Voyager

Świat pożegnał Jimmy’ego Cartera, 39. prezydenta Stanów Zjednoczonych, który zmarł w wieku 100 lat w swoim domu w Plains w Georgii. Jego dziedzictwo polityczne i humanitarne jest imponujące, ale to, co wyróżnia go na tle innych przywódców, to wiadomość, którą napisał w 1977 r. – list, który obecnie podróżuje poza granice Układu Słonecznego.

Czy macie w domu urządzenie, które nie działa od 43 lat i nagle byliście zmuszeni go użyć? Przed takim wyzwaniem stanęła sonda Voyager i inżynierowie NASA. To, co się wydarzyło, przypomina, że technologia sprzed ponad czterdziestu lat wciąż jest w stanie nas zaskoczyć.

Po raz pierwszy od pięciu miesięcy statek kosmiczny NASA Voyager 1 przesyła użyteczne dane. 47-letnia sonda powróciła do żywych dzięki niezwykłej inwencji i pomysłowości inżynierów oraz programistów z NASA.

Nasza ukochana sonda Voyager 1 znów ma problem. Tym razem zamiast danych wysyła do nas informacyjny bełkot. Naprawienie problemu utrudnia astronomiczna odległość, która sprawie, że sygnał do sondy i z powrotem wędruje przez 45 godzin.

Każdy z nas aktualizuje swój sprzęt, ale NASA dokonała czegoś niezwykłego. Agencja przesłała łatkę do oprogramowania sondy Voyager 2. Sygnał z Ziemi leciał do celu przez 18 godzin. W tej historii wszystko jest niesamowite. Niewyobrażalne wręcz odległości, epoka lat 70. mieszająca się z najnowszą technologią, a także fakt, że ktoś jeszcze programuje urządzenia sprzed pół wieku.

„Jestem obecnie 18 godz. 26 min 01 sek. czasu podróży świetlnej od Ziemi”. Takie komunikaty można odczytać raz na jakiś czas na twitterowym profilu sondy Voyager 2. To oznacza, że sonda wystrzelona w kosmos w 1977 jest od nas tak daleko, że gdybyśmy poruszali się z prędkością światła, potrzebowalibyśmy aż 18 godzin, by dotrzeć z Ziemi do miejsca, gdzie obecnie się znajduje. O tym jak duża jest to odległość, świadczy fakt, że by okrążyć Ziemię, światło potrzebuje jedynie 0,13 sekundy. By dotrzeć do nas ze Słońca, potrzebuje 8 minut. Wyobraźcie sobie teraz, jak wielka odległość dzieli nas od naszych kosmicznych wysłanników, jeśli światło potrzebowałoby aż 18 godzin, by do nich dotrzeć!

Nie daj sobie wmówić, że nie polecisz w kosmos. Już jesteś w kosmosie i, co więcej, prujesz przez niego z ogromną prędkością. Owszem, siedząc na Ziemi trudno w to uwierzyć, wszak pęd kosmicznego wiatru nie rozwiewa nam włosów i nie czujemy jak wchodzimy w zakręty. To jednak tylko szczegół. Co więcej, przed nami zmiana otoczenia.

Kilka tygodni temu naukowcy monitorujący dane spływające na Ziemię ze znajdującej się od 10 lat w przestrzeni międzygwiezdnej sondy Voyager 1 poinformowali, że wiekowe już urządzenie zaczęło przesyłać na Ziemię niezrozumiałe dane. Przyczyna usterki okazała się co najmniej zaskakująca.

Sonda kosmiczna Voyager 1, która wystartowała w podróż po Układzie Słonecznym w 1977 roku już od dziesięciu lat znajduje się w przestrzeni międzygwiezdnej. Równą dekadę temu wyleciała z obszaru zdominowanego przez emitowany przez Słońce wiatr słoneczny i wleciała w obszar, w którym główną rolę odgrywa promieniowanie kosmiczne. To dobra okazja, żeby porozmawiać o prędkościach i odległościach podczas podróży po Układzie Słonecznym.

NASA powoli zaczyna wyłączać sondy Voyager 1 i Voyager 2, które bezustannie od 1977 roku oddalają się od Ziemi. To nie oznacza jednak końca ich misji – wręcz przeciwnie, to dopiero początek.

5 września 1977 r. z Przylądka Canaveral na Florydzie w podróż kosmiczną wystartowała sonda Voyager 1. Po 45 latach sonda znajduje ponad 23,3 miliardy kilometrów od Ziemi i nadal się z nami komunikuje. Ostatnio jednak sonda już trochę niedomaga, a zrozumienie jej problemów na odległość jest sporym wyzwaniem.

Sonda Voyager 1 aktualnie znajduje się w przestrzeni międzygwiezdnej, ponad 23 miliardy kilometrów od Ziemi. Ale inżynierowie z centrum kontroli misji starają się usunąć usterkę.

Co się dzieje we wnętrzu gazowych olbrzymów – Urana i Neptuna, które 32 lata temu odwiedziła sonda Voyager 2? Jak się okazuje deszcz diamentów w ich atmosferze to nie mit. Niestety nie oznacza to, że powierzchnie jąder tych planet są nimi usłane.

Układ Słoneczny to nie tylko Słońce, planety, księżyce, planetoidy, komety i meteoroidy. Układ Słoneczny to także bezustannie emitowany przez Słońce wiatr słoneczny. Tam, gdzie on się kończy, tam zaczyna się przestrzeń międzygwiezdna.

Wystrzelone w przestrzeń kosmiczną 44 lata temu sondy kosmiczne Voyager 1 oraz Voyager 2 już od kilku lat znajdują się poza Układem Słonecznym, w przestrzeni międzygwiezdnej. Mimo to pustka międzygwiezdna nie jest tak cicha, jak się spodziewano.

Już w nocy z soboty na niedzielę, o godzinie 2:42 polskiego czasu, sonda New Horizons osiągnie okrągłą symboliczną odległość od Słońca. Niewiele urządzeń stworzonych przez człowieka dotarło tak daleko.

Jeżeli zdarzyło wam się kiedykolwiek obejrzeć jeden z klasycznych filmów science-fiction, istnieje duża szansa, że choć przez chwile znalazła się w nim rotująca stacja kosmiczna o kształcie pierścienia, w której astronauci mogą korzystać ze sztucznej grawitacji. Być może już za kilka lat ta fikcja literacka zacznie stawać się rzeczywistością. 

Ponad 43 lata temu z Ziemi wystartowały w odstępie nieco ponad dwóch tygodni, dwie sondy kosmiczne programu Voyager. Główny cel ich misji, odwiedzenie planet Układu Słonecznego został zrealizowany do 1989 r. Sondy nadal oddalają się od Słońca. Naukowcy postanowili sprawdzić, co się z nimi stanie w odległej przyszłości.

Uran to bardzo zaniedbana planeta, zarówno przez obserwatorów nieba, jak i przez inżynierów tworzących plany kolejnych misji kosmicznych. 20 stycznia lodowy olbrzym znajdzie się w pobliżu dwóch bardzo jasnych obiektów na niebie. Może warto go poszukać?

Astronomowie obserwujący błękitnego lodowego olbrzyma zauważyli osobliwe zachowanie jednego z wirów w jego atmosferze.