Nauka

Jeszcze nie w 2023 roku, ale już za dwa, trzy lata ludzie zaczną powoli i nieśmiało zasiedlać orbitę okołoziemską. Tak przynajmniej myślą szefowie Blue Origin i Sierra Space, firm obecnie rozwijających zarówno pierwszą prywatną stację kosmiczną, jak i hipersoniczny samolot kosmiczny.

Komety to wyjątkowo fascynujące obiekty nocnego nieba. Nigdy nie wiadomo kiedy jakaś się pojawi, jak bardzo się do nas zbliży i czy kiedykolwiek jeszcze nas odwiedzi. Tak się jednak składa, że pierwsza kometa 2023 roku już do nas zmierza i za kilka tygodni znajdzie się całkiem blisko nas.

Na początku 2023 r. w tunelu znajdującym się głęboko pod powierzchnią ziemi naukowcy uruchomią fantastyczne urządzenie. Opracowany przez nich laser rentgenowski pozwoli nam zajrzeć w świat atomów i cząsteczek.

Agencje NASA oraz ESA przygotowały świetny prezent na następne 12 miesięcy. Miłośnicy kosmosu mogą pobrać kalendarz na 2023 rok, z najpiękniejszymi zdjęciami obiektów kosmicznych zarejestrowanymi przez kosmiczny teleskop Jamesa Webba oraz kosmiczny teleskop Hubble'a.

Stworzenie konkurencji dla firmy Elona Muska to jedno, ale tworzenie innowacji to drugie. Były dyrektor Neuralink w zaledwie rok od odejścia z firmy nie tylko stworzył własny startup, ale także opracował prototyp przełomowego implantu oka.

Nowy Rok zaskoczył nas ciepłą pogodą. Spacery były faktycznie przyjemne, ale takie temperatury powinny mrozić krew. Jest zima, a można poczuć się jak w środku wiosny. Albo podczas chłodnego lata.

Składane w sylwestrową noc życzenia "szczęśliwego nowego roku" bądź "oby następny rok nie był gorszy" miały nieco inny wydźwięk niż zawsze. Czy po tak fatalnym dla świata 2022 faktycznie możemy wierzyć, że będzie lepiej? Optymistyczną postawę trudno przyjąć, bo m.in. nauka przyzwyczaiła nas do tego, że czynienie dobra nie leży w naszej naturze. Tymczasem jest zupełnie odwrotnie.

Pierwszy dzień nowego roku to doskonała okazja na to, aby przyjrzeć się temu, co nas czeka w sektorze eksploracji przestrzeni kosmicznej w nadchodzących dwunastu miesiącach. Szybki przegląd jedynie najważniejszych misji kosmicznych wskazuje, że będzie o czym pisać przez cały rok, a za 12 miesięcy sprawdzimy ile z tego faktycznie udało się zrealizować.

Po tym, jak 2021 rok był pierwszym rokiem prawdziwej turystyki kosmicznej, ciężko było oczekiwać, aby 2022 rok był w stanie go przebić pod względem wydarzeń związanych z eksploracją i podbojem przestrzeni kosmicznej. Mimo to udało się.

Sto lat temu ludzkość spodziewała się, że w 2022 roku będziemy posiadać latające samochody i armie mechanicznych żołnierzy. Tymczasem rok upłynął nam na wykorzystywaniu sztucznej inteligencji do generowania śmiesznych obrazków i dyskusji o tym, czy SI jest świadoma.

Polski naukowiec odkrył dwa nowe gatunki niesporczaków. Jedno z nich nazwał na cześć Roberta Makłowicza, którego badacz widuje na targu znajdującym się niedaleko instytutu.

Mikroplastik to zjawisko tak powszechne, że dotyczy dosłownie każdego, bo dzień w dzień pochłaniamy jego cząsteczki. Naukowcy z Korei Południowej znaleźli sposób na to, by pozbyć się zanieczyszczeń z wody.

2022 był dla świata wyjątkowo parszywy pod wieloma względami. Niestety dołożyć do tego możemy też ekologię i kwestie środowiskowe: zamiast walczyć z problemami, ciągle politycy biernie patrzą, jak nasza planeta z roku na rok bardziej się przegrzewa.

Nazwanie go blokiem może jest pewną nieścisłością, ale warto podkreślić, że mówimy tutaj o budynku wielomieszkaniowym. A jak sam przypomina jego architekt, Maciej Franta, to niezwykle rzadko nagradzana w Polsce kategoria. Okazuje się, że można budować dla wielu i porywać świat.

Medalista międzynarodowej olimpiady matematycznej, absolwent politechniki paryskiej, doktorant na uniwersytecie nowojorskim, badacz sztucznej inteligencji w Google Brain i Meta AI, współzałożyciel OpenAI. Tak, to Wojciech Zaremba z Kluczborka.

Jak przekonać ludzi do tego, że warto eksplorować kosmos? Można wspomnieć o poszukiwaniu życia, podkreślić znaczenie cennych surowców znajdujących się nad nami, ale jest też inny sposób. Kilka dni temu w sieci pojawił się filmik pokazujący, co działoby się z baseballową piłką rzuconą przez człowieka na powierzchni różnych planet. Po jego obejrzeniu stwierdzam: odpuśćmy wszystko i postarajmy się trafić na tego Marsa, bo chcę zobaczyć to na żywo.

A co gdyby tak... wytrenować model SI na mowie osób z chorobą Alzheimera by ten nauczył się odróżniać osoby chore od zdrowych? Tego niecodziennego eksperymentu podjęli się amerykańscy naukowcy, a jego efektem jest program, który może potencjalnie przyczynić się do wczesnej diagnostyki na podstawie mowy pacjenta.

Japońscy naukowcy odkryli neurony odpowiedzialne za regulację temperatury ssaków. To bardzo ważne odkrycie, bo daje nadzieję na skuteczniejsze sposoby leczenia hipotermii, udaru cieplnego i otyłości.

Jednym z najbardziej ekscytujących zadań stojących przed najnowszym obserwatorium kosmicznym jest bez wątpienia badanie pobliskich układów planetarnych, w których znajdują się liczne planety skaliste, z których część znajduje się w ekosferach swoich gwiazd macierzystych. Jednym z najciekawszych układów tego typu jest z pewnością TRAPPIST-1.

Kosmiczny Teleskop Hubble’a, jedno z najważniejszych obserwatoriów astronomicznych w historii, które zrewolucjonizowało naszą wiedzę o wszechświecie, zarówno tym bliskim, jak i dalekim powoli kończy swoją misję. Kosmiczni prywaciarze mają jednak niecny plan, aby go nieco odmłodzić.