historia

Eneasz pozwala archeologom i historykom odkrywać treść starożytnych łacińskich inskrypcji, które dotąd były nie do odczytania. Dzięki sztucznej inteligencji można szybciej i dokładniej rekonstruować brakujące fragmenty oraz ustalać pochodzenie i wiek znalezisk. Badanie z udziałem zespołów z Wielkiej Brytanii, Grecji i naukowców z Google DeepMind wykazało, że odpowiednio przygotowany algorytm potrafi bez problemu odtworzyć brakujące...

Archeolodzy z Uniwersytetu w Houston natrafili na jedno z najważniejszych odkryć ostatnich lat. W północno‑wschodniej części kompleksu Caracol w dzisiejszym Belize odnaleziono grobowiec sprzed około 1600 lat, należący do Te K’ab Chaaka. Był to pierwszy władca miasta, który zapoczątkował dynastię rządzącą przez ponad 460 lat. Tajemnica króla z początków Caracol Te K’ab Chaak objął tron...

Z Jeziora Lednica wydobyto niezwykły zabytek z X w. To element konstrukcyjny piastowskiego grodu z wyrzeźbioną ludzką twarzą. Naukowcy są zgodni, że to jedno z najciekawszych znalezisk archeologicznych ostatnich lat w Polsce. Podczas trwających od ponad 40 lat badań podwodnych w rejonie Ostrowa Lednickiego archeologom udało się natrafić na coś naprawdę wyjątkowego. To dębowa belka...

Metro w Warszawie było najpierw trudnym do spełnienia marzeniem, a potem odmieniło całą stolicę. Inne polskie miasta idą tym śladem, ale droga jest wyboista i wiedzie nawet przez śmietnik.

Zaczęło się jak scenariusz filmu przygodowego. Po sztormie na jednej z plaż zachodniego Wybrzeża Bałtyku eksploratorzy z wykrywaczem metali natrafili na gliniastą bryłę, która oderwała się od klifu. W jej wnętrzu znajdował się wyjątkowy przedmiot.

To chluba miasta i regionu – mówią w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim, gdzie znajduje się prawdziwa perełka. Do windy typu paternoster wchodzi się w specyficzny sposób, bo ta stale się porusza.

Łódzkie getto było drugim największym w Polsce. Odkryto drzewa, które rosły w miejscu naznaczonym tragicznymi wydarzeniami. Wydawało się, że takich niemych świadków już nie ma.

W lasach nieopodal Iławy dokonano wyjątkowego odkrycia, które może rzucić nowe światło na historię regionu. Michał Młotek, miłośnik historii i poszukiwacz skarbów, natrafił na brązowy trzewik – dolne okucie pochwy miecza sprzed ponad tysiąca lat. To niezwykle rzadki zabytek, świadczący o obecności wojowników w tych okolicach w okresie wczesnego średniowiecza.

W sumie 1200 kg materiałów wybuchowych z czasów II wojny światowej eksploduje pod wodą. Detonacja nie będzie niebezpieczna dla ludzi, ale Gdańsk ostrzega: w najbliższych dniach w morzu nie będzie można nawet zamoczyć nóg.

Współczesna nauka coraz śmielej zagląda w przeszłość, a dzięki nowoczesnym technologiom odkrywamy sekrety, które do niedawna wydawały się nieosiągalne. Międzynarodowy zespół badawczy, w którego skład wszedł profesor Tomasz Sawoszczuk z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, dokonał właśnie przełomowego odkrycia, które rzuca nowe światło na starożytne egipskie praktyki balsamowania. Dowiedzieliśmy się jak pachną mumie.

Historycy i naukowcy zajmujący się uczeniem maszynowym i sztuczną inteligencją nie mają złudzeń: generatywna AI wiedzą z historii może pochwalić się jedynie przed licealistami.

Nie skłamię i nie przesadzę pisząc, że dla mojego regionu powrót pociągów to więcej niż święto. O tym się rozmawia i dzięki zmianom snuje plany. I czuje się ulgę z tego, że lawina zbiegów okoliczności nie poszła na marne.

Powód jest specyficzny – betonowej wiaty w 1939 r. zwyczajnie nie było. I dlatego nie powinno być jej teraz, bo „koliduje z historycznym obrazem”. Trudno jednak szerzej patrzeć na historię, jeśli poszczególne fragmenty będziemy z niej wycinać.

„46 lat na jednym zdjęciu” – PKP Intercity zamieściło porównanie tego samego peronu na Dworcu Centralnym kiedyś i dziś. Przewoźnik chciał w ten sposób pokazać, jak wiele się zmieniło. Tyle że komentujący mają inne zdanie.

Zabytkowy dworek modrzewiowy został „zrównany z ziemią”.  Bez żalu na śmietnik trafiają ważne dla historii miast elementy. Dlaczego to sobie robimy? Często jest właśnie tak: nie przez przypadek, nie z wieloletniego niedopatrzenia, nie w wyniku niefortunnego wypadku, za to celowo i bez skrupułów.

Charakterystyczny, oryginalny krój czcionki może zniknąć z warszawskich tramwajów. Miłośnicy komunikacji miejskiej i historii głośno się temu sprzeciwiają i chcą bronić „drobnego kawałka dziedzictwa”. I uważam, że mają rację.

Takich łodzi używano bardzo dawno temu. Wiek odnalezionej jest wprawdzie jeszcze nieznany, ale i tak odkrycie zaskakuje.

Idziesz na peron, patrzysz na rozkład jazdy, pociąg przyjeżdża, regulujesz zegarek - taki jest mit o punktualnej przedwojennej kolei. Na ile prawdziwy?

Wszędobylskie bilbordy dzisiaj męczą, ale był moment, kiedy w ulicznej reklamie byliśmy mistrzami. Neony rozświetlały polskie miasta. Potem zgasły, ale wielu walczy, żeby rozbłysły na nowo.

Zdenerwowani rolnicy rzucili się na złą antenę, która rzekomo miała zagrożać ich życiu. To news z 1929 r., chociaż brzmi jak współczesny. „Oczywiście nic się nie zmienia” – jak śpiewał jeden z łódzkich zespołów. „Kręcimy się w kółko, byliśmy już wszędzie” – mógłby dorzucić drugi.