwijał zostawiając za sobą czasy niepokoju, architekci snuli wizje na temat mieszkania przyszłości. Interesująca koncepcja powstała w Dreźnie. Pierwszy kulisty dom tylko przez kilka lat zachwycał, a jego historię brutalnie zakończył nazizm. Echa idei wybrzmiewają jednak do dziś.

W najwęższym miejscu Cieśnina Mesyńska mierzy 3,1 km - właśnie taka odległość odgradza Sycylię od kontynentalnych Włoch. Niby niewiele, ale symboliczna przepaść pomiędzy wyspą a resztą kraju jest widoczna. Włoski rząd wraca do pomysłu mostu, który ma połączyć Sycylię z Włochami.

Ach, wyjrzeć przez okno i widzieć lasy, łąki, pola - to marzenie niejednego mieszczucha. A gdyby mieć widoki jak w domku na wsi, ale jednocześnie żyć w centrum metropolii? Polski architekt w latach 60. uważał, że to możliwe. Po prostu należało wybudować długie, wąskie bloki ciągnące się przez całą Polskę.

Państwa arabskie powoli stają się istnym centrum dla najbardziej szalonych i wizjonerskich pomysłów architektonicznych. Niemal co kilka miesięcy pojawiają się tam pomysły na zbudowanie budynków, które nie mają swoich odpowiedników w żadnym miejscu na świecie. Więcej, nawet sam Burj Khalifa wydaje się przy nich konwencjonalnym i przewidywalnym wieżowcem. Do kolekcji nowatorskich pomysłów właśnie dołączył kolejny.

Nazwanie go blokiem może jest pewną nieścisłością, ale warto podkreślić, że mówimy tutaj o budynku wielomieszkaniowym. A jak sam przypomina jego architekt, Maciej Franta, to niezwykle rzadko nagradzana w Polsce kategoria. Okazuje się, że można budować dla wielu i porywać świat.

Do widoku UFO na niebie pewnie już wielu przywykło. Obiekt dryfujący po wodzie to jednak już większa sensacja. Historia statku kosmicznego z Dąbrowy Górniczej śmiało mogłaby znaleźć się w odcinku "Nie do wiary". Niekoniecznie z powodu pozaziemskiej tajemnicy. Wręcz przeciwnie: mamy do czynienia z typowo ludzkim absurdem.

Kiedy patrzę na The Line i inne wizje miast przyszłości, raczej nie widzę nadziei na to, że będą to miejsca dla wszystkich, które faktycznie odmienią życie mieszkańców. Być może trudno w to uwierzyć, bo wcześniejsze projekty okazały się klapą. Jednym z nich poniekąd jest Gdynia.

Taką nagrodę przyznano podczas corocznego European Property Awards. Dom wygrał w kategorii Best Architecture Single Residence Poland. Co zachwyciło jurorów? Właśnie ta prostota, z której niektórzy lekko szydzą.

Gdyński "Bankowiec" zachwyca fanów polskiego modernizmu. Wygląd budzący skojarzenia ze statkiem, pełen luksusowych apartamentów, jako jeden z pierwszych w Polsce posiadających w podziemiach garaż. I coś jeszcze. Zamiast zwykłej piwnicy - schron. Tak budowano w okresie międzywojennym, licząc się z tym, że groza wojny światowej może powrócić.

Obserwując budynki czy kamienice z międzywojnia czy okresu PRL-u bardzo często zazdroszczę mieszkańcom, że mają okazję mieszkać w wyjątkowych miejscach, zaprojektowanych przez legendarnych architektów. Proza życia jest jednak inna. Nad blokiem można cmokać, ale co z tego, jeśli źle się w nim żyje. Taki problem mają mieszkańcy Piechotkowa na warszawskich Bielanach.

Burj Khalifa to wciąż najwyższy budynek na świecie. Przy swoich 828 metrach wyprzedza drugi budynek na liście o 150 metrów, co oznacza, że szybko nie straci swojej pozycji w rankingu. Architekci mają jednak pewien oryginalny pomysł na urozmaicenie otoczenia tego budynku.

Józef Szanajca i Bohdan Lachert tworzyli razem. Po śmierci tego pierwszego niektórzy sądzili, że to Szanajca był kołem napędowym duetu, a bez niego Lachert ma niewiele do zaoferowania. Ich wspólną pracę przerwała wojna, ale do dziś uważa się, że to najważniejsi przedstawiciele rodzimych modernistów w architekturze. Mieszkam niedaleko zaprojektowanych przez Szanajcę budynków. Pokażę wam, dlaczego była to niezwykła postać.

Drewniane chaty stojące na pojedynczych „kurzych łapkach” niemal od zawsze pojawiały się w słowiańskich baśniach, jako domicylia starych i strasznych wiedźm. Pomysł ten jest na tyle genialny, że wkrótce do sprzedaży wejdą futurystycznie wyglądające kurze chatki XXI wieku. Za ich stworzenie odpowiada firma Ocean Builders.

Dziś mieszkańcy miast bardzo często domagają się zieleni. Włodarze bezradnie rozkładają ręce: chętnie, chętnie, ale gdzie, skoro jest gęsta zabudowa? Wystarczy jednak wziąć przykład z Rumunii, która przed laty po prostu przesunęła jeden z bloków mieszkalnych, by zrobić miejsce na bulwar.

Wykorzystanie dachów to pomysł obecny w architekturze od dawna, o którym ponownie jest głośno. O ile nowe budynki mogą zyskać dodatkową przestrzeń, tak w przypadku starych marnuje się o wiele za dużo miejsca. Architekci z grupy KXM mają pomysł, jak tchnąć życie w nieużywane dachy bloków z wielkiej płyty.

Dziś jest czteropasmowa ulica, a na 15 hektarach znajdują się nieużytki. Za kilka lat będzie tam nowe centrum - pełne zieleni, miejsc publicznych, przyjazne dla pieszych i mniej przyjazne dla samochodów. Tychy mają pomysł na nowe centrum miasta.

Jak wyglądałby Londyn, gdyby ktoś postanowił przerobić stolicę Anglii na amerykańską modłę? Wyższe partie Big Bena mogłyby być podziwiane z okien samochodu, bo obok przebiegałaby gigantyczna, wielopoziomowa autostrada. Mieszkańcy Śląska, a właściwie to wielu regionów w Polsce, mogą powiedzieć, że nie muszą sobie tego wyobrażać – wystarczy, że pójdą do centrum swego miasta.

Wydawać by się mogło, że w temacie betonozy nic już nie może zaskoczyć. Widzieliśmy tak wiele absurdów, że kolejne przykłady rewitalizacji, owszem, będą martwić, ale dostaniemy to samo co zawsze. W Zakliczynie powiedzieli "potrzymaj mi betoniarkę" i zaprojektowali coś wyjątkowego.

Jest wytrzymały, skraca czas budowy, a przy tym dużo bardziej ekologiczny od obecnie stosowanych materiałów. Architekci zapowiadają, że budowle z CLT (drewna klejonego krzyżowo) mogą zdobyć w Polsce sporą popularność.

Kiedy wjeżdża się do Kalisza, jadąc z Łodzi, po prawej stronie widać piękną panoramę miasta. Zawsze skupiałem się na tej starówkowej części z zabytkowymi kościołami i kamieniczkami. Nie wiem jednak, jak tyle razy mogłem pominąć to cudo. W trakcie niedawnej podróży do Wrocławia było inaczej. Od razu przykuł moją uwagę, brutalnie wcinając się w krajobraz....