naukowcy

W świecie matematyki nastąpiło wydarzenie, które wielu naukowców już dziś określa mianem epokowego. Międzynarodowy zespół badaczy ogłosił ukończenie dowodu geometrycznej hipotezy Langlandsa. Program Langlandsa narodził się pod koniec lat 60., kiedy to młody kanadyjski matematyk Robert Langlands wysłał do Andre Weila list z ideą połączenia dwóch pozornie odległych światów: teorii liczb i analizy harmonicznej. Od...

Najnowsze badanie pokazuje, że proces wyjścia ze snu to precyzyjnie uporządkowana reakcja całego mózgu. Naukowcy przeanalizowali ponad 1 tys. momentów wybudzenia i odkryli, że jako pierwsze do pracy ruszają rejony czołowe odpowiedzialne za funkcje wykonawcze i podejmowanie decyzji, a dopiero potem aktywność przechodzi w stronę tyłu głowy, kończąc na obszarach związanych z widzeniem. Można powiedzieć,...

Centaur to pierwszy fundacyjny model ludzkiego aparatu poznawczego, który łączy w sobie moc dużych modeli językowych z gigantyczną bazą danych eksperymentów psychologicznych. To system, który nie tylko przewiduje nasze decyzje w najróżniejszych sytuacjach, lecz także odwzorowuje wewnętrzne wzorce aktywności mózgu. Co kryje się za nazwą Centaur? Centaur nie jest kolejnym chatbotem, lecz specjalnie dostrojonym LLM,...

To nie tylko dym wgryzający się w ubrania czy głód po całym dniu wędrówki sprawiają, że każdy kęs przy ognisku wydaje się wyjątkowy. Jest naukowe rozwiązanie zagadki, dlaczego jedzenie z ogniska smakuje lepiej. Naukowcy przekonują, że jest to efekt gry zmysłów, wspomnień i naszych pradawnych instynktów, które odżywają, gdy wokół nas trzaskają polana, a nocne...

Przełom w badaniu promieniowania kosmicznego. Dzięki zimnym atomom i miniaturowemu akceleratorowi udało się zaobserwować zjawisko, które przez 70 lat pozostawało tylko teorią. Naukowcy z Uniwersytetu w Birmingham i Uniwersytetu w Chicago po raz pierwszy zdołali zbudować w pełni kontrolowany akcelerator Fermiego, który działa zgodnie z przewidywaniami słynnego fizyka z 1949 r. Wykorzystując ultrazimne atomy i...

Czy da się przetwarzać dane bez użycia tradycyjnych impulsów elektrycznych? Nowa technologia magnoniczna pokazuje, że tak. Naukowcy opracowali nowy sposób tworzenia falowodów spinowych, które mogą przewodzić informacje bez potrzeby generowania klasycznych impulsów elektrycznych. W przeciwieństwie do dotychczasowych rozwiązań, które opierały się na trawieniu lub maskowaniu, nowa metoda wykorzystuje precyzyjną implantację jonów krzemu w warstwie granatu...

Najnowsze badanie sugeruje, że wrażliwość na określone produkty spożywcze może mieć istotny związek z występowaniem nocnych koszmarów. Zespół badaczy z Kanady przebadał ponad 1 tys. osób, aby sprawdzić, czy konkretne produkty spożywcze mogą wpływać na jakość snu oraz treść snów i koszmarów. Zweryfikowano 3 główne hipotezy: bezpośredni wpływ jedzenia na sny, wpływ przez objawy żołądkowo-jelitowe...

Z pozoru zwyczajne publikacje naukowe mogą dziś zawierać więcej, niż widzi ludzkie oko. Wszystko po to, by uzyskać lepsze recenzje. Ukryte w białym tekście lub w mikroskopijnej czcionce komunikaty mają jedno zadanie: wpłynąć na AI oceniającą artykuły naukowe. Algorytm ma być pod wrażeniem Nature potwierdziło, że przynajmniej 18 opublikowanych preprintów zawierało ukryte instrukcje kierowane do...

Czy maszyna może poruszać się z instynktem zwierzęcia? Brytyjscy naukowcy opracowali robota, który samodzielnie dostosowuje swój sposób chodzenia do nieznanych przeszkód. Naukowcy z Uniwersytetu w Leeds i University College London opracowali innowacyjny system bazujący na AI, który pozwala czteronożnemu robotowi samodzielnie dobierać sposób poruszania się w zależności od terenu. Zamiast sztywno zaprogramowanych reakcji, maszyna nazwana...

Chińscy naukowcy opracowali niezwykle szczegółową mapę układu nerwowego myszy. Po raz pierwszy pokazuje przebieg nerwów u tego ssaka. Dzięki nowatorskiej technice skanowania możliwe było prześledzenie nawet pojedynczych włókien nerwowych w całym ciele. To nowa jakość w mapowaniu układu nerwowego Dotychczas większość badań koncentrowała się na tzw. konektomie, czyli sieci połączeń w obrębie mózgu. Tym razem...

OpenAI o3 zdeklasował konkurencję w nowym rankingu. Badacze oceniali AI pod kątem odpowiedzi na pytania z nauk przyrodniczych, inżynierii i medycyny. Nowa platforma benchmarkingowa SciArena, opracowana przez Allen Institute for Artificial Intelligence, wystawiła do testu 23 modele językowe, pytając je o kwestie z zakresu nauk przyrodniczych, zdrowia, inżynierii i humanistyki. Głosami 102 naukowców z całego...

Urządzenie stworzone przez naukowców zaskakująco bardzo zbliża się do odtworzenia zmysłu smaku na poziomie jakiego do tej pory nie osiągnięto. Dzięki połączeniu materiałów opartych na grafenie i AI sensor potrafi rozpoznawać smaki z dokładnością bliską 90 proc. A to może mieć ogromne znaczenie dla pacjentów zmagających się z utratą smaku spowodowaną chorobami neurologicznymi. Jak działa...

12-letnia Kimalu jako pierwsza znana białucha arktyczna na świecie przeżyła pełną narkozę i operację chirurgiczną. Była to pierwsza w historii udana operacja tego typu, po której białucha arktyczna wybudziła się ze znieczulenia ogólnego. Zabieg przeprowadzony 1 lipca stanowi przełom w weterynarii morskiej i może wyznaczyć nowy standard opieki nad ssakami wodnymi. Pierwszy taki przypadek na...

Dlaczego jedne owady perfekcyjnie naśladują osy, a inne zaledwie upodabniają się do nich z grubsza? Stworzono kolorowe modele 3D i przeprowadzono eksperymenty z udziałem drapieżników. Czy kształt, kolor, a może wzór są kluczem do przetrwania? Najnowsze badania z wykorzystaniem druku 3D rzucają nowe światło na zjawisko mimikry obronnej i to, co naprawdę odstrasza drapieżników. Różne...

Choć brzmi to jak fabuła kolejnego odcinka Black Mirror, badacze coraz śmielej zbliżają się do granicy między biologią a cyfrowym zapisem myśli. Wielu naukowców sugeruje, że ślady pamięci mogą przetrwać nawet w martwej tkance mózgowej. Zespół naukowców z Monash University w Australii postanowił sprawdzić, co o zajrzeniu do ludzkich wspomnień po śmierci sądzą sami specjaliści...

Na pokładzie rakiety Falcon 9, która wystartowała 23 czerwca z bazy Vandenberg w Kalifornii, znalazły się nie tylko próbki ludzkiego DNA, glony i grzyby. W kosmos polecały także nasiona konopi siewnej. Nie, to nie żart. To poważny projekt badawczy, którego celem jest sprawdzenie, jak rośliny reagują na skrajne warunki promieniowania w przestrzeni kosmicznej. Konopie okrążą...

Coraz więcej naukowców rozważa kontrowersyjne, ale potencjalnie przełomowe metody inżynierii klimatycznej, które mogą spowolnić utratę lodu na biegunie północnym. Nadzieja? Zyskać czas, zanim zmiany staną się nieodwracalne. Topnienie lodu Arktyki postępuje 4 razy szybciej, niż średnie globalne tempo ocieplenia. Dla naukowców to nie tylko temat badań, ale powód do obaw. Właśnie dlatego prof. John Moore...

Wygląda na to, że wielkimi krokami zbliżamy się do momentu, w którym nie tylko odczytamy, lecz także stworzymy ludzkie DNA w laboratorium. Najnowsze badania mają to udowodnić. Inicjatywa, roboczo nazwana Synthetic Human Genome Project, ma na celu opracowanie metod budowy fragmentów DNA w warunkach laboratoryjnych, cząsteczka po cząsteczce. Gdy uda się odtworzyć syntetyczny chromosom, możliwe...

Zespół naukowców z Uniwersytetu w Edynburgu opracował metodę wytwarzania popularnego leku przeciwbólowego z odpadów plastikowych, która może okazać się przełomowa. Dzięki wykorzystaniu zmodyfikowanych bakterii E. coli i nieobecnej w naturze reakcji chemicznej udało się uzyskać paracetamol z tworzywa PET. Do tej pory paracetamol produkowano z pochodnych ropy naftowej. Wszystko było możliwe dzięki bakteriom E. coli...

Chyba każdy z nas zastanawiał się, co tak właściwie sprawia, że czasami nas olśniewa. Naukowcy mają wytłumaczenie, które wcale nie jest tak oczywiste. Nagłe zrozumienie problemu, objawiające się błyskawicznym olśnieniem, nie tylko uruchamia intensywną aktywność w mózgu, lecz także wzmacnia naszą pamięć. Naukowcy odkryli, co zachodzi w naszym mózgu w takich momentach i dlaczego ma...